
Hans Knoop, Geert-Jan Knoops en Frits Barend tijdens de opnames van Israël 65 jaar geliefd en gehaat
Het zal om een uur of negen ’s avonds zijn geweest toen ik in het hotel in Tel Aviv een telefoontje kreeg van een medewerkster van Omroep Max. Zij was zojuist gebeld door het PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch die anderhalve dag later met zijn zoon naar Tel Aviv zou reizen om als gast op te treden in ons tv-programma Israël 65 jaar geliefd en gehaat. Ze was lichtelijk in paniek. Marcouch had haar gezegd dat hij níét zou afreizen. Dit ondanks het feit dat hij alle reisbescheiden al in zijn bezit had en een dag ervoor nog telefonisch contact met Frits Barend en mij had gehad om de laatste details van zijn reis en optreden door te nemen. Marcouch had haar gezegd dat de fractie hem verbood naar ons af te reizen, omdat hij verzuimd had de reis tijdig aan te melden en de gedragscode het niet toestond gratis reizen te accepteren.
Bijna zes weken eerder had Marcouch ons bevestigd de uitnodiging gaarne te accepteren en sindsdien was er regelmatig contact met hem geweest over de invulling van het programma. Marcouch zou in Israël leden van de Marokkaanse gemeenschap ontmoeten en daarnaast door het Arabische Knessetlid Ahmad Tibi worden ontvangen. Ook zou hij – op eigen verzoek – Yad Vashem bezoeken. Integratie zou het thema van zijn bezoek worden.
Wekenlang was onze onvolprezen fixer ter plekke, Ankie Rechess, onvermoeibaar in de weer geweest om afspraken vast te leggen en nu, anderhalve dag voor de opnamen zouden plaatsvinden, belde Marcouch met een ongeloofwaardige smoes af. Op verzoek van de Omroep Max-functionaris belde ik vanuit Tel Aviv met Marcouch, die herhaalde wat hij al eerder aan haar had gezegd: hij had verzuimd de reis aan te melden en hij mocht geen gratis reizen en verblijf aannemen! Op mijn suggestie de reis dan zelf te betalen kwam geen reactie.
Anderhalve dag later landde in het holst van de nacht acteur Huub Stapel in Tel Aviv als vervanger van het PvdA-Kamerlid en met hem maakten we een prachtige aflevering. In 36 uur had Ankie de afspraken voor Marcouch gecanceld en in overleg met ons een schitterende draaidag voorbereid voor Stapel, die onder meer op de filmset in Jeruzalem de hoofdrolspeler in de met een Oscar genomineerde Israëlische film Footnote zou ontmoeten. Sindsdien zijn ons uiteraard meer details en achtergronden over de afzegging van Marcouch bekend geworden. De lezers van dit blad zullen weinig moeite hebben om die achtergronden te raden. Hij mocht van de fractie niet naar Israël omdat Israël binnen de fractie op de zwarte lijst staat. Als het aan de fractie gelegen zou hebben was Israël inmiddels door sancties getroffen. Dat Marcouch niet zou weten dat hij reizen moest aanmelden binnen de fractie is ongeloofwaardig. Hij heeft dit toch gedaan! Waar het de fractie om ging was zijn bestemming. Evenals Volkskrant-columnist Thomas von der Dunk is men binnen die fractie van oordeel dat Israël tot de schurkenstaten behoort, zij het dat men dat – anders dan Von der Dunk – nog niet hardop durft te roepen om coalitiepartner VVD niet de gordijnen in te jagen.
Marcouch had – na de reis aangemeld te hebben – kunnen beslissen het retourtje Tel Aviv zelf te betalen. Dat hij ter plekke verblijf en vervoer aangeboden zou krijgen door de omroep zou toch geen zinnig mens van linkse huize hem euvel hebben kunnen duiden. Marcouch zou uiteindelijk hetzelfde hebben kunnen doen als twee jaar geleden zijn voormalige fractiegenoot Plasterk die zich liet uitnodigen en fêteren door Powned op het eiland Ibiza voor het programma House Ibiza. Overigens een heel wat minder informatief en inhoudelijk programma als dat van collega Barend en mijzelf. Plasterk betaalde zelf zijn ticket, maar uiteraard was hij op het eiland gast van de hem inviterende omroep. Niet de prijs van een retourtje Tel Aviv deed Marcouch afzien van de reis, maar het feit dat Israël bij zijn fractie op de zwarte lijst staat. Toen ik 48 jaar geleden in Tel Aviv Ben Goerion interviewde vroeg die me bij het afscheid de groeten over te brengen aan zijn vriend en partijgenoot Willem Drees. Als een journalist nu vanuit Israël de groeten zou overbrengen aan Samsom of Plasterk en daar bekendheid aan zou geven, zou hij die politicus in grote problemen en verlegenheid brengen!
Ten slotte zij nog opgemerkt dat er noch van Marcouch, noch van zijn partij of fractie ooit zelfs maar een eenregelig mailtje met verontschuldigingen is ontvangen. Wel heeft Knessetlid Tibi ons laten weten door de afzegging teleurgesteld te zijn. We hebben hem maar niet de ware reden van de afzegging meegedeeld. Dat leek ons te genant voor woorden.
Huub Stapel genoot van zijn verblijf in Israël dat hij te danken had aan de afzegging van Marcouch. Toch zie ik hem nog niet bij de komende verkiezingen op Marcouch of diens partij stemmen en datzelfde geldt voor Frits Barend en mijzelf. Het zij hierbij nog maar eens in alle duidelijkheid gesteld: de PvdA deugt inzake Israël van geen kant. Het is een partij waar je alleen lid van zou moeten worden om je er daarna volautomatisch van te kunnen bedanken!