Nu het wereldkampioenschap voetbal zich in de knock-outfase bevindt, merk ik hoe jammer het is dan wij niet meedoen. Wat mis ik die voetbalavonden, nerveus in het café aan een biertje lurkend, loerend naar het grote scherm. Van spanning voelde ik altijd het zweet over mijn lichaam glijden. De enige Nederlander die nu in actie komt is scheidsrechter Björn Kuipers. En ja, van scheidsrechters word je ook wel nerveus, maar op een andere manier.
Israël is in heel veel dingen goed, maar niet in voetbal. En dat terwijl ook in het beloofde land veel mensen voetbalgek zijn. Eenmaal deed Israël mee aan het WK, in 1970 in Mexico. Veel verder dan twee gelijke spelen kwamen de jongemannen niet. Sindsdien is het redelijk stil geweest. Wat zeg ik, doodstil. Ik denk dat er eerder vrede in het Midden-Oosten is dan dat Israël weer aan een wereldkampioenschap voetbal meedoet. Kortom, de Israëlische stempel op het hoogste voetbalpodium is vederlicht. Althans dat dacht ik. Want het lot van onder andere Spanje en Denemarken werd bezegeld door strafschoppen, oftewel door een Israëliër.
Om dat te begrijpen, moeten we naar het jaar 1968. Het Israëlische voetbalelftal doet mee aan de Olympische Spelen in Mexico. En daar doen ze het lang niet slecht. De groepsfase weten ze te overleven en dan wacht in de kwartfinale het communistische Bulgarije. Het is een kraker van een pot. Israël staat lang met 1-0 achter. Tot de 89ste minuut. Dan maakt spits Yehoshua Feigenbaum gelijk. En dat blijft het. Om te bepalen wie door mag komt de scheidsrechter het veld op met een gigantische sombrero met daarin twee lootjes: een ‘ja’ en een ‘nee’. De Israëlische aanvoerder kiest verkeerd en stuurt daarmee zijn team naar huis.
Pislink
Ik hoor u denken: lootjes trekken uit een sombrero? Waarom niet gewoon strafschoppen nemen? Het probleem was dat de FIFA toentertijd geen duidelijke regels had over hoe om te gaan met gelijke spelen in de eindfase van een voetbaltoernooi. De verlenging was al ingeburgerd, maar strafschoppenserie nog niet.
De secretaris van de Israëlische voetbalbond Yosef Dagan was pislink na het sombrerodebacle. Dit had niets met voetbal te maken. En dus werd het zijn missie om ervoor te zorgen dat gelijke spelen niet beslist werden met een lootje, maar met penalty’s. Natuurlijk, ook bij strafschoppen komt geluk kijken, maar ook een beetje kunde. Dagan, die een goed netwerk had in de voetbalwereld, stuurde een brief naar de FIFA om zijn missie te verkondigen. Tot zijn verbazing reageerde de wereldvoetbalbond razendsnel. Zij nam zijn voorstel over en in 1970 werd de strafschoppenreeks bij gelijkspel een officiële regel.
Er is veel kritiek op de beslissende penaltyreeks. Het heeft niet zoveel met de wedstrijd te maken. Kijk naar Spanje, dat superieur was aan Rusland. En denk aan al die keren dat Nederland onterecht naar huis werd gestuurd door slecht genomen strafschoppen. Helaas is het niet anders. Maar wat was het toch leuk geweest als de scheidsrechter na de wedstrijd Spanje-Rusland met een matroesjka het veld op was gelopen. Een matroesjka niet gevuld met andere kleinere popjes, maar met twee lootjes. Een simpel ‘ja’ en ‘nee’. Het mocht niet zo zijn. En daar heeft die ene Israëliër voor gezorgd.