Arthur Miller, de grote Joods-Amerikaanse toneelschrijver, schreef The Crucible in 1953. Het toneelstuk gaat over de heksenjacht in Massachusetts van 1693. In en om het plaatsje Salem werden veertien vrouwen en vijf mannen schuldig bevonden aan hekserij en opgehangen. Nog eens vijf stierven in de gevangenis en een werd doodgemarteld. Uiteindelijk bleek de hele zaak een geval van massahysterie.
Miller gebruikte de heksenjacht van Salem als allegorie voor de tijd waarin hij zelf leefde: de communistenvervolging onder senator Joseph McCarthy. De schrijver was er zelf slachtoffer van en hoewel de straffen een stuk minder draconisch waren, was de methode vergelijkbaar: werd je aangeklaagd, dan was je schuldig. Guilt by accusation. Gelukkig leven we in Nederland in een rechtsstaat waar dat niet zou kunnen.
Virtuele pedojacht
Hoewel? Wie vorige week de column van microbiologe Rosanne Hertzberger in de NRC las, kan tot een andere conclusie komen. Hertzberger kijkt terug op de zaak van het vermeende misbruik op het Cheider en concludeert dat de vrijgesproken verdachte, Ephraïm S. toch schuldig is. Ondanks zijn vrijspraak en ondanks het feit dat het Openbaar Ministerie afziet van cassatie. Hertzberger schrijft dat de vrijspraak niet berust op S. onschuld, maar op ‘uiterst effectief traineren’ door de orthodoxe school. De biologe weet blijkbaar meer dan de rechters van het Amsterdamse gerechtshof, want zij schrijft: “Deze mensen [de ouders die aangifte deden, red.] noch hun kinderen hebben het misbruik uit hun duim gezogen.”
Niemand zal ooit honderd procent zeker weten of het misbruik wel of niet heeft plaatsgevonden. Maar dat hoeft ook niet, daar hebben we officieren van justitie, rechters, advocaten, wetboeken, bewijs en de regels van het strafprocesrecht voor. En dat zegt: als niet bewezen kan worden dat je iets hebt gedaan, ben je in de ogen van de rechterlijke macht onschuldig en word je vrijgesproken. Daarmee is de kous af. Is het dan niet een beetje bizar dat een columnerende microbiologe beweert dat de verdachte toch schuldig is? Enkel omdat zij dat aan haar water voelt? Hertzberger in de onfrisse rol die Maurice de Hond speelde in de Deventer moordzaak.
En waarom? Wat drijft haar ertoe bij hoog en laag te blijven beweren dat Ephraïm S. misbruik heeft gepleegd? Vanwaar deze virtuele pedojacht? Wie de column verder leest, wordt duidelijk dat zij bezig is met een politieke kruistocht tegen de instellingen van Joods Nederland. Tegen het Cheider bijvoorbeeld. Nu is er over die school veel te zeggen, bijvoorbeeld dat het van de gekke is dat er anno 2021 nog onderwijs in ons land bestaat waar jongens en meisjes worden gescheiden. Maar om nou een van misbruik vrijgesproken verdachte alsnog in een landelijk dagblad schuldig te verklaren? In Hertzbergers strijd tegen de Nederjoodse instituties heiligt het doel de middelen en dus moet S. hangen – ook al is hij in de ogen van wet en recht onschuldig. Het is de modeldefinitie van smaad en laster.
Levens verwoesten
Vervolgens moeten opperrabbijn Binyomin Jacobs en zelfs de NIW-medewerkers eraan geloven – allen zijn zij onderdeel van het grote Joodse complot om het Cheider uit de wind te houden en kindermisbruik onder de tafel te vegen. Als Hertzberger Amerikaanse was, zou ze zo met een QAnon-vaandel naar het Capitool kunnen marcheren. Daar past de titel van haar opiniestuk wonderwel bij: Soms moet je wel nare dingen over Joden zeggen. Onder die nare dingen valt blijkbaar de beschuldiging van kindermisbruik – misschien wel de ergste beschuldiging die er is – zolang die maar past binnen de politiek wenselijke boodschap.
Het is precies waar Arthur Miller voor waarschuwde. Is er in de Cheiderzaak sprake van massahysterie? Zijn de aanklachten verzonnen? Nogmaals, we zullen het nooit zeker weten en ons bij het oordeel van de rechter moeten neerleggen. Zo werkt dat in een rechtsstaat. Hertzberger doet precies dat waar Miller zo’n afkeer van had: het gelijkstellen van aanklacht en schuld. Het is de methode waarmee McCarthy en zijn communistenjagers de levens van talloze Amerikanen verwoestten. Blijkbaar moet Ephraïm S. net zo kapot. Enkel omdat een microbiologe – geen rechter, geen officier van justitie, geen hoogleraar rechtsfilosofie – nog een paar rekeningen te vereffenen had.
Abonneer op het NIW
