Stelling: Het glazen plafond in (Joods) Nederland is dikker dan ooit

De Forum-stelling van de week luidt: Het glazen plafond in (Joods) Nederland is dikker dan ooit. Sarai Mock, Julie Blocq-Schipper, Ellen van Praagh en Mirjam van Emden  reageren.

Dik
Sarai Mock

Liever pleit ik voor gelijkheid en gelijke behandeling..

Dat het glazen plafond dikker is dan ooit, lijkt mij stug. Ik geloof niet dat honderd jaar geleden überhaupt gesproken kon worden over vrouwen in een topfunctie. Het glazen plafond is wel een stuk dikker dan wenselijk. Hoewel binnen studentenverenigingen en jongerenbesturen vrouwen vaak wél aan bod komen (ook in Joodse kringen, zie bijvoorbeeld het huidige Ijar-bestuur en de organisatoren van de activiteiten bij Bne Akiwa, Haboniem en Tikwatenoe), is dit in het bedrijfsleven nog niet zo.
Ik ben geen feminist die stelt dat vrouwen en mannen fundamenteel hetzelfde zijn. Liever pleit ik voor gelijkheid en gelijke behandeling. Het stereotype dat mannen goede leiders zijn en vrouwen goede verzorgers, valt wellicht evolutionair gezien te onderbouwen, maar we leven niet meer in de tijd van jagers en bessenplukkers. En de aanname dat álle mannen goede leiders zijn en álle vrouwen goede verzorgers, is natuurlijk onzin. Er zijn genoeg mannen die geen leidersrol aannemen en voldoende vrouwen die hiertoe wél de ambitie hebben. De verdeling van topfuncties hoeft niet 50/50 te zijn. Het gaat erom dat gekozen wordt op basis van de capaciteiten van de persoon. Maar zolang het aantal vrouwen aan de top ver onder die 50 procent blijft, toont dit wat mij betreft aan dat er helaas nog steeds wordt gekozen op geslacht.

Sarai Mock (20), penningmeester Ijar Nederland, oprichter Ijar Groningen, tweedejaars student Internationaal en Europees Recht in Groningen.

Foto: Claudia Kamergorodski

Verrast
Julie Blocq-Schipper

In het Crescasbestuur hebben vrouwen een gelijkwaardige rol.

Ik was positief verrast toen het Crescasbestuur voor mij koos als nieuwe directeur. Dat ze mij de kans gaven om zo’n belangrijke functie te gaan vervullen. Nu je me ernaar vraagt, realiseer ik me dat die verrassing vooral te maken had met mijn leeftijd en ervaring en niet met mijn gender.
Misschien ben ik wel naïef, maar ik heb geen moment het gevoel dat ik als vrouw minder kansen heb of heb gekregen. Ik heb dagelijks zakelijke gesprekken met mannen en wordt als een gelijkwaardige partner behandeld. Dat heeft misschien ook te maken met de wijze waarop ik het gesprek inga: inhoud-gedreven, zakelijk en uiteraard met een gezonde dosis humor.
Ik zit samen met een andere vrouw in het JBO-bestuur en daar wordt naar mijn idee geen onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. Je inbreng is wat telt. Ook in het Crescas-bestuur hebben de vrouwen een gelijkwaardige en belangrijke rol. Onze voorzitter is een vrouw (Irene Zwiep). De enkele keer dat ik met een man aan tafel zit die het lastig lijkt te vinden met een vrouw te moeten dealen, lijkt bij die gesprekspartner frustratie om eigen prestaties en status de boventoon te voeren. Het is stimulerend dat juist de succesvolle mannen in mijn netwerk mij aanmoedigen, coachen en succes gunnen.

Julie Blocq-Schipper (32), directeur Joods Educatief Centrum ‘Crescas’.

Nee
Ellen van Praagh

Wat ik wel tegenkom, is dat eigenbelang soms op de eerste plaats komt.

Een glazen plafond? Nee, ik geloof niet in een glazen plafond in bestuurlijk Joods Nederland. Het bestuur van het IPOR telt inmiddels twee vrouwen: ikzelf als voorzitter en Brigitte Wielheesen als secretaris.
De criteria voor alle bestuursfuncties zijn kwaliteit, zin, tijd en energie. Allemaal met het oog op de wens Joods Nederland van dienst te zijn. Om onze Joden in de mediene te helpen hun weg te vinden in een samenleving waar onze Joodse normen en waarden onder druk staan.
In veel besturen in de mediene zijn vrouwen vertegenwoordigd. Ook hier geen glazen plafond. In de samenwerking tussen de diverse ressorten en besturen van kehillot merk ik ook nooit iets van zo’n glazen plafond. In contacten met de diverse rabbijnen bestaat absoluut niet het gevoel dat de vrouwelijke bestuurders anders worden bekeken. Ik zou bijna zeggen: integendeel!
Wat ik wel tegenkom, is dat eigenbelang soms op de eerste plaats komt ten koste van het algemene Joodse belang. We hebben elkaar hard nodig en moeten elkaar steunen. Alleen op ons lokale eigenbelang letten, kunnen we ons niet veroorloven. Zeker niet als we de Joodse gemeenschap in de mediene willen behouden. Het zou mooi zijn als wij aan onze omgeving kunnen laten zien dat het anders kan.

Ellen van Praagh (64), mede-eigenaar Leeuwin’s Serviezenhuis in Utrecht, voorzitter IPOR (Interprovinciaal Opperrabbinaat).

Beter
Mirjam van Emden

Vrouwen en mannen zijn nog niet uitgeëmancipeerd.

Het onderwerp ‘glazen plafond’ kun je op verschillende manieren benaderen. Als kinderen het Kindermuseum in het Joods Historisch Museum bezoeken, kunnen ze door twee glazen plafonds naar boven kijken. Maar met de trap kun je ook zo op de bovenste verdieping komen.
Mijn overgrootmoeder was directrice van het Joodse meisjesweeshuis. Toen ze trouwde was ze wettelijk verplicht om te stoppen met werken. Die tijd is voorbij. De manier waarop functies bij Joodse organisaties nu worden ingevuld, is hoopvol.
Ik zie veel vrouwen in de top: bij Crescas, CIDI, NIK, Joods Hospice Immanuel, het Seminarium. Ook op religieus gebied kan er veel. Bij het Monthly Minyan, een laagdrempelige thuissjoeldienst (bestaat in juni alweer acht jaar) koken mannen en vrouwen de avond tevoren, geven een devar Tora, leiden kabalat sjabbat en maken kidoesj. De vele bezoekers van dit minjan hebben diverse Joodse achtergronden: ze zijn afkomstig uit NIK, uit LJG, of zijn ongebonden. Maar we – vrouwen én mannen – zijn nog niet uitgeëmancipeerd. Werk en zorg kunnen nog beter verdeeld worden. Mijn man en ik werken beiden vier dagen en besteden elk een dag aan de kinderen. Vrijdags kom ik thuis van het werk in de heerlijke geur van kippensoep, die hij heeft gemaakt. Ik vind het mooi dat onze dochters zien dat papa en mama allebei zowel thuis als daarbuiten van betekenis zijn.

Mirjam van Emden (36), mede-initiator Monthly Minyan, Hoofd educatie Joods Cultureel Kwartier.

Het NIW-forum bestaat uit personen van diverse pluimage, van links tot rechts, atheïstisch tot orthodox, man en vrouw, van jong tot oud. Met enige regelmaat wordt leden gevraagd te reageren op een stelling die samenhangt met hun maatschappelijke interesse en expertise. Wilt u meediscussiëren? Mail naar karendejager@planet.nl