Amnesty versus Amnesty

Foto: Arabische studenten van de Hebrew University in Jeruzalem
Credit: Flash90

De VS noemden het een ‘absurd’ document en ook de Britse, Duitse, Oostenrijkse en Australische regeringen wezen de conclusies van het Amnesty International-rapport uitdrukkelijk van de hand. De Tsjechische president zei zelfs ‘met afschuw vervuld’ te zijn over ‘zo’n antisemitisch standpunt’. Nu komt er zelfs kritiek uit de boezem van Amnesty zelf over het rapport Israëls apartheid tegen Palestijnen: een wreed systeem van dominantie en misdaden tegen de menselijkheid.

‘Een klap in de maag’, noemt Molly Malekar het verslag. Opvallend, want zij is het hoofd van Amnesty International in Israël. In een interview met de krant Zman Yisrael zegt Malekar het rapport eenzijdig, overdreven en contraproductief te vinden. Ook ergert zij zich aan de manier waarop Amnesty Arabische Israëli’s afschildert: “Zij worden behandeld als eeuwige, passieve slachtoffers van apartheid (…) Dit is niet waar en het helpt niet. Er bestaat discriminatie tegen de Palestijnse burgers van Israël, maar zij hebben rechten, soms in sleutelposities. Zij voeren campagne en hebben invloed. Dit zou erkend, gewaardeerd en toegejuicht moeten worden.”

Malekar gaat niet zover te erkennen dat haar organisatie bevooroordeeld zou zijn tegen Israël, een in de afgelopen weken vaak herhaalde kritiek op het omstreden rapport. Wel beschuldigt zij Amnesty International ervan te weinig op te treden tegen Jodenhaat: “Amnesty wordt geacht antisemitisme te bestrijden. Dat doet het ook wel, maar niet genoeg. Soms heb ik het gevoel dat (de organisatie) gedwongen moet worden tot actie (op dit punt).” Malekar vermoedt dat er angst bestaat dat strijd tegen Jodenhaat wordt opgevat als een pro-Israëlische houding: “Dit is heel erg fout, Israël en het jodendom zijn niet hetzelfde.”

Minachting
Amnesty International is niet de enige organisatie die een ongezonde obsessie met de Joodse staat koestert. Ook de beruchte Mensenrechtenraad van de VN ligt onder vuur. Sowieso, omdat dictaturen als Rusland, China, Cuba, Venezuela of Qatar hun lidmaatschap misbruiken om hun eigen mensenrechtenschendingen goed te praten, maar ook vanwege de houding tegenover Israël. Zo heeft de raad een permanente commissie ingesteld om mensenrechtenschendingen in de Joodse staat te onderzoeken. Deze commissie wordt geacht onafhankelijk te zijn, maar de voorzitter, de Zuid-Afrikaanse oud-rechter Navi Pillay, blijkt allesbehalve dat.

Pillay heeft in het verleden een hele serie uitspraken gedaan waaruit haar partijdigheid blijkt. “De Israëlische regering behandelt het internationale recht met permanente minachting,” meende zij in 2010. Ook Pillay vindt dat het land zich schuldig maakt aan apartheid en toonde zich verschillende malen een aanhanger van de BDS-beweging. Vorig jaar nog beklaagde zij zich over de ‘agressieve acties’ van Israëlische veiligheidstroepen tegen ‘vreedzame demonstranten en gelovigen’. Daarmee doelde zij op Palestijnen in de Al-Aqsamoskee, die Joodse bezoekers van de Klaagmuur bekogelden met stenen en vuurwerk. Voor Pillay was het Israëlische optreden tegen de relschoppers een voorbeeld van ‘systematische onderdrukking’.

Hillel Neuer, directeur van VN-waakhond UN Rights Watch, betwijfelt of iemand met die standpunten onpartijdig verslag kan uitbrengen aan de Verenigde Naties. “Pillay heeft Israël al schuldig verklaard aan de misdaden die zij nog moet onderzoeken. Het is alsof je een vegetariër een steakhuis laat beoordelen,” vindt Neuer, die de Zuid-Afrikaanse heeft opgeroepen haar opdracht terug te geven.

Positieve uitzondering
Intussen komen minder partijdige instanties tot heel andere conclusies dan Amnesty International of de VN-Mensenrechtenraad. De prestigieuze Economist Intelligence Unit (EIU) heeft op zijn wereldranglijst van democratieën Israël plaats 23 toebedacht op een totaal van 167 landen. Niet slecht voor een ‘apartheidsstaat’, vooral wanneer wordt bedacht dat de Joodse staat hiermee boven landen als Spanje, Italië en de Verenigde Staten staat. Israël krijgt van The Economist een 7,97 als rapportcijfer. Uiteraard is het land hiermee met afstand het meest democratische in het Midden-Oosten. Sterker nog, de EIU wijst erop dat Israël de positieve uitzondering in de regio is, zeker nu voor het eerst een Arabische partij in Jeruzalem meeregeert.

Om nog één keer terug te komen op Amnesty International: de organisatie heeft besloten haar woordvoerder Ilyas Nagdee niet te ontslaan nadat er een bericht op sociale media opdook, waarin hij Joden als shady people (‘onbetrouwbaar volk’) bestempelt. Toegegeven, Nagdee was zestien toen hij zijn reactie de wereld instuurde, maar twijfelt iemand eraan dat als een Jood hetzelfde over moslims had geschreven, hij onmiddellijk de laan uit was gestuurd? Zeker gezien het feit dat Nagdee ook recent anti-Israëlische berichten deelde, zoals ‘Israël, je lijkt verdwaald, je ligt in Palestina’. Die dubbele standaard is ook de Britse ngo Muslims Against Anti-Semitism in het verkeerde keelgat geschoten. Op Twitter vroeg de organisatie: “Wat … is … er … met … Amnesty … gebeurd?