Volgens Jeremy Corbyn kampt Labour niet met een antisemitismeprobleem. Maar is dat waar?
Door Ewout Klei
De op 12 september 2015 tot Britse Labour-leider verkozen Corbyn is omstreden, vooral bij het Joodse deel van het electoraat. Hij is afkomstig uit de radicale linkervleugel van de partij, die behalve marxistisch en pacifistisch ook zeer anti-Israël is. Zoals bekend loopt Israël-kritiek niet zelden naadloos over in onversneden antisemitisme. Toen The Jewish Chronicle afgelopen najaar een enquête hield, bleek dat 67 procent van de Joden in Groot-Brittannië bang was dat Labour onder Corbyns leiderschap een verkeerde weg zou inslaan.
Anno 2016 rolt Labour van het ene antisemitische incident in het andere. Allereerst was er in februari ophef over de Oxford University Labour Club (OULC). Alex Chalmers, co-voorzitter van deze club, legde zijn functie neer omdat een deel van de leden ‘een of ander probleem met Joden had’. Het ging hem niet alleen om de steun van de OULC aan BDS (Boycott, Divestment and Sanctions), maar vooral om het nieuws dat Joodse studenten zouden zijn lastiggevallen door activisten. In reactie op het verhaal van Chalmers stelde Labour een onderzoek in.
Zionistische god
Daarnaast waren er individuele Labour-activisten die antisemitische uitlatingen hadden gedaan. Trotskist én Labour-lid Gerry Downing schreef op de website Socialist Fight het artikel ‘Why Marxists must address the Jewish Question’, waarin hij stelde dat de ‘Joods-zionistische bourgeoisie’ achter het neoliberalisme, de oorlog tegen het terrorisme en de onvoorwaardelijke steun aan Israël zat. Activist Bob Campbell deed een Yasmina Haifietje toen hij op Facebook beweerde dat Israël de terreurbeweging IS steunde. Labour-parlementskandidaat Vicky Kirby schreef op Twitter dat Joden grote neuzen hadden en dat Adolf Hitler misschien ‘een zionistische god’ was. Ten slotte werd begin april bekend dat Labour-gemeenteraadslid Aysegul Gurbuz enkele jaren geleden had getwitterd dat Hitler ‘the greatest man in history’ was en dat Ed Miliband (de voorganger van Corbyn) geen leider van Labour mocht worden, omdat hij Joods was.
Activist Bob Campbell deed een Yasmina Haifietje toen hij op Facebook beweerde dat Israël de terreurbeweging IS steunde
Falend leiderschap
Corbyn is zelf geen antisemiet, maar hij onderneemt weinig om het antisemitismeprobleem in zijn partij op te lossen. Het enige wat hij doet is zeggen dat antisemitisme verkeerd is, net als alle andere vormen van racisme. Corbyn grijpt in als er ophef is, maar voorzichtig en naar het lijkt niet van harte. Corbyn is namelijk a!ankelijk van de radicaal linkse en islamitische Labour-leden, die de ruggengraat van zijn aanhang binnen de partij vormen. Dat een deel van deze groep antisemitisch is, vindt Corbyn vooral lastig.
Enkele kritische parlementariërs willen het antisemitismeprobleem van Labour wel onder ogen zien. David Miliband, de broer van voormalig voorman Ed, zei in een toespraak voor de ‘Board of Deputies of British Jews’ dat het antisemitisme actief bestreden moest worden, door iedereen. Hoewel hij Corbyn niet expliciet noemde was het de luisteraars duidelijk dat Miliband hem impliciet bekritiseerde.
Louise Ellman, een Joods Labour-parlementslid, hekelde de extreem-linkse complottheorieën over zionisten, die volgens haar in feite gerecyclede antisemitische waanvoorstellingen waren. Ten slotte schreef Labour-parlementslid John Woodcock een open brief aan Corbyn in de Daily Mail, waarin hij de Labour-leider opriep om Gerry Downing als partijlid te royeren. Niettegenstaande deze kritiek, die ook aan hemzelf is gericht, houdt Corbyn zich op de vlakte. De Joodse Labour-donateur Michael Foster, die in 2015 de verkiezingscampagne met honderdduizenden ponden steunde, geeft nu geen cent meer. Maar of dit Corbyn van koers doet veranderen is de vraag. Hij heeft die andere, dubieuze, stemmen hard nodig.