Door: Ronald Lauder, vertaling Esther Voet
In een uitzonderlijk opinieartikel in The New York Times spreekt Ronald Lauder, voorzitter van het World Jewish Congress, zich uit over de in zijn ogen zorgwekkende ontwikkelingen in Israël.
Zelden heeft een bewezen vriend van Israël zich zo kritisch uitgelaten over het beleid van de regering van de Joodse staat. Aanleiding is een opeenstapeling van beslissingen die volgens Ronald Lauder, voorzitter van de invloedrijke Amerikaanse organisatie World Jewish Congress (WJC), niet alleen schadelijk zijn voor de cohesie binnen Israël zelf, maar ook voor het aanzien van het land in de wereld. Lauders hartekreet verwoordt de zorg van velen, zowel binnen als buiten Israël, nu orthodoxe partijen in de coalitie van Benjamin Netanyahu zeer veel invloed hebben op het regeringsbeleid. Netanyahu’s coalitie zou de meerderheid in de Knesset verliezen als de meest orthodoxe partij, Jahadoet haTorah haMeoechedet, Verenigd Tora-Jodendom, uit de coalitie zou stappen, waarmee al meermalen is gedreigd. Vooral het seculiere karakter van het land staat daardoor nu onder druk. Het NIW vertaalde de open brief van Lauder, zoals die werd gepubliceerd in The New York Times:
“Voor veel Israëli’s, Joden en vrienden van Israël is het afgelopen jaar vol uitdagingen geweest. In de zomer van 2017 trok de Israëlische regering zich terug uit een akkoord dat in een gelijkwaardig gebedsdeel bij de Klaagmuur zou hebben voorzien. Ook kwam de regering met een strenge bekeringswet die grote gevolgen heeft voor de rechten van niet-orthodoxen. Deze zomer heeft de Knesset een wet goedgekeurd die stellen van hetzelfde geslacht gelijke rechten ontzegt. Een dag later kwam de Natiestaatwet, die terecht bevestigt dat Israël een Joodse staat is, maar ook het gevoel van gelijkwaardigheid en inclusiviteit van Israëlische druzen, christenen en moslims aantast.
Vorige maand werd een conservative rabbijn opgepakt omdat hij een niet-orthodoxe choepa had begeleid. In verschillende steden werden pogingen gedaan het seculiere leven te ontregelen door supermarktjes op sjabbat te laten sluiten. Deze gebeurtenissen wekken de indruk dat de democratische en gelijkwaardige beginselen van de Joodse staat onder druk staan.
Israël is een wonder. De Joden in de diaspora kijken tegen Israël op, bewonderen de verbluffende successen en zien het land als hun tweede thuis. Echter, vandaag de dag vragen sommigen zich af of de natie die zij koesteren zijn koers niet verliest.
Israëlische ziel
Al 4000 jaar wordt het Joodse volk als het morele kompas van de wereld gezien. De zionistische beweging is vanaf haar prilste begin zonder uitzondering democratisch geweest. Vrijheid, gelijkheid en mensenrechten stonden met grote letters in het vaandel. Het was een van de eerste nationale bewegingen die volledige gelijkheid en stemrecht voor vrouwen garandeerde. En toen Israël werd gesticht was het meteen de eerste en enige democratie in het Midden-Oosten. Zijn Onafhankelijkheidsverklaring garandeert ‘complete gelijkheid van sociale en politieke rechten voor alle inwoners, ongeacht religie, ras of sekse’, evenals van vrijheid van godsdienst, geweten, taal, onderwijs en cultuur.
Theodor Herzl, Chaim Weizmann, Zeëv Jabotinsky, David Ben-Goerion en Golda Meir hebben altijd de nadruk gelegd op de noodzaak om Joods nationalisme te combineren met universeel humanisme. Dus nu, nu de Israëlische regering die heilige waarde van gelijkheid lijkt te ontmantelen, hebben veel vrienden het gevoel dat die regering de Joodse erfenis, het zionistische ethos en de Israëlische ziel, de rug toekeert.
Internationale gevolgen
Het dilemma dat voor ons ligt, is ten eerste en bovenal moreel, maar de nieuwe Natiestaatwet kan ook ernstige nationale en internationale gevolgen hebben. In Israël zelf zal het de polarisatie en verdeeldheid doen toenemen. Buiten de grenzen kan Israël worden geassocieerd met losgelaten waarden en dubieuze vrienden. Met als resultaat dat toekomstige leiders in het Westen zich vijandig of onverschillig ten opzichte van de Joodse staat kunnen gaan opstellen. Het is dramatisch dat dit nieuwe beleid Israël niet zal versterken maar verzwakken, en op de lange termijn Israëls cohesie, economische succes en internationaal aanzien kan aantasten.
Maar de grootste dreiging ligt bij de toekomst van het Joodse volk zelf. De afgelopen tweehonderd jaar heeft het moderne jodendom gelijke tred gehouden met de Verlichting. De Joden van dit nieuwe tijdperk hebben onze nationale trots en religieuze verbondenheid verenigd met toewijding aan ontwikkeling van de mensheid, een universele cultuur en moraal. Conservatieven en liberalen, we geloven allemaal in een rechtvaardig zionisme en een pluriform jodendom dat ieder mens respecteert. Dus wanneer leden van het huidige Israëlische kabinet dit convenant tussen jodendom en Verlichting ongewild ondermijnen, verpletteren ze de kern van het hedendaagse Joodse bestaan.
‘Als liefhebbende broer vraag ik de Israëlische regering naar de stemmen van protest en woede in de hele Joodse wereld te luisteren’
Onmogelijke taak
De Joodse diaspora staat nu oog in oog met een grootse uitdaging, die steeds groter wordt, een generatiekloof. Over de hele wereld, zeker ook in Noord-Amerika, krijgen Joodse millennials te maken met twijfels die hun ouders of grootouders nooit hebben gehad. De binding met Israël en Joodse instanties is niet onvoorwaardelijk. Het is al moeilijk genoeg om de fakkel over te dragen, zoals veel leiders, onderwijzers, rabbijnen en ouders zullen beamen. Maar als Israëls eigen regering schadelijke wetgeving voorstelt, kan die taak weleens onmogelijk worden. Als de huidige trend zich voortzet, kunnen Joodse jongeren zich weleens afkeren van een natie die niet-orthodoxen, niet-Joodse minderheden en de lhbt-gemeenschap discrimineert. Ze zouden zich niet meer kunnen verzetten tegen de BDS-beweging, zich in Washington niet meer voor Israël uitspreken en niet meer het strategische vangnet willen zijn dat Israël zo hard nodig heeft.
Samenwerken
Laten we niet vergeten dat de overgrote meerderheid van de Joden zich niet als orthodox identificeert. Ze zijn traditioneel, seculier, conservative, reform of ongebonden. De orthodoxie moet worden gerespecteerd, maar we kunnen niet toestaan dat de politiek van een radicale minderheid miljoenen Joden zal vervreemden. We zijn één volk, klein in aantal, en we moeten stoppen met verdeeldheid onder onszelf te zaaien. Als we verenigd zijn, zal onze toekomst geen grenzen kennen.
Ik heb altijd aan de kant van Israël gestaan en zal dat ook altijd blijven doen. Maar nu, als een liefhebbende broer, vraag ik de Israëlische regering naar de stemmen van protest en woede in zowel Israël als de hele Joodse wereld te luisteren. Als voorzitter van het World Jewish Congress roep ik de Israëlische leiders op hun destructieve acties opnieuw te overdenken.
Dit is niet wie wij zijn, en het is niet wie wij wensen te zijn. Dit is niet het gezicht dat we onze kinderen, kleinkinderen en de familie der volkeren willen laten zien. Laten we samenwerken om de koers te veranderen en ervoor zorgen dat Israël de democratische staat blijft die het zou moeten zijn.”
Abonneer op het NIW
