De Amerikaanse staat New York is getroffen door een mazelenuitbraak, vooral onder ultraorthodoxe Joden, bij wie de vaccinatiegraad laag is. Ook in een Haags kinderdagverblijf zijn gevallen gemeld. Rabbijn Evers spreekt zich uit vóór verplichte inenting.
Mazelenvaccinatie al dan niet verplicht stellen is een politiek vraagstuk geworden. In Rockland, in de Amerikaanse staat New York, is de noodtoestand uitgeroepen. Minderjarigen die niet zijn ingeënt mogen de komende dertig dagen niet in openbare ruimten verschijnen. Sommige orthodoxe Joden laten zich niet inenten en worden daardoor gezien als medeveroorzakers van de mazelenepidemie.
Verplichte vaccinatie is een gevoelige zaak. In de hele westerse wereld, van de Verenigde Staten tot Israël, wordt het algemene belang, optimale bescherming tegen besmetting, afgewogen tegen individuele principiële belangen om zich niet te laten inenten. Deze komen voornamelijk uit streng-religieuze kringen (Joods en niet-Joods) maar tegenwoordig ook uit linkse, seculiere kringen.
De Joodse traditie spreekt zich duidelijk uit voor een genezingsplicht, zeker in het geval van een mazelenepidemie, die in extreme gevallen dodelijk kan zijn. Verplichte inenting en religieuze tegenargumenten zijn principiële aangelegenheden. Het religieuze jodendom sluit zich aan bij de wetenschap, waarbij de mening van de meerderheid van de artsen doorslaggevend is. Als het wetenschappelijk niet is aangetoond dat vaccinatie tot betere bescherming leidt, heeft iedereen de vrije keus zich al dan niet te laten vaccineren.
‘Kies het leven’
Ik ga ervan uit dat vaccineren meer voordelen dan nadelen kent. In Deuteronomium 30:19 komt een opmerkelijke passage voor: “Ik neem heden hemel en aarde tegen u tot getuige, het leven en de dood leg Ik u voor, de zegen en de vloek; kies het leven.” Ons wordt de vrije keuze gelaten. Toch draagt de Tora ons duidelijk op om voor het leven te kiezen en daarmee voor een optimale gezondheid.
In de voorschriften inzake het leven van een naaste (Exodus 21:18 e.v.) komt het veroorzaken van lichamelijk letsel ter sprake. Daar wordt duidelijk geregeld dat de agressor ‘voor genezing moet zorgen’. Een besmet persoon, volwassene of kind, levert gevaar op voor zijn omgeving en veroorzaakt schade. Dit moet op Bijbelse gronden voorkomen worden.
Zou men hiertegen inbrengen dat het anders staat met een door G’d gezonden ziekte, dan leg ik u Leviticus 18:5 voor: “Gij zult Mijn inzettingen en verordeningen in acht nemen; de mens die ze doet zal daardoor leven,” waaruit de Talmoed afleidt dat men ‘door het naleven van de Tora niet mag sterven’. De filosoof Maimonides (1135-1204), zelf een arts, voegt hier aan toe dat de Torabepalingen nooit bedoeld waren om vernietiging te brengen op de wereld. Integendeel: “De Torawetten zijn een uitdrukking van barmhartigheid, liefde en vrede.”
Het “gij zult uw naaste niet naar het leven staan” uit Leviticus 19:16 werd vaak verkeerd vertaald. Traditioneel betekent het: “Gij zult niet werkeloos toezien hoe een ander – dus ook het eigen kind – zijn ondergang tegemoet gaat”, een uitvloeisel van “Hebt uw naaste lief gelijk uzelve” (Lev. 19:18). Toegepast op het heden betekent dit: preventief ingrijpen in de medische sfeer, aangenomen dat het effect van ingrijpen positief en aantoonbaar is.
Ouderlijke macht
In de discussie rond de ouderlijke macht spreken velen zich terecht uit voor dwang wanneer ouders, over de hoofden van kinderen heen, in hun nadeel beslissen. Volgens de Tora bestaat er geen ouderlijke macht wanneer de lichamelijke integriteit van de kinderen bedreigd wordt. Het gebod “Eert uw vader en uw moeder” draagt de kinderen een zorgplicht voor hun ouders op. Maar dit is in de Joodse traditie nooit opgevat als een recht van de ouders om in te grijpen in de privésfeer van hun kinderen.
De Talmoed ontkent dat de mens het recht zou hebben de eigen lichamelijke integriteit aan te tasten, een Noachidisch verbod gebaseerd op Genesis 9:5: “En waarlijk, Ik zal uw eigen bloed eisen.” Dan is het toch zeker niet geoorloofd de gezondheid van de kinderen in de waagschaal te stellen? En dit geldt voor alle geloven.
Medisch ingrijpen is geboden. Voorkomen is beter dan genezen, in extreme gevallen zelfs nolens volens.
Abonneer op het NIW
