Dit was great, Britain

Direct na het binnenkomen van de voor zijn partij desastreuze uitslagen, bleek reflectie niet de sterkste karaktereigenschap van Jeremy Corbyn. Nadat de stemmen in zijn Londense kieskring Islington-Noord waren geteld en de uitslag door de returning officer voorgelezen – Corbyn had zijn riante meerderheid in het eigen district behouden – gaf de toekomstige ex-leider van de socialisten een hele reeks redenen voor zijn verpletterende nederlaag op landelijk niveau. Niet zijn eigen gedraai omtrent de Brexit, niet zijn economische programma dat rechtstreeks vanuit Havana gedicteerd leek, en zeker niet het antisemitisme dat sinds zijn aantreden als partijleider Labour in een wurggreep hield, waren de oorzaken voor het grootste electorale fiasco van de socialisten sinds 1935.

Nee, volgens Corbyn lag het aan de Brexit zelf – en niet aan zijn consequente weigering duidelijk te maken of hij voor of tegen was – en natuurlijk aan de ‘smeercampagne’ van de Britse pers. Corbyn daarentegen had geweigerd ‘zich het riool in te laten trekken’, zei hij zonder een spoor van ironie. Het gezicht van de orthodoxe Jood Yosef David, de kandidaat van de Brexitpartij die naast Corbyn op het podium stond, sprak boekdelen. De foto van zijn hoogopgetrokken wenkbrauw ging de wereld rond. In een open brief aan zijn kiezers in de Sunday Mirror bood Corbyn zijn excuses aan voor de nederlaag, maar weigerde hij te refereren aan de antisemitismebeschuldigingen aan zijn adres en dat van zijn partij.

Ook tegenstanders van Corbyn bínnen de partij konden hun oren niet geloven en beantwoordden het zelfbedrog van hun leider met keiharde kritiek en de roep om een volledig nieuwe koers aan de top van de socialisten. “Corbyn was een ramp, iedereen wist dat hij de arbeidersklasse nog niet eens uit een papieren zak zou kunnen leiden,” zei Alan Johnson bij de BBC toen de uitslagen nog maar net binnenkwamen. De centristische oud-minister van Binnenlandse Zaken voegde eraan toe: “Ik wil zijn sekte weg uit de Labourpartij.” Ook LAAS, de Labourbeweging tegen antisemitisme, eist dat Corbyn zo snel mogelijk vertrekt, zodat een nieuwe leider Corbyns ‘erfgoed van anti-Joodse haat’ kan uitwissen. De Joodse Arbeidersbeweging, ook al deel van de socialistische partij, sloot zich aan bij die oproep.

Joodse lobby
Of dat gaat gebeuren, is maar helemaal de vraag. Jeremy Corbyn is nog steeds bijzonder populair onder de hardlinkse kameraden. Hoewel hij heeft aangekondigd in de toekomst Labour niet nogmaals te zullen leiden bij verkiezingen, wil Corbyn aanblijven voor een periode van ‘reflectie’. Gematigde Lagerhuisleden zijn bang dat dit betekent dat hij de regie over zijn opvolging in de hand wil houden om een van zijn naaste medewerkers in het zadel te helpen. Wat zou betekenen dat de heilloze koers van de afgelopen jaren, inclusief het onder de hardlinkse vleugel van de partij zo wijdverbreide antisemitisme, wordt voortgezet.

Corbyns trawanten hebben de afgelopen week al laten zien dat zij weinig geleerd hebben van de afstraffing door de kiezer. Het is allemaal de schuld van de media en van de Joodse lobby, hoewel dit in het vocabulaire van de ware Corbynist eigenlijk synoniemen zijn. Ken Livingstone, een oude vriend en bondgenoot van de Labourleider, totdat hij uit de partij werd gezet vanwege zijn opmerking dat Hitler een aanhanger van het zionisme was, wist de avond van de verkiezingen al waar het probleem lag. “De Joodse stem heeft zeker niet geholpen,” twitterde deze voormalige burgemeester van Londen. Dat Joden nog geen halve procent van de Britse bevolking uitmaken en dus nauwelijks enige invloed op de uitslag hadden, was een detail dat Livingston even had ‘vergeten’.

‘Ik wil zijn sekte weg uit de Labourpartij’

Hij was niet de enige. Barones Jenny Tonge, in 2016 uit de Liberaal-Democratische partij gezet vanwege haar beschuldigingen dat ‘de Israëllobby de westerse wereld in een financiële greep houdt’, weet de overwinning van premier Boris Johnson aan diezelfde lobby en zei dat ‘de opperrabbijn stond te dansen op straat’ van tevredenheid. Opperrabbijn Ephraim Mirvis had kort voor de verkiezingen openlijk gewaarschuwd voor het groeiende antisemitisme binnen Labour. Maar liefst negentig collega’s van Tonge in het House of Lords schreven haar een brief waarin zij eisten dat de barones haar ‘beschamende’ woorden zou terugnemen.

‘Sektarisch gedrag’
Het narratief dat de Joden, of ten minste de zionisten, of toch in ieder geval Israël achter de nederlaag van Corbyn en de overwinning van Johnson zou zitten, is zelfs overgeslagen naar Frankrijk. De radicaallinkse leider Jean-Luc Mélenchon vindt dat Jeremy Corbyn nooit zijn excuses voor het antisemitisme binnen Labour had moeten aanbieden – iets dat Corbyn toch echt niet verweten kan worden – en dat opperrabbijn Mirvis en schimmige ‘invloedrijke netwerken’ verantwoordelijk zijn voor de Britse verkiezingsuitslag. Als klap op de vuurpijl beschuldigde Mélenchon ook nog eens de overkoepelende Frans-Joodse organisatie CRIF van ‘gewelddadig en sektarisch gedrag’. De CRIF reageerde verbijsterd: “Wat hebben wij met de Britse verkiezingen te maken?” en vergeleek de opmerking van de linkse leider met de propaganda van de met de nazi’s collaborerende Vichy-regering.

‘BDS is antisemitisch’
De oude en nieuwe Conservatieve premier Boris Johnson laat er intussen geen gras over groeien. Johnson heeft aangekondigd een wet aan het Lagerhuis aan te bieden, die overheidsorganen verbiedt in zee te gaan met de BDS-beweging. Met de wet wil de regering voorkomen dat door Labour geleide gemeenteraden belastinggeld gebruiken om de boycotbeweging te ondersteunen. “BDS is antisemitisch en zal als zodanig behandeld worden,” zei Eric Pickles, Johnsons speciale gezant voor post-Holocaustzaken. “Antisemitisme is een aanval op de Britse manier van leven en de Britse identiteit. Zonder onze Joodse burgers zouden wij een mindere natie zijn.”

Joodse organisaties in het Verenigd Koninkrijk sloegen een zucht van verlichting toen vorige week donderdag de eerste uitslagen binnenkwamen. Marie van der Zyl, voorzitter van het in 1760 opgerichte Bestuur van Afgevaardigden van Britse Joden, schreef in een reactie: “Wanneer hij uiteindelijk opstapt, zal de geschiedenis niet vriendelijk terugblikken op Jeremy Corbyns leiderschap van de Labourpartij, waar anti-Joods racisme op hol is geslagen.” Richard Ferrer, hoofdredacteur van Jewish News, verklaarde aan The Daily Mail hoe opgelucht hij was. “Ik besefte niet hoe bang ik was voor een regering-Corbyn, tot de dreiging voorbij was,” zei Ferrer. “De laatste vier jaar hebben Labour leden de vrije hand gehad de Joodse gemeenschap zwart te maken en te misbruiken, terwijl het leiderschap van de partij met hen samenspande.”

Presentatrice Rachel Riley: ‘We kunnen weer ademen’

Afgestraft
Misschien drukte tv-presentatrice Rachel Riley het wel het beste uit: “We kunnen weer ademen.” Riley kreeg de afgelopen jaren een stortvloed aan bedreigingen, beledigingen en racisme over zich heen omdat zij zich had uitgesproken tegen Jodenhaat binnen Labour. De televisiester gaf toe ‘in tranen uitgebarsten’ te zijn toen de eerste exit poll duidelijk maakte dat de kiezer Corbyn had afgestraft. Toch moeten we misschien niet te vroeg en niet te hard juichen. Ja, het electoraat heeft zich duidelijk afgewend van Jeremy Corbyn en zijn kliek, en de Britse afk eer van antisemitisme heeft daar zeker een rol in gespeeld. Maar meer dan tien miljoen Britse kiezers hebben wél Labour gestemd, ook nadat iedereen kon weten hoe het in die partij gesteld was met racisme en Jodenhaat. Aan de andere kant, een overwinning is een overwinning, en Joden wereldwijd mogen de Britten danken dat zij geweigerd hebben de eerste openlijk antisemitische regeringsleider van West-Europa – sinds u weet wel wie – in het zadel te helpen. Dus bij dezen een welgemeend thank you very much indeed, dit was great, Britain!