Een jaar later

Waarom stapte ik bijna een jaar geleden met drie grote koffers en één kleine in het vliegtuig naar Israël, midden in de tweede zware lockdownperiode? Ik wist nog geen 24 uur van tevoren of mijn alia echt op die dag zou plaatsvinden. Mijn emigratie naar Israël, de meest drastische beslissing van mijn leven tot nu toe, voelde hierdoor nog meer als een gigantische gok dan al het geval was. Het is in normale omstandigheden al spannend genoeg om te emigreren, nu was het bijna niet te doen door het steeds ingewikkeldere coronaschaakbord dat ik voor ogen kreeg. Hoeveel stappen zou ik die week, die dag of zelfs dat uur kunnen maken?

Barsten
Ik kan me niet herinneren dat ik eerder zo ogenschijnlijk alleen stond als toen ik vertrok. Ik ging alleen weg, kwam alleen aan en werd, geheel in coronastijl, in strikte quarantaine ontvangen. Toen verschillende mensen mij later meelevend vroegen hoe het was geweest, kon ik er geen eenduidig antwoord op geven. Ik was inderdaad alleen geweest, maar had me niet fundamenteel eenzaam gevoeld. De les die ik bij mijn vertrek leerde, was alle moeite waard geweest. Ik liep al jaren met het gevoel dat ik het zou moeten doen en met de angst dat ik, mocht ik het toch niet aandurven, mijn hele leven spijt van die keuze zou houden.

Daarom vind ik de vraag of iemand alia zou moeten maken zo ingewikkeld. Het liefst zou ik tegen iedereen volmondig ‘ja’ zeggen, omdat het besluit ondanks alles mijn leven mateloos heeft verdiept en verrijkt. Niets smaakt zo goed als de keuze van je eigen weg. Het vuur dat je voelt wanneer je in je eentje eindelijk doet wat jij denkt dat goed is, geeft ongelooflijk veel energie.

Dat gezegd hebbende, kost het mij soms moeite de vlam brandende te houden. Er ontstaan altijd barsten in het beeld dat je voor je ogen hebt, grote en kleine. Ik belandde al vrij snel voor het eerst in een oorlog, maar ook het alledaagse leven stelde mij voor beproevingen. Zelfs de meest geharde zionist krijgt het wel eens te kwaad in een compleet kleurloos en spierwit verlicht kantoor van Misrad Hapniem, het ministerie van Binnenlandse Zaken. Ik kwam er onlangs nog om voor het eerst mijn adres formeel te wijzigen. De rijen zijn ondanks het getrek van nummertjes vaak totaal onoverzichtelijk en eindeloos. Ik voel regelmatig heimwee naar de Nederlandse ambtenarij. “Kan ik u verder nog ergens mee helpen?” is een vraag die mijn oren zelden tot nooit meer bereikt.

Kabbala
Maar juist op dit soort plekken geven de Israëli’s het bloedeloze decor kleur. Ik kwam erachter dat de medewerker die mijn aanvraag behandelde haar handen niet kon gebruiken. Ze lagen stil in haar schoot terwijl ze met haar snel sturende en knipperende ogen de letters van mijn naam en mijn adres op haar normaal uitziende computerscherm aanwees.

Even daarvoor zat ik in de wachtkamer naast een heel jonge, vrome vrouw. Ik keek vanuit mijn ooghoeken naar het boek dat zij aan het lezen was. Tot mijn verbazing was het een werk van Aryeh Kaplan, de kabbalistisch georiënteerde rabbijn en geleerde … in het Duits. Ze bleek geboren en getogen in Heidelberg, de beroemde universiteitsstad en al ruim voor het begin van de Tweede Wereldoorlog een bastion van de NSDAP. Ze was net als ik zo’n vijftig jaar na de oorlog geboren en woonde nu met haar familie in Israël. De samenkomst van kabbala, de Duitse taal, in het hart van Jeruzalem, in 2021 … Het is het soort moment waarop ik weer weet waarom ik hier gekomen ben. Op naar het volgende jaar! n