Anders dan de norm

Gideon Querido van Frank omringt zich zijn hele leven al met verhalen. „Door het kijken naar een film geef je vorm aan jezelf.”

Hij staat er zelf ook van te kijken. Voor iemand die zichzelf omschrijft als een nomade, woont Gideon Querido van Frank (38) alweer lang in Amsterdam: dertien jaar. Eén voordeel, als hoofd publiciteit bij Cinemien, distributeur van arthouse fi lms, mag hij zich elke dag omringen met reizen, avonturen en andere verhalen op het witte doek. Tijdens een lunch in het overvolle restaurant Dauphine in Amsterdam vertelt hij over zijn persoonlijkheid, zijn ambities en zijn reizen.

Twee landen
De in Tel Aviv geboren Gideon Querido van Frank groeit op in een Joods-Nederlands gezin dat aliya heeft gemaakt. Als het huwelijk van zijn ouders stukloopt, keert hij met zijn moeder terug naar Nederland. Deze breuk blijft niet zonder gevolgen voor Gideon, die op het moment van vertrek een mannetje van vier is. „Het is een gevoel van ontworteling. Als ik in Israël ben voel ik me echt een Nederlander, maar als ik in Nederland ben voel ik me Joods. Hoewel ik seculier en atheïst ben, voel ik me anders dan de doorsnee-Nederlander. Het is een geografi sche identiteit die verschuift naarmate ik me beweeg. Ik voel me wel thuis in Nederland, maar nooit honderd procent. Er is een soort ongenoegen, je voelt je een buitenstaander die ergens naar binnen kijkt. Ik ben een nomade. Mijn vader heeft hetzelfde. Hij woont sinds eind jaren 70 in Israël, maar is altijd aan het rondtrekken. Er is altijd onrust. Zo heb ik twee keer een jaar in New York gewoond, een jaar in een kibboets gezeten. Deels heeft dat te maken met het feit dat ik in Israël ben geboren en deels met mijn Joodse identiteit. Je bent altijd op zoek naar andere plekken.” Het woord ‘identiteit’ komt meerdere malen terug tijdens het gesprek. Het blijkt een enigma te zijn voor de bevlogen Querido van Frank. Van zijn fascinatie maakt hij zijn studie; in zowel Utrecht als New York studeerde
hij Cutural Studies. „Dat is een combinatie van literatuurwetenschap, letterkunde, fi – losofi e, vrouwenstudies en psychoanalyse. Centraal staan vragen als ‘hoe geven mensen vorm aan hun eigen identiteit?’. De studie is een metafoor geweest voor mijn eigen zoektocht. Ik heb onderzocht waarom ik van kunst hou, waarom juist die ene fi lm mij zo raakt. Het zegt iets over jezelf. Door het schrijven van een artikel, of het kijken naar een fi lm geef je vorm aan jezelf.”

Opgroeien
Querido van Frank groeit op onder de rook van Utrecht. Alhoewel zijn moeder hem niet religieus opvoedt, doet hij wel zijn bar mitswa. „Mijn jodendom is vooral gebaseerd op cultuur en etniciteit. Joods zijn, staat voor mij synoniem aan kritisch zijn; op de barricade willen staan. Als je kijkt naar het communisme, het feminisme en de homobeweging dan zijn het altijd Joden geweest die opkwamen voor de rechten van henzelf en anderen. Dat gevoel van ten strijde trekken heb ik enorm.” Niet alleen zijn Joodse achtergrond, maar ook zijn homoseksualiteit zorgden bij de jonge Gideon voor een gevoel van onderdrukking. Zelf omschrijft hij het als een minderheid binnen een minderheid. „Je bent een Jood en homo; dat is een dubbele minderheid. Ik worstelde heel erg met de norm. Ik groeide op in een liberaal gezin in een provinciaal dorp. De sfeer was vreedzaam, maar toch was ik me erg bewust van dat gevoel van uitsluiting. In het gezin kon ik Joods zijn, maar in mijn seksualiteit was ik toch anders. Thuis werd er wel over gesproken, maar in de wereld daarbuiten niet; niet op school en ook amper in de media. Voor een puber is dat ongelooflijk eng.” „Ik weet nog goed, ik was zeven jaar en liep met mijn moeder door Vroom & Dreesman in Utrecht. De speelgoedafdeling was opgedeeld in een jongens- en meisjessectie. Ik vond dat heel raar – ik kan me er nog kwaad over maken – en mijn moeder zei toen dat ik maar een brief moest schrijven aan het warenhuis. Uiteindelijk heb ik dat niet gedaan, maar die strikte scheiding tussen mensen, daar kan ik niet tegen. Van huis uit heb ik geleerd dat als er iets niet in de haak is, je moet opstaan. Of het nou Israël of antisemitisme is,” vertelt Querido van Frank terwijl hij lichtjes zijn vuist balt.