Een Vlaamse minister wil onverdoofd ritueel slachten in België verbieden. De Partij voor de Dieren kwam eind mei in Nederland met een nieuw voorstel om dat te bewerkstelligen. De sjechita in Europa staat weer ter discussie.
De Joodse gemeenschap in België was woest toen de Vlaamse minister voor Dierenwelzijn Ben Weyts twee weken geleden een wetsvoorstel tegen onverdoofd ritueel slachten aankondigde. De reacties daarop leken een echo van die in Nederland een aantal jaar geleden. Hoofdredacteur Michael Frelich van Joods Actueel: „De laatste die ons zo’n verbod heeft opgelegd was Adolf Hitler.” Hij schetste apocalyptische vergezichten door het zelfs ‘het einde van de Joodse gemeenschap in België’ te noemen mocht het verbod doorgaan. Maar niet alleen in België is discussie over de sjechita en de dhabiha (islamitisch slachten). Een rondje langs de internationale abattoirs.
Toegestaan
Wat sinds dit jaar in België al verboden is, is onverdoofd slachten op tijdelijke locaties. Dat treft vooral moslims, die bijvoorbeeld thuis een lammetje willen slachten voor het Offerfeest. Maar de beslissing is in lijn met de EU-regelgeving. Die zegt dat er niet geslacht mag worden zonder verdoving. Religieuze slacht is daar echter van uitgezonderd. Lidstaten mogen zelf hun regels daarover bepalen, met de voorwaarde dat de slacht in erkende slachthuizen plaatsvindt. Ook in Nederland speelt de discussie rond de rituele slacht nog steeds. In 2012 strandde een voorstel voor een totaalverbod weliswaar in de Eerste Kamer, maar eind mei van dit jaar zei de Partij voor de Dieren het tijd te vinden voor een nieuwe poging. De samenstelling van de Eerste Kamer is immers veranderd: wellicht zou er nu wel een meerderheid te behalen zijn. Hoe de politieke hazen ook zullen lopen, ook binnen de Joodse gemeenschap zelf wordt getwijfeld of hier nog wel kosjer geslacht moet worden. Niet vanwege eventueel dierenleed, maar vanwege de kosten. De NIHS, verantwoordelijk voor de sjechita, lijdt jaar na jaar verlies op deze post – vorig jaar alleen al een ton. Op dit moment is men op zoek naar alternatieven, onder andere de import van kosjer vlees wordt besproken. Wellicht vanuit Polen. Jaarlijks exporteerde het land voor zo’n 500 miljoen euro aan kosjer en halal vlees, totdat onverdoofd slachten vanaf 2013 werd verboden. Een beslissing van het constitutioneel hof eind 2014, die vond dat de religieuze vrijheid onaanvaardbaar werd ingeperkt, draaide het verbod terug. In Groot-Brittannië wordt ook nog volop ritueel geslacht, al wordt de discussie feller. Een petitie tegen rituele slacht, opgezet door de Britse vereniging voor dierenartsen, werd 115.000 keer ondertekend. En er is in het Britse parlement ook al een aantal keer over gedebatteerd, zonder concrete maatregelen tot gevolg. Tijdens de afgelopen verkiezingscampagne in mei probeerde de rechts-populistische partij UKIP een punt te maken van het ritueel slachten. Tevergeefs, want premier David Cameron werd herkozen en had eerder al gezegd zonder problemen halal vlees te eten en tijdens een bezoek aan Israël in 2014 beloofde hij de rituele slacht nooit te zullen verbieden.
Verboden
In heel Scandinavië is onverdoofd slachten verboden. Sinds vorig jaar ook in Denemarken. De Joodse gemeenschap kwam daartegen in opstand, hoewel de maatregel praktisch geen gevolgen had. Vanaf 2004 wordt er namelijk helemaal niet meer kosjer geslacht in Denemarken: al het benodigde vlees wordt geimporteerd. In andere Scandinavische landen is het al veel langer verboden onverdoofd te slachten. In Zweden vanaf 1937, in Noorwegen al vanaf 1929. Buiten Scandinavië zijn er nog twee Europese landen met een ritueel slachtverbod. Zwitserland deed de sjechita op landelijk niveau in 1897 in de ban, als eerste land ooit. Daar wilde men in 2006 nog verder gaan. Er lag een voorstel ook de import van kosjer vlees te verbieden, maar dat is er nooit van gekomen. In Letland was alle rituele slacht tot 2009 verboden. Daarna was het toegestaan te slachten als er zogeheten post-cut stunning werd toegepast, het meteen na de snee verdoven van het dier. Sommige islamitische autoriteiten staan dat toe, Joodse in het geheel niet. Letland exporteert nu halal vlees naar Scandinavische landen, maar ook bijvoorbeeld naar de Verenigde Arabische Emiraten. De discussie over ritueel slachten speelt zich voornamelijk af op Europese bodem. Toch is er één niet-Europees land waar het ook niet is toegestaan. In Nieuw-Zeeland mag het vanaf 2010 niet meer. Echt zoden zet dat qua dierenwelzijn niet aan de dijk: er werden slechts 20 runderen, 50 lammeren en 1400 kippen per jaar kosjer geslacht.
Abonneer op het NIW
