Zes vrouwen uit Gaza hebben aan persbureau AP hun verhaal verteld over hulpverleners die hen voedsel, geld en werk boden in ruil voor seks. In alle zes gevallen waren de mannen in kwestie zelf Palestijns, meer dan een van hen werkt voor de omstreden VN-hulporganisatie UNRWA.
Het is duidelijk dat het bij deze klachten slechts om het topje van de ijsberg gaat. Het Protection from Sexual Exploitation and Abuse network (PSEA) meldt vorig jaar achttien gerapporteerde gevallen, maar geeft toe dat ook dat getal slechts een fractie is van de ware omvang van het probleem.
In de Arabische en meer algemeen de islamitische cultuur is seksueel grensoverschrijdend gedrag een groot taboe, wat het voor de daders gemakkelijker maakt, voor vrouwen moeilijker het te melden en wat er sneller toe leidt dat zaken in de doofpot belanden. Het lijkt er dan ook op dat er niets gebeurde in de gevallen dat vrouwen klaagden.
Uiteraard beweert de UNRWA een ‘zero tolerance‘-beleid te hebben. Maar eerdere seksschandalen rond VN-medewerkers en hulpverleners van andere ngo’s in onder andere Haiti, Soedan en Congo toonden een heel ander beeld. Ook daar werd misbruik gemaakt van de kwetsbare situatie van – soms minderjarige – vrouwen, meestal zonder dat dit leidde tot consequenties voor de daders.
Het schandaal wordt onder de pet gehouden omdat het de aandacht afleidt van het veroordelen van Israël
Al net zo weinig verrassend is waar een woordvoerder van de UNRWA de schuld legt van het schandaal: bij Israël. “Het beleg van Gaza en de beperkingen op humanitaire hulp is wat vrouwen ertoe brengt dit te doen,” zegt Amal Syam, directrice van het lokale Women’s Affairs Center, in een opvallende omdraaiing van wie dader en slachtoffer zijn. In de meeste door AP beschreven zaken waren het immers niet de vrouwen die seks aanboden, maar ging het initiatief juist uit van de hulpverleners.
In een onbewaakt moment van eerlijkheid geeft Syam echter wel de reden toe waarom er zo weinig naar buiten komt over deze wantoestanden: het leidt de aandacht af van de nadruk op het veroordelen van Israël. “De meesten van ons houden de aandacht liever gericht op het geweld en de overtredingen begaan door de Israëlische bezetting (sic).” Aangezien hetzelfde geldt voor de Westerse pers en politiek, mag niet verwacht worden dat het schandaal tot veel ruchtbaarheid zal leiden in Europa of Noord-Amerika.