Nederland is in staat van opwinding over de aanstaande troonswisseling. Zowel de vurigste Oranjefan als de meest geharnaste republikein, is in de greep van deze nationale gebeurtenis. Ook Joods Nederland maakt zich op voor de troonswisseling.
Velen van ons streven andere Nederlanders voor- bij in uitingen van Oranjeliefde.
Deze genegenheid van de Joodse gemeenschap voor het Huis van Oranje gaat terug tot ver in de Nederlandse geschiedenis, in ieder geval tot in de 18e eeuw.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog groeide ons koningshuis uit tot hét symbool van vrijheid. Dat de nodige kanttekeningen vallen te plaatsen bij de houding van bijvoorbeeld koningin Wilhelmina vlak voor en tijdens de oorlog, doet niets af aan de symboolfunctie die het koningshuis tussen ’40 en ’45 vervulde. Zo werkt dat nu eenmaal met nationale symbolen. Wel heeft het invloed op hoe we nu terugkijken op de rol van de Oranjes.
In het televisie-interview van vorige week gaven Willem-Alexander en Máxima het heldere signaal af klaar te zijn voor hun nieuwe rol. Persoonlijk had ik gehoopt dat de interviewers hadden doorgevraagd over hun verhouding tot vader Zorreguieta. Het lijkt voor sommigen misschien een grijsgedraaide gram- mofoonplaat, maar juist vanwege de symboolfunctie die zij vervullen is de Zorreguieta-kwestie nog immer actueel. Máxima en Willem-Alexander verklaarden tijdens een televisie-interview in 2002 dat zij Jorge Zorreguieta geloven als hij zegt dat hij als junta-minister niets wist van mensenrechtenschendingen. Op dat standpunt is het prinselijk echtpaar nooit teruggekomen. Het is hoog tijd dat ze dat alsnog doen. Juist omdat zij op dagen als 4 mei ons ultieme vrijheidssymbool vormen. Het Videla-regime had een antisemitisch karakter, compleet met speciale martelmethodes voor Joden. Voor mij persoonlijk geldt dat wanneer Willem-Alexander of Máxima in de toekomst bijvoorbeeld een synagoge bezoeken, ik daar met gemengde gevoelens naar blijf kijken. Ongetwijfeld vinden velen dat spijkers op laag water zoeken. Ik ben ervan overtuigd dat hoe Willem-Alexander en Máxima de geschiedenis ingaan, afhankelijk is van veel meer dan hun huidige populariteit. Hoe dan ook wens ik alle NIW-lezers namens de redactie een plezierige kroningsdag.
Maurice Swirc, hoofdredacteur
Abonneer op het NIW
