Het was een fascinerend maar vooral beangstigend gezicht, vorige zomer in de haven van Rotterdam. Door een wereldwijde ransomware-aanval lagen twee grote containerterminals ruim anderhalve dag stil. De terminals waren van het Deense Maersk Line, een van de grootste rederijen ter wereld. De computersystemen van dit bedrijf waren geïnfecteerd met een virus. De virusmakers eisten losgeld, na betaling zouden zij de systemen weer ontgrendelen. Al snel bleek dat nog veel meer grote bedrijven in binnen- en buitenland waren aangevallen met het virus. Enkele bedrijven – die anoniem wilden blijven – betaalden snel. Reken maar na. De schade van anderhalve dag stilstand voor een bedrijf van de grootte van Maersk – actief in 116 landen – loopt al snel in de miljoenen. Natuurlijk leed het Havenbedrijf Rotterdam zijdelings ook schade door de aanval op Maersk.
Unieke kennis
Vorige week bezocht een delegatie uit Zuid-Holland de internationale cybertechconferentie in Tel Aviv. Hun bezoek had als thema ‘cyberveilige havensteden’. Het Havenbedrijf Rotterdam nam deel, samen met een rits overheidsorganisaties die zich bezighouden met cyberveiligheid. Toeval? “De aanval in Rotterdam kwam in ieder geval veel ter sprake,” zegt Rinke Zonneveld. Hij is directeur van het Innovation Quarter in Den Haag, een koepelorganisatie van bedrijven, gemeenten en universiteiten uit Zuid-Holland die deelnam aan de reis. “Maar wij sturen al twee jaar medewerkers naar Tel Aviv om kennis op te doen over cyberveiligheid en bedrijven te scouten. Israël is heel ontwikkeld op het gebied van cyberveiligheid. Ik ben persoonlijk al langer gefascineerd door de succesvolle
innovatiecultuur in Israël.”
De Nederlanders bezochten begin februari de havens van Haifa en Ashdod en het Israëlische havenbedrijf, kleine spelers vergeleken met Rotterdam, maar met unieke kennis in huis. Dat komt volgens Zonneveld door de bijzondere situatie in Israël. “Van de import en export daar gaat 99 procent via de havens, dus de afhankelijkheid is enorm. Het bewustzijn van de digitale risico’s is sterk ontwikkeld. Dat komt misschien ook door de ervaring die mensen opdoen in het leger. Er was een Israëlische spreker die zei: ‘Er zijn tegenwoordig twee soorten bedrijven, zij die zijn aangevallen en zij die niet doorhebben dat ze zijn aangevallen.’”
In de nasleep van de aanval op Maersk sprak ik vorig jaar met een aantal Israëlische bedrijven die zich bezighouden met de digitale beveiliging van havens. Zij claimden dat de schade in Rotterdam te vermijden was geweest door meer en betere beveiligingslagen aan te brengen. Zonneveld betwijfelt die claims.
’s Werelds grootste bedrijven bleken kwetsbaar voor het virus. Maersk was niet het enige doel, maar de aanval was wel echt een wake-up call voor havens. Rotterdam heeft juist een goede reputatie op het gebied van cyberveiligheid.” De Nederlandse delegatie was in Israël op zoek naar technologiebedrijven die zich in Zuid-Holland willen vestigen. In Den Haag wordt gebouwd aan een centrum voor cyberveiligheid op Europese schaal. Kennis en ervaring uit Israël, een supermacht op het gebied van cyberveiligheid, is daarbij klaarblijkelijk meer dan welkom. De eerste tekenen van samenwerking zijn er al. Twee Israëlische startups hebben het dit jaar geschopt tot de finale van PortXL, een startupcompetitie georganiseerd door Nederlandse multinationals in de Rotterdamse haven. Zonneveld: “Dat is slechts het begin. Veel Israëlische partijen willen graag naar Rotterdam komen.”
Abonneer op het NIW
