Dringend verzoek: zouden alle politici, hoogwaardigheidsbekleders, andersoortige hotemetoten en alle mensen van goede wil die achter een microfoon worden gezet, alsjeblieft nooit meer ‘Nooit meer Auschwitz’ willen zeggen? Het heeft iedere inhoud verloren.
Het is een soort stopwoord geworden, waar niet meer over nagedacht wordt. ‘Nooit meer Auschwitz’. ‘Ook goedemorgen’. Zeg in plaats daarvan: ‘Het is een godgeklaagd schandaal dat Joden over de hele wereld én in ons land met hekken, camera’s, sluizen, bewakers, politie en marechaussee beschermd moeten worden tegen de Jodenhaters van nu’. Zeg op alle manieren dat het echt niet kan dat Joden waar ook ter wereld onveilig zijn. Zeg dat je een geestelijke afwijking hebt als je de Shoa ontkent. Maar zeg niet ‘Nooit meer Auschwitz’.
Die drie woorden gaan namelijk van verkeerde veronderstellingen uit. Ten eerste: Vernietigingskampen zoals Auschwitz waar Joden worden afgeslacht komen er niet meer. Daartoe waren alleen de nazi’s in staat. En voor het herdenken van genocides op andere volkeren zijn er andere tijden, plaatsen en bijeenkomsten. Ten tweede: herdenken vermindert het antisemitisme niet. Herdenken is nodig. Om de solidariteit te ervaren van ieder die met ons herdenkt. Om ervan doordrongen te blijven welke ramp onze Joodse wereld én Europa heeft ontwricht. Om te laten zien dat we er nog zijn. Om de goeden te eren. Maar antisemieten laten zich er niets aan gelegen liggen.
Kijk naar de linkse, rechtse, groene, christelijke, islamitische of antiracistische partijen en bewegingen – ze hebben allemaal antisemieten in hun gelederen. Ondanks het herdenken. Ten derde: Die drie woorden geven de illusie dat het antisemitisme in de klas, in het voetbalstadion, tijdens demonstraties, in universiteiten, enzovoort, wordt bestreden. Maar zolang voetbalwedstrijden niet worden stilgelegd bij ‘Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas’ is ‘Nooit meer Auschwitz’ een aanfluiting. Laten we bij komende herdenkingen een acteur inhuren die ‘Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas’ roept, na elke toespraak. Om zo een maatschappelijke realiteit recht in de ogen te kijken. Dan kunnen op den duur de camera’s en hekken en politie misschien weg.
Abonneer op het NIW
