Weer een schietincident langs de grens met de Sinaï, ditmaal ‘op verzoek’ van de Broederschap. Israël staat op scherp tijdens de Egyptische presidentsverkiezingen.
Maandagochtend penetreerde een terroristische cel het veiligheidshek langs de grens tussen Israël en de Sinaï bij Be’er Milka, op ruwweg dertig kilometer van de Gazastrook (Google Maps kon de afstand niet berekenen). De groep vuurde een raketaangedreven granaat af op medewerkers van het ministerie van Defensie die aan de bouw van het veiligheidshek werkten; zij openden daarna ook het vuur. Twee employees raakten gewond, een van hen stierf later aan zijn verwondingen. De gealarmeerde Golani Brigade doodde in een vuurgevecht twee terroristen. Het leger doorzocht maandag het grensgebied en de toegang tot dorpen in de regio werd bewaakt. IDF-woordvoerder Yoav Mordechai zei dat het leger aannam dat het niet bij dit incident zou blijven. Er was door de inlichtingendienst al dagen gewaarschuwd voor een dergelijke actie; vrijdagnacht waren er al raketten afgevuurd op de dorpjes Ovda en Mitzpeh Ramon, in de Negev, ten noorden van Eilat, maar zonder schade aan te richten.De volgende ochtend werden er fragmenten gevonden van wat vermoedelijk een 122 mm Grad-raket was. In die omgeving waren nog niet eerder raketten neergekomen. Hij was vermoedelijk vanuit de Sinaï afgevuurd.
De herinnering aan de bloedige infiltratie van augustus 2011 is nog vers; acht Israëli’s kwamen toen om en bij de daaropvolgende Israëlische achtervolging werden vijf Egyptische grenssoldaten gedood, met alle diplomatieke gevolgen van dien. Sinds de val van Mubarak, in januari 2011, geldt de Sinaï als een instabiel gebied (‘een terreurgebied’, aldus de plaatsvervangend stafchef Yair Naveh onlangs) en de Israëli’s werken in grote haast aan een afscheiding tussen Israël en de Sinaï.
Israëlische veiligheidsofficials verklaarden zaterdag dat de raketten op Ovda en Mitzpeh Ramon op verzoek van de Moslim Broederschap in Egypte waren afgevuurd, vermoedelijk door een bedoeïenen-eenheid vanuit de Sinaï. De tactische betekenis van zo’n aanval ontgaat de Israëli’s vooralsnog, maar het verband met de Egyptische presidentsverkiezingen was duidelijk. Zondag werd de tweede ronde gehouden tussen de kandidaat van de Broederschap, Mohammed Morsi (60), en de door het leger gesteunde Ahmed Shafiq (70). Moisi ziet zich als de kandidaat van de revolutie, en Shafiq is de man die de rust wil terugbrengen, waaraan bij velen behoefte bestaat na alle onrust.
Het Egyptische leger wil de macht niet afstaan. De Hoge Raad van de Strijdkrachten kwam maandagochtend met een ingrijpende verklaring: het leger eist het recht op om nieuwe wetten te initiëren, de begroting te bepalen en de commissie te benoemen die de nieuwe grondwet moet gaan schrijven; er komen ook geen parlementsverkiezingen voordat die nieuwe grondwet er is. Dit leek een machtsgreep: wanneer de winnaar van de verkiezingen Morsi is, wordt hij een president met beperkte bevoegdheden.
Machtsstrijd
Alles wijst op een komende machtsstrijd tussen de Broederschap en het leger. Donderdag 14 juni besliste het Egyptische Hooggerechtshof dat de parlementaire verkiezingen van vorig jaar ongeldig waren (vanwege een technische kwestie die we hier laten rusten) en militairen grendelden het parlement af. Maar je kunt ook zeggen dat de revolutie al meteen na de val van Mubarak werd gekaapt, toen Shafiq premier werd en het grootste deel van de oude garde bleef zitten, zogenaamd om de revolutie te bewaken – maar bewaakte revoluties zijn geen echte revoluties. De nieuwe president Morsi zal, zo wordt gezegd, niet veel meer zijn dan een ‘koningin Elisabeth’.
Voor Israël is dit alles van belang omdat het land herziening van het vredesakkoord met Egypte vreest. De hoogste leiders van de Broederschap, en Morsi zelf, hebben verklaard dat het akkoord wordt gerespecteerd, maar de onderstroom ziet er anders uit. In mei schuimbekte ene imam Sifwat Hijazi op een meeting waar ook Morsi zelf bij was, dat Morsi Jeruzalem zou ‘bevrijden’ en dat de Broederschap droomde van een ‘verenigde Arabische naties’ met Jeruzalem als hoofdstad. „Onze hoofdstad zal niet Mekka of Medina zijn, maar Jeruzalem, en miljoenen shahids zullen naar die stad opmarcheren’. „(…) We zullen bidden in Jeruzalem, en zo niet, dan zullen we als martelaren op de ruïnes ervan sterven.” Duidelijkheid is altijd prettig. Woensdag was het nog onzeker of Shafiq of Morsi de verkiezingen zou winnen; vroege claims van Morsi werden door Shafiq afgewezen. En de om zaak re compliceren leek Mubarak woensdag op sterven te liggen.
Israël heeft weinig illusies over de Broederschap en zal dan ook niet protesteren tegen de ijzeren greep die het Egyptische leger op het stuur van de staat heeft. De uitslag van de verkiezingen, die een dezer dagen bekend wordt, zal geen onmiddellijk uitsluitsel geven over de nabije toekomst en de veiligheid van Israëls grenzen. Zeker is wel dat de onrust bij de zuiderburen zal aanhouden.