Uitverkoren

Een mooie foto afgelopen woensdag op Twitter van NIW-bestuurslid Paul Brill. We zien een grote man, keurig in het pak. Hij heeft een Nederlandse vlag om zijn schouders. Zijn dochtertje staat met hem onder de vlag en kijkt naar hem op. Pauls begeleidende tekst: “Grote dag voor de Syrisch-Palestijnse vluchteling die ik heb begeleid als taalcoach. Hij en zijn twee kinderen zijn vandaag Nederlander geworden. Trots met de Nederlandse vlag.”

Het is een hoopvolle tweet die me raakt en tegelijkertijd een hele rits vragen oproept: weet de vluchteling dat Paul Joods is? Hebben ze het ooit over het Israëlisch-Palestijnse conflict gehad? En zo ja, is er wederzijds begrip ontstaan? Ik heb respect voor iedereen, zeker voor Nederlandse Joden die zich inzetten voor mensen die wellicht van huis uit een negatief beeld over ons hebben. Maar uiteindelijk is daar altijd de vraag: zijn de hulpzoekenden door dit intermenselijk contact anders tegen Joden gaan aankijken?

Om het in breder perspectief te plaatsen, een van de speerpunten in het gevecht tegen antisemitisme is het leggen van focus op het goede dat Joden de wereld hebben gebracht, als wetenschappers, filosofen en activisten tegen misstanden in de samenleving. Het is het oer-Joodse principe van tikoen olam. Ik vraag me af of het een effectief tegengif is tegen de complottheorieën en negatieve beeldvorming rond Joden en Israël die op dit moment wereldwijd (weer) steeds hipper worden, maar het valt te proberen.

In dat kader komt de Joodse afdeling van de EO ook vanaf zondag om 15.15 op NPO2 met de serie Je zal maar uitverkoren zijn, waarin de opmerkelijke prestaties van Joden, 0,2 procent van de wereldbevolking, worden belicht. Zelfs BDS-activiste en advocaat Liesbeth Zegveld mag daar uitgebreid Joodse initiators van de mensenrechtenbeweging bewieroken. Alleen al de prachtige trailer die Alfred Edelstein, hoofd Joodse zaken van de EO, me stuurde, vervult me met trots, hoewel ik de negatieve connotatie van de titel van de serie niet helemaal begrijp. Die associeer ik eerder met: ‘je zal het maar hebben’. Het NIW doet overigens ook mee aan deze positieve benadering, met onze nieuwe serie ‘Onbekende grootheden’. We hopen dat als het niet baat, het ook niet zal schaden. Hoewel… is een van de belangrijke oorzaken van antisemitisme niet dat groene monster, jaloezie?