PvdA-Kamerlid Michiel Servaes schreef parlementaire geschiedenis toen hij vorige week donderdag in een slechts twee minuten durend optreden zijn collega’s in de Tweede Kamer toesprak. Als trotse overwinnaar bracht hij het historische nieuws dat het CDA van Kamerlid Raymond Knops nu officieel “een goede positie” had ingenomen door zijn partij de overstap te laten maken naar het Israëlonvriendelijke kamp van PvdA, SP, GroenLinks en D66.
‘Een goede positie…’ Het klinkt als een morele beoordeling van ‘goed en fout’, waarin de PvdA zichzelf de laatste jaren expert vindt geworden. De nuance is verdwenen; ten opzichte van het conflict tussen Israël en de Palestijnen wordt door de PvdA en andere partijen op links alleen nog maar in zwart-wit gedacht. Maar ook de christendemocraten zijn nu om. De bekering van die partij is het sluitstuk van een langer proces waarin het CDA Israël de rug toekeert. Er was lang een duidelijk schisma in de partij te zien ten opzichte van de Israëlpolitiek. Aan de ene kant was daar het ‘kamp Van Agt’, verder commentaar overbodig. Daartegenover stonden de stemmen van de ratio, als Jaap de Hoop Scheffer, Jan Peter Balkenende en Maxime Verhagen. Maar het anti-kamp heeft gewonnen. Het CDA is geen betrouwbare partner meer als het gaat om blokvorming tegen eenzijdige anti-Israëlmaatregelen in de Kamer. Dankzij de christendemocraten beschikt dit kamp nu over een Kamermeerderheid, die de positie van Nederland inzake Israël en de Palestijnen onherstelbaar zal veranderen en schaden.
“Kritischer posities”
Niet lang nadat het CDA, door voor de motie-Van der Staaij c.s. in 2012 te stemmen, het kabinet-Rutte II nog de ruggensteun gaf om met een krappe maar solide Kamermeerderheid de goede betrekkingen met Israël te handhaven en verdiepen, verschenen de eerste symptomen van revisionisme. Voormalig CDA-leider Dries van Agt verdedigde in de Tweede Kamer een burgerinitiatief dat pleitte voor sancties tegen Israël vanwege de uiterst succesvolle veiligheidsbarrière. Kort daarna verraste CDA-buitenlandwoordvoerder Pieter Omtzigt zijn collega’s toen hij in een debat over Israël stelde dat zijn partij sancties overwoog als Israël het vredesproces zou blijven bemoeilijken. Hij sprak daarbij wel beide partijen aan op hun verantwoordelijkheid bij het vinden van een tweestatenoplossing, want ook de houding van de Palestijnen was volgens zijn eigen zeggen “destructief”. En vorig jaar verwees de pro-Palestijnse Kairos-werkgroep hoopvol en jubelend naar een interview met Raymond Knops, die het woordvoerderschap van Omtzigt had overgenomen, in het CDA-ledenmagazine. Daaruit zou blijken dat het CDA, geïnspireerd door een bezoek aan de Palestijnse gebieden “met kleine stapjes aan het opschuiven [was] naar kritischer posities.”
“Van Saulus tot Paulus”
De stemmingen die gisteren plaatsvonden in de Tweede Kamer waren de kersjes op de taart van wat VVD-Kamerlid Han ten Broeke eerder de bekering van het ooit Israëlvriendelijke CDA “van Saulus tot Paulus” noemde. Het CDA stemde tegen een motie van VVD, SGP, CU en PVV die de regering oproept tot het niet handhaven van de enkel tegen Israël gerichte etikettering van producten uit nederzettingen en diende samen met PvdA en D66 diverse moties die oproepen tot meer druk op Israël (bijvoorbeeld deze en deze). Het diende met deze partijen afgelopen week zelfs een motie in die de regering oproept om te dreigen met sancties tegen Israel, bijvoorbeeld het opschorten van het Associatieverdrag..
Hetzelfde CDA bepleitte dit jaar nog gepassioneerd een Associatieovereenkomst met het corrupte en mensenrechtenschendende Oekraïne en heeft geen enkel probleem met de Associatieovereenkomsten met notoire mensenrechtenschenders Egypte en Jordanië, door Hezbollah geregeerd Libanon en bezettingsmogendheid Marokko.
Wat moet voormalig minister Verhagen zich schamen voor de stellingname van zijn partij
Maar een Associatieovereenkomst met Israël? Dat kan natuurlijk niet. Daarvoor is Israël voor het CDA blijkbaar te aantrekkelijk om onder vuur te nemen. CDA-Kamerlid Knops kan zo aan de slag als voorzitter van de VN-Mensenrechtenraad. Wat moet CDA-minister Maxime Verhagen, die zich in de VN-Mensenrechtenraad nog zo verzette tegen het vooringenomen rapport van de Commissie Goldstone over de Gaza-oorlog van 2008/2009, zich schamen voor de stellingname van zijn partij. Vraag is nu wat het CDA gaat doen met de motie Van der Staaij (SGP), Ten Broeke (VVD), Voordewind (CU) die de regering oproept de directe en indirecte financiering van BDS-organisaties te staken. Deze anti-Israëlbewegingen worden vaak via grote NGO’s die door de regering worden gespekt, voorzien van fondsen om het land aanhoudend te bashen. Vooral het woord ‘indirect’ is belangrijk in deze motie, omdat de regering deze organisaties sowieso niet direct van fondsen voorziet. Juist de indirecte geldstromen dienen te worden gestopt. Oorspronkelijk zou er gister ook over deze motie worden gestemd, maar die is tot nader order aangehouden.
Ideologische richting ontbreekt
Wie het CDA de afgelopen paar jaar een beetje in de gaten heeft gehouden weet dat de partij in de oppositierol de weg een beetje kwijt is. Het ontbreken van ideologische richting en houvast, in het bijzonder ten aanzien van de buitenlandse politiek, heeft de weg vrijgemaakt voor een fundamentele koerswijziging ten aanzien van Israël en de Palestijnen. Het is een voor het CDA historische draai, aangezien het niet langer buitenlandse politiek voert op basis van het Nederlands belang en solidariteit met die bondgenoten die voor dezelfde veiligheidsuitdagingen staan als Nederland zelf. Daarnaast kiest de partij voor het (ooit aan links voorbehouden) morele vingertje. Ook is het vanuit de Nederlandse parlementaire geschiedenis bezien een keerpunt. Voor het eerst kent de Tweede Kamer immers niet langer een meerderheid die de goede banden met Israël wenst te handhaven. Het gevolg zou zomaar kunnen zijn dat Nederland zich binnenkort aansluit bij andere pro-Palestijnse applausmachines als Zweden, Spanje en Ierland. Het CDA maakt met deze roekeloze draai niet alleen zichzelf te schande. Vanwege de positie als sleutelpartij in het Nederlandse politieke landschap, doet zij dit heel Nederland aan.
Dit opiniestuk verscheen eerder bij Jalta.nl.
Abonneer op het NIW
