Eind vorige week een tweedaagse internationale conferentie over ‘Israël in de beklaagdenbank’. En dus was ik woensdag al vroeg in de ochtend in Den Haag in het Museon waar 160 deelnemers uit zestien landen bijeen waren gekomen om het onderwerp te bespreken. De conferentie stond los van de huidige politieke spanning in Israël, want was lang voordien georganiseerd. En toen het toch zijdelings ter sprake kwam, moest ik even stiekem denken aan de beste stuurlui die aan wal staan …
Persoonlijk ben en blijf ik namelijk van mening dat Israël zelf zijn eigen interne politieke problematiek dient op te lossen. Inmenging van buitenaf is mijns inziens niet constructief. En dus heb ik verzoeken van radio en tv, van kranten en actualiteitenrubrieken netjes afgewezen en toegelicht waarom ik me niet wil mengen in interne Israëlische problematiek. Bel de ambassade van Israël! Schoenmaker, ik heb het al vaker gebracht, houd je bij je (rabbinale) leest.
Hoewel ik alleen de eerste dag van Israel on trial kon deelnemen en dus de helft heb gemist, meen ik toch informatie te hebben gekregen die wellicht voor mij niet geheel nieuw was, maar op de conferentie wel in een ander perspectief werd geplaatst en vanuit die andere zichthoek kan ik vragen over Israël wellicht beter beantwoorden. Ik hoor u, geachte dagboeklezer, denken: vragen over Israël beantwoorden? Schoenmaker, houd je bij je rabbinale leest, heb ik net geschreven. Klopt. Interne politieke kwesties moeten en kunnen hopelijk intern worden opgelost. Maar Israël is niet uitsluitend intern. Het is ook ons Heilige Land. Dagelijks vermelden we Israël in onze gebeden en kijken we reikhalzend uit naar de komst van de Masjiach, naar het moment dat de tempel in Jeruzalem zal worden herbouwd en er een mondiale vrede, sjalom, zal zijn voor alle bewoners van Uw aarde. En dus mogen en moeten ook Joden die nog niet in Israël woonachtig zijn voor dat piepkleine stukje heilige aarde opkomen.
Dat Israël in z’n eentje meer veroordelende resoluties van de Verenigde Naties tegen zich heeft gekregen dan alle andere landen tezamen, is schokkend, maar was natuurlijk niet nieuw om te horen. En toch heb ik, toen dit fenomeen ter sprake kwam, iets gehoord dat ik nog nooit zo had bekeken. Een van de sprekers, een hoogleraar uit Israël, verwoordde het als volgt: “Door de eeuwen heen, als er in de samenleving behoefte bestond aan een zondebok, werd de Jood uitverkoren en dus nu het Joodse land.”
Door de eeuwen heen werd de Jood uitverkoren als zondebok, ook nu weer
Ik verlaat nu even symbolisch de conferentie en stap eventjes in mijn eigen vakgebied, de geestelijke bijstand. Als er ergens een probleem is, zie ik dat er globaal op twee manieren gereageerd wordt. De eerste manier is: hoe los ik het probleem op? Een gezonde constructieve aanpak, lijkt me. En de tweede wijze van reageren op een probleem, op een tegenslag of op een andere nare ervaring is: wie is er schuldig? Deze tweede methode lost niets op maar veroorzaakt wel spanningen, want de schuldige moet wel gezocht en veroordeeld worden en vooral gestraft. Door met de afstraffing van de al dan niet terecht veroordeelde intensief bezig te zijn, wordt het probleem, dat er dus kennelijk is, niet alleen onopgelost, maar is er geen tijd meer om te zoeken naar de oplossing van de echte verziekende boosdoener. En als er dus in de middeleeuwen de pest uitbreekt en er geen oplossing voorhanden is, is de Jood schuldig. Bij economische malaise, is de Jood schuldig en is de Jood tevens de afleidingsmanoeuvre om aan de echte problematiek niets te hoeven doen.
Terug naar de conferentie: Israël is de Jood onder de volkeren, de afleidingsmanoeuvre van de Verenigde Naties. En dus als de positie van de vrouw moet worden veroordeeld, kijken de Verenigde Naties niet naar de landen waar de dames in de harems vertoeven, maar wordt de Jood, Israël, veroordeeld. Wat ik ook heb meegenomen van de dag dat ik heb meegedraaid, is de zichtbare en vaak openlijke zwendel in de kringen van de Verenigde Naties. België bijvoorbeeld had in het grootste geheim meegestemd met stemming x die voor China gunstig zou uitkomen, met als tegenprestatie dat China y zou stemmen omdat dat weer het nationale belang van België ten goede kwam. En zo wordt er wat afgezwendeld, koehandel bedreven, en worden landsbelangen en veel vaker nog eigenbelangen, de drijfveer achter vele VN-resoluties.
Landsbelangen en veel vaker nog eigenbelang vormen de drijfveer achter veel VN-resoluties
Drie keer per dag vragen we in onze Joodse gebeden om het leiderschap van oprechte, rechtvaardige rechters en politici. Ik vraag me af of de individuele leden van de Verenigde Naties ooit dit gebed hebben uitgesproken en wat ze ervan denken.
Het zou niet zo gek zijn als de Verenigde Naties de diepere betekenis van Pesach tot zich zouden willen nemen. Eerst, zoals we dinsdagavond overal ter wereld in alle Joodse gezinnen doen, het wegruimen van het chameets, al het gerezene. Chameets, het gerezene, staat voor hoogmoed en eigenbelang. Om uit Egypte te kunnen wegtrekken, jezelf te verbeteren, zal eerst het gevoel van de afgod IK uit de mens moeten zijn verwijderd, verbrand, vernietigd. En dan pas beginnen we met de matse, symbool van eenvoud en bescheidenheid, het ongerezen brood. Een dagje Pesach zou de Verenigde Naties geen kwaad doen, want de VN, die als oorspronkelijk doel had om het kwaad te voorkomen, gaat van kwaad naar erger, steeds meer anti-Israëlresoluties en steeds meer gekonkel.
Een van de sprekers viel fel uit tegen de idee om de VN gewoon VN te laten. Geen aandacht aan besteden! Negeren! Antisemitisme valt toch niet uit te roeien! En hij lichtte toe dat toen een van de Israëlische ambassadeurs bij de Verenigde Naties aan de Lubavitscher rebbe vroeg of het überhaupt zinvol was om aan de beraadslagingen van de VN deel te nemen, had de beroemde rebbe hem geantwoord dat de VN inderdaad een plaats van grote duisternis is, maar dat juist als er duisternis heerst, licht gebracht moet worden. En een heel klein vlammetje licht kan een gigantische hoeveelheid duisternis verdrijven.
Dit is een persoonlijk dagboek van de opperrabbijn en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.