Abonneer op het NIW

Het opinietijdschrift en cultureel magazine in één, voor iedereen geïnteresseerd in de Joodse wereld. Abonneer nu »

Opinie

Grunberg en de moraalpolitie

Nausicaa Marbe 16 mei 2020, 11:00
Grunberg en de moraalpolitie

Waarom lokte de 4 meilezing van Arnon Grunberg zulke heftige reacties uit? Hij sprak de waarheid, in aangrijpende taal. Hij riep beelden op die je niet wilt zien en niet mag vergeten. Hij nam ons mee naar de deur van de gaskamer en de rand van de kuilen waarin vrouwen en kinderen levend verbrand werden. Grunberg ging zo ver omdat herdenken niet verschoond mag blijven van ongemak. Zonder ontregelende gevoelens leer je niets van het verleden. Hij waarschuwt: deze atrociteiten zijn het gevolg van woorden van politici. Vertrouwd terrein. Grotere denkers gingen hem hierin voor.

De boosheid ontstond doordat Grunberg Joden met Marokkanen vergeleek. Er zijn mensen die geen goed woord over Marokkanen dulden, ze worden razend als die anders gezien worden dan als crimineel ongedierte. Dus ja, deze razernij bewijst Grunbergs gelijk: de oude haat leeft voort. Dat riepen zijn vereerders dan ook op sociale media, maar ze schoten daarin door. Zelfs wie met nette kanttekeningen kwam, kreeg het wijsvingertje in het gezicht gepriemd: fout! Grappig dat die fanatiekelingen de lezing aangrepen om de morele politie uit te hangen: ze hadden niet eens door dat Grunberg ook hen voor schut had gezet.

Groepsdenken
Eerst dit: er rammelde toch wat aan die Marokkanenvergelijking. Uiteraard kun je de Jodenvervolging niet vergelijken met het leven van Nederlandse Marokkanen nu, maar dat deed Grunberg ook niet. Hij had het over haatpatronen. De huidige taal van extreemrechts riekt wel degelijk naar het oude fascisme. Maar dat is ook het geval als het niet over Marokkanen gaat. Er wordt ook hatelijk gesproken over Afrikaanse bootvluchtelingen, Oost-Europeanen en andere migranten. En nog steeds over Joden, vaak door jonge moslims. Onze werkelijkheid rond extremisme en racisme is veel ingewikkelder dan Grunberg laat zien. Groepsdenken en hetze komen uit veel hoeken. Doelwitten van extreemrechtse discriminatie propageren op hun beurt ook Joden- of vrouwenhaat, vanuit religieus fundamentalisme. Een Pakistaanse Engelsman zei onlangs tegen mij: “Ik hoor mezelf dingen over Oost-Europeanen zeggen die extreemrechts over mij zegt. Een tragiek die Grunberg niet aanroert.”

Als ze het over Marokkanen hebben, hebben ze het over mij, zei hij. Maar er zijn meer ‘ze’ dan door Grunberg gesuggereerd, de aanhang van Wilders. ‘Ze’ kunnen ook Marokkanen of Turken of Roemenen of Polen zijn met een hekel aan Joden, Roma, zwarte mensen of aan elkaar. Aan dat discriminerende groepsdenken brandt Grunberg z’n vingers niet. Vermoedelijk omdat deze feiten niet voldoende politiek correct zijn voor het chique establishment waar de lezing voor bedoeld is: mensen die terecht hun afgrijzen tonen van blank fascisme, maar snel wegkijken als de extremist een moslim of iemand van kleur is. Zijn lezing had niet moeten stoppen bij gediscrimineerde Marokkanen en z’n waarschuwing aan politici. Die had ook moeten gaan over parallellen tussen de SS en IS. De wreedste misdaden zijn in IS-gebied gepleegd door Nederlandse burgers die niet door Kamerleden, maar door ronselaars in moskeeën en op internet zijn opgefokt. Het huidige gevaar is nog ernstiger dan Grunberg aangeeft in zijn lezing, die met een sisser afloopt.

Maar zijn hielenlikkers hebben niet het laatste woord. Want Grunberg zei ook: “Het is vaak de onwrikbare eigen identiteit, die weigering er speels mee om te gaan die ertoe leidt dat de ander als een volstrekt vreemde en een absolute vijand wordt gezien.” Dat klopt. Maar durft hij dat ook onder Turkse nationalisten of bij de identiteitspolitie van Bij1 te zeggen? Zou hij aan de talkshowtafel de identiteitsfanaticus die over wit privilege begint, durven adviseren wat speelser om te gaan met zijn identiteit?

Intussen verbaas ik me over de hagiografische tweets over zijn lezing van zelfgenoegzame linkse weldenkenden. Dezelfden die ook juichen bij elk flintertje identiteitspolitiek, bij elke links-totalitaire poging racisme nieuw leven in te blazen door mensen naar hun huidskleur in te delen en ze te dicteren wat ze moeten denken en doen. Ook zulk activisme leidt tot haat, hetze en geweld. Niet alleen racistisch rechts, ook Grunbergs thuispubliek mag eens beschaamd in de spiegel kijken.

Abonneer op het NIW

Abonneer nu!
Tags dit artikel heeft geen tags
Opmerkingen (4)
Jo van Beusekom 16 mei 2020, 18:42
Grunberg belichtte slechts het primaat van het individu boven dat van welke groep ook. Het ging dus niet over Joden of Marokkanen. Er vond door hem ook geen vergelijking plaats tussen die -grote- groepen. Grunberg vulde zijn betoog in met een paar voorbeelden van herkenbare groepen die vaak aanleiding geven tot narigheid. Anders zou dat betoog wellicht,als te abstract, over de hoofden van zijn zeventien miljoen-koppig gehoor zijn gegaan. Nu kwam het recht voor al die rapen die toch geen nuance aankunnen. Per saldo heeft hij het Nationale Pierenbad laten leeglopen, beoogd (of als tovenaarsleerling onbedoeld?). Zodat kwaadsappigen op het droge naar adem happen. Happen.
AM van der vorm 17 mei 2020, 14:14
Grunberg is bij uitstek bezig geweest problemen zo ingewikkeld te maken dat een doorsnee burger er geen spiegel in kan zien. ...... Gemiste kan s voor een 4vmei lezing .. het comité had dit vooruit kunnen weten...gru nberg houdt meer van problemen dan van oplossingen waar hij zelf zijn schouders onder blijft zetten. Haat is niet gebonden aan identiteiten..
Carry van Teijlingen 18 mei 2020, 11:18
Grunberg belichtte een aspect van een samenleving. De felheid waarmee u nu over 'de elite' schrijft is ook een onderdeel van een manier van met elkaar omgaan die geen respect voor elkaar vertoond, helaas.
Nicole Keijzer 29 december 2020, 14:20
Dat iedereen de gruwelijkheden van wo II tot in detail weer onder ogen moet zien van Grunberg. het was zo gruwelijk dat een heleboel mensen het "niet wilden weten". niet uit slapheid maar uit zelfbescherming. vele mensen kunnen dat gewoon niet aan. dat wenst G. niet te begrijpen. in de oorlog werden er mensen gefusilleerd in het openbaar terwijl anderen gedwongen werden om "mee" te kijken. sommige mensen zijn dat gedwongen "meekijken" nooit vergeten. G. dwingt hiermee opnieuw mensen om "mee" te kijken. de vergelijking met Marokkanen? onzinvergelijking. een rare link. slaat helemaal nergens op. het lijkt erop dat Grunberg een beetje de weg kwijt is.
Plaats opmerking

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *