Deze week ontving het NIW het bericht dat Herjo Woudstra op 14 oktober is overleden. Hij werd 71 jaar. Herjo was de laatste Joodse eigenaar/directeur van Hollandia Matzes in Enschede, een merknaam die voor heel veel Joden en anderen sinds enkele generaties een begrip is.
Herjo sprak altijd nuchter over zijn topproduct: „Dit is een simpel product; bloem en water. Als je dat gaat mengen wordt het stopverf. Drie keer walsen, op maat stansen, één minuut bakken op 400 à 500 graden en klaar is de matse.” Dat klinkt eenvoudig, maar zoals gezegd was en is de Hollandiamatse in de zo herkenbare oranjebruine zak een product, dat niet alleen tijdens Pesach wordt gegeten. Ook in de levensmiddelenbranche wordt vol lof gesproken over dit misschien wel kleinste A-merk. Herjo had gevoel voor marketing en lanceerde met dat inzicht een opvallend informele reclame-uiting, die glashelder de relatie tussen leverancier en consument laat zien: ‘Matses bevatten géén zout, géén suiker, géén conserveermiddelen, géén kleurstoffen, géén smaakstoffen, géén etcetera. Er zit eigenlijkniks in zo’n matse’. Herjo Woudstra was met zijn matsebakkerij verweven. In 2004 veranderde Hollandia Matzes van eigenaar. Sindsdien werd Herjo wel ‘de laatste Jood van de matses’ genoemd. Toen hij allang niet meer in het bedrijf werkte, leidde hij daar nog groepen rond. Wat dan opviel was zijn enthousiasme en betrokkenheid.
Held van de stad
In 1933, het jaar dat Hitler aan de macht kwam, startte vader Woudstra in Enschede de matsefabriek. Maart 1940 werd Herjo geboren. Natuurlijk speelde de Tweede Wereldoorlog een rol in zijn leven. De anti-Joodse maatregelen troffen ook de Woudstra’s en Herjo zat, gescheiden van zijn ouders, vanaf 1942 ondergedoken bij een familie op het platteland in West-Friesland, als zogenaamd neefje van een dorpsonderwijzer. Het hele gezin Woudstra overleefde de oorlog. Toen Herjo 22 jaar was overleed zijn vader en moest hij zijn studie in de VS afbreken om directeur van Hollandia Matzes te worden. Tijdens zijn werkende leven zette hij zich volledig in voor zijn bedrijf en bouwde internationale contacten op – tot ver achter wat toen nog het IJzeren Gordijn heette. Maar in zijn vrije uren was hij vaak te vinden op de golfbaan of op zijn zeilboot. In het sociale leven van zijn stad was Herjo ook actief, bijvoorbeeld als secretaris bij de Rotaryclub, secretaris van de wijkraad en hij was betrokken bij FC Twente. In januari van dit jaar is hij door het gemeentebestuur uitgeroepen tot ‘Held van de Stad’ en speldde burgemeester Den Oudsten hem de bijbehorende onderscheiding op ‘Vanwege Herjo’s rol in de Enschedese samenleving’. Met zijn dood verliest zijn familie ‘een unieke man’, zoals in de rouwadvertentie staat.
Abonneer op het NIW
