De Rekenkamer in Venlo velt een vernietigend oordeel over de gang van zaken rond het ‘mikwe’, het middeleeuwse vermeende Joodse badhuis in het Limburgs museum. „Tegenargumenten zijn genegeerd, rapportages aangepast en tenslotte zelfs data gemanipuleerd.”
Door Sjors van Beek
De middeleeuwse kelder werd in 2004 opgegraven en vrijwel meteen betiteld als ‘Joods badhuis’. Op basis daarvan belandde het in een speciaal gebouwde vleugel van het Limburgs Museum. Volgens de onderzoekers is wat er in Venlo is gebeurd op of over het randje van wetenschappelijke fraude, zo blijkt uit het concept-rapport, ingezien door het NIW. Het NIW onthulde in augustus dat er zeer selectief is omgegaan met de wetenschappelijke gegevens rond het vermeende badhuis en dat diverse deskundigen ernstige twijfels hebben of er wel sprake is van het oudste Joodse gebouw in Nederland.
Misleidend en bedrieglijk
De Venlose Rekenkamer onderschrijft die bevindingen nu: ‘Tegenargumenten zijn genegeerd, rapportages aangepast en tenslotte zelfs data gemanipuleerd’. De gemeente(raad) is ‘voortdurend een rad voor ogen gedraaid’, de wetenschappelijke gang van zaken is ‘onthutsend, meer dan alleen onzorgvuldig’, en er is sprake geweest van een ‘tunnelvisie’ en een ‘focus uitsluitend gericht op een Joodse context’, concluderen de plaatselijke onderzoekers. Volgens de Rekenkamer kan de ‘eenzijdige en onjuiste voorstelling van zaken, ook naar de (gemeente)raad, niet anders worden aangemerkt als misleidend tot bedrieglijk’. Met name gemeentelijk archeoloog Maarten Dolmans, verantwoordelijk voor de conclusie dat er sprake was van een ‘mikwe’, krijgt het zwaar te verduren van de Venlose onderzoekers. Volgens hen heeft hij de gerezen twijfels jarenlang ‘willens en wetens’ binnenboord gehouden. De archeologische bedrijven die bij de opgraving betrokken waren, boden geen tegenwicht en praatten de gemeentelijke opdrachtgever naar de mond. ‘Dit had allemaal al in 2004 naar buiten moeten komen, dan was de hele zaak met een sisser afgelopen’, stelt professor Kooijmans, emeritus hoogleraar archeologie die het Rekenkamer-onderzoek heeft begeleid.
Onjuiste informatie
Op grond van de conclusie dat het een middeleeuws badhuis is, heeft de kelder een ereplekje gekregen in een nieuwe vleugel van het Limburgs Museum. Venlo betaalde daar 7,5 ton aan mee. Die investering vond plaats op basis van ‘onvolledig en onjuiste informatie’ en is daarmee ‘ondoelmatig’, oordeelt nu de Rekenkamer. Het volledige rapport wordt woensdagavond gepresenteerd op het stadhuis in Venlo. Wetenschappelijk begeleider Kooijmans wil verder geen uitlatingen doen over de vraag of de omstreden kelder wel of geen badhuis is. „Maar een goed verstaander heeft maar een half woord nodig. Er is zwaar weer op komst in Venlo.”
Lees hier over de eerdere publicatie over ‘mikwe’ in het NIW in augustus die aanleiding is voor dit rapport .
Abonneer op het NIW
