Het dreigingsniveau voor de Joodse gemeenschap blijft verontrustend hoog, schrijven de beveiligers van Bij Leven En Welzijn (BLEW). Opvallend is vooral dat het gevoel van veiligheid steeds verder afneemt.
Het is het vijfde jaar op rij dat het adviesorgaan ter bescherming van de Joodse gemeenschap in Nederland, Bij Leven En Welzijn (BLEW) met zijn dreigingsrapport uitkomt. Bestuursvoorzitter Dennis Mok heeft weinig moeite man en paard te noemen; wie een politiek correct beleidsstuk verwacht is bij BLEW aan het verkeerde adres. “Het dreigingsniveau is al enkele jaren verontrustend hoog,” schrijft Mok in het voorwoord van het Dreigingsrapport 2018. “Een belangrijke oorzaak is de niet afl atende dreiging van jihadistisch terrorisme.”
Ondanks het feit dat er in Nederland geen grote aanslagen tegen Joodse doelen zijn geweest, schat BLEW het dreigingsniveau op 61.5 op een schaal die tot 100 loopt, een minimale stijging tegenover het jaar ervoor. Vanaf 70 is de situatie ‘rood/kritiek’, een niveau dat in 2015 voor het laatst werd bereikt. Het cijfer 61.5 heeft overigens betrekking op 2017. BLEW weegt verschillende factoren mee: waargenomen incidenten, de algemene terreurdreiging in ons land en antisemitisme, maar bijvoorbeeld ook vertrek van individuen en families uit de Nederlandse kehilla.
Het aantal ‘verdachte handelingen’ dat BLEW in 2017 waarnam is ongeveer gelijk gebleven aan dat van 2016. Dit is opvallend, want het bewijst dat ondanks het feit dat terroristen steeds vaker voor ‘algemene’ (niet-Joodse) doelen lijken te kiezen, Joodse doelwitten nog steeds als zeer aantrekkelijk worden beschouwd door islamitische terroristen. Dat Joodse doelen vaak beter worden beveiligd en dus moeilijker te raken zijn dan zogenaamde soft targets, wordt zo ongedaan gemaakt door hun aantrekkelijkheid voor jihadisten. Conclusie: “De waarschijnlijkheid en het risico voor een aanslag op een Joods doelwit in Nederland is gestegen.” Zij het licht.
Fysiek geweld
Op basis van cijfers van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en de universiteit van Tel Aviv constateert BLEW dat het antisemitisme nationaal en wereldwijd toeneemt. De conclusie liegt er niet om: 2017 wordt gekarakteriseerd ‘als een jaar waarin antisemitisme een niveau van normalisatie en mainstreaming heeft bereikt dat sinds de Tweede Wereldoorlog niet is waargenomen’. Als voorbeelden van fysiek geweld noemt BLEW internationaal de aanslag met molotovcocktails op een synagoge in Gotenburg en in eigen land de aanval op restaurant HaCarmel in Amsterdam.
Maar het gaat niet alleen om fysiek geweld; ook bedreigingen, intimidaties, beledigingen, vandalisme en het oproepen tot het uitmoorden van de Joden spelen een rol. Dit laatste sluit aan bij jihadistische organisaties die oproepen Joden over de hele wereld aan te vallen en ‘betogen waarom Joden aan de hand van religieuze islamitische bronnen een legitiem doelwit zouden zijn.’ Ook de ‘groei van extreemrechtse partijen in Europa’ en ‘het anti-Israëlbeleid en retoriek van extreemlinkse organisaties die zich manifesteren via antisemitische organisaties en individuen’ worden gezien als oorzaken van de stijging van het aantal antisemitische incidenten.
Dit laatste leidt tot een opvallend fenomeen: Bij Leven En Welzijn constateert dat het veiligheidsgevoel onder Nederlandse Joden afneemt, waarschijnlijk in sterkere mate dan de objectieve veiligheid. Dennis Mok: “Door de toename van gevallen van vandalisme, bedreiging, intimidatie en belediging zijn mensen zich bewust van hun kwetsbaarheid. Dit wordt versterkt door een zeer verontrustende beweging waarbij antizionisme en anti-Israëlgeluiden inmiddels als een haast geaccepteerde vorm van antisemitisme gemeengoed zijn geworden.” Om hier de vinger achter te krijgen kondigt BLEW een onderzoek naar subjectieve veiligheid aan: hoe veilig voelen Nederlandse Joden zich en hoe is dit in vergelijking met andere jaren?
Nog niet bekend is wanneer de conclusies van dit onderzoek bekendgemaakt zullen worden, maar BLEW geeft in zijn rapport alvast een tweetal opvallende voorbeelden. De moeder van een leerling uit groep drie van basisschool Rosj Pina vertelt: “Toen mijn kind zei: ‘Mama, waarom staan er elke dag mannen met wapens voor de deur?’ moest ik toch even slikken. Is dit het nieuwe normaal voor Joden?” En een Joodse man van veertig jaar zegt: “Als ik ga bidden word ik beveiligd. Als ik naar school ga om mijn kinderen op te halen word ik beveiligd. Als ik naar een herdenking ga word ik beveiligd. Elk Joods aspect van mijn leven is onlosmakelijk verbonden met beveiligd worden.”
Abonneer op het NIW
