Tot nu toe zijn relatief weinig Israëli’s gediagnostiseerd met het coronavirus. Bij het ter perse gaan van dit NIW waren het er 76, onder wie een medewerker van vliegveld Ben-Goerion en een 9-jarig jongetje dat met zijn familie in Madrid was geweest. Voor Jeruzalem, Karmiël en Haifa zijn extra strenge maatregelen van kracht, omdat daar relatief veel patiënten wonen. Tot nu toe heeft de ziekte geen doden geëist, maar een buschauffeur in het noorden ligt in kritieke toestand in het ziekenhuis.
Het land wil zoveel mogelijk besmettingen voorkomen, ook in verband met de inzetbaarheid van het leger. Een IDF-soldaat bleek na verblijf in het buitenland besmet. Israël heeft een grotendeels dienstplichtig leger, waardoor soldaten relatief veel contact hebben met de ‘buitenwereld’. Uitschakeling van veel soldaten door het virus kan de veiligheid van het land in gevaar brengen. Naast Nederlanders worden reizigers uit andere landen, waaronder Frankrijk, Italië en Duitsland en uit het Verre Oosten, geweerd. De quarantaineverplichting is in principe vastgesteld voor twee weken, maar de verwachting is dat die veel langer gaat duren. Ook voor Israëli’s die terugkomen uit het buitenland is de maatregel van kracht.
Geen arts
De directeur-generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Moshe Bar Siman-Tov, werpt kritiek over de ernst van de maatregelen ver van zich. Zijn benoeming deed eerder stof opwaaien omdat hij als eerste directeur-generaal van dat ministerie geen arts is, maar econoom. Het besluit wordt door de hele regering gedragen. Voor alle ziekenhuizen in het land is extra beademingsapparatuur besteld en er zijn vooralsnog honderd reservisten opgeroepen om Magen David Adom, het Israëlische Rode Kruis, te helpen wanneer het aantal besmettingen explosief zou stijgen. Er worden lijsten gepubliceerd van locaties waar mensen die zijn besmet, zijn geweest. Alle bijeenkomsten met meer dan tweeduizend aanwezigen, waaronder de marathon van Jeruzalem, zijn uitgesteld. Bussen, treinen en de Jeruzalemse lightrail worden dagelijks ontsmet.
Dreigend faillissement
De beperkingen brengen Israëls economie ernstig in de problemen. Vliegtuigmaatschappij El Al staat op omvallen. Tachtig procent van de medewerkers is met onbetaald verlof weggestuurd. De Israëlische regering heeft toegezegd El Al te hulp te schieten als een faillissement dreigt. De vliegtuigmaatschappij heeft nu al om ruim 600 miljoen euro gevraagd. Er zijn vooralsnog 60 procent minder reizigers dan normaal op Ben-Goerion.
De toeristische sector heeft met Pesach en Pasen voor de deur ernstig te lijden. Een kwart van de hotels heeft noodgedwongen de deuren moeten sluiten. Wie een verblijf bij een Israëlische Airbnb heeft geboekt, tast vooralsnog in het duister. Het NIW nam contact op met de verhuurservice met de vraag of het bedrijf al een regeling heeft getroffen voor eventuele gedupeerden. Worden vooruitbetaalde bedragen voor de huur terugbetaald? Tot het ter perse gaan van dit NIW kwam daar geen antwoord op.
Ook het toerisme op de Westelijke Jordaanoever is slachtoffer. Betlehem is hermetisch afgesloten. Dramatisch, omdat die plaats tijdens Pasen voor pelgrims en toeristen een grote trekpleister is en toerisme daar de belangrijkste bron van inkomsten vormt. Jordanië heeft de grensovergangen met Israël en de Westbank vrijwel gesloten. Ook de grens tussen Israël en de Westbank zit bijna volledig dicht.
Maar het virus weerhield veel Israëli’s er niet van uitbundig Poeriem te vieren. In de straten van Tel Aviv was het ‘ouderwets’ gezellig. Bij sommige inwoners die verplicht in quarantaine zaten, werd van buiten af, onder het raam, de Megillat Ester voorgelezen. De opperrabbijnen hebben gelovigen afgeraden om, zoals gewoonte is, mezoezot die aan deurposten zijn bevestigd, te kussen. Op sociale media werden al grappen gemaakt: “Gaza een gevangenis? Israël nu ook!”
‘Gelijk bewezen’
Nederlanders die de Pesachtijd in Israël willen doorbrengen, zullen hun plannen nu hoogstwaarschijnlijk om moeten gooien. Zoals Ron en Rosa van der Wieken die regelmatig pendelen tussen Nederland en Israël. Hun kinderen en kleinkinderen wonen in Israël en verheugden zich al op hun komst. “Dat gaat nu waarschijnlijk niet door, we wachten het nog één, twee weken af,” vertelt gepensioneerd arts Ron van der Wieken. “We hadden de El Al-tickets al in ons bezit, maar we denken dat we maar hier blijven. Het heeft geen zin om naar Israël te vliegen en vervolgens veertien dagen lang opgesloten te zitten. We dachten eerst nog dat Israël misschien te heftig reageerde, maar het gelijk wordt bewezen door het relatief lage aantal besmettingen. Of vanwege de quarantainemaatregelen onze tickets worden terugbetaald, moeten we nog maar zien.”
Van der Wieken verwacht dat er snel een vaccin voor het virus zal komen: “Ik ben geen expert in epidemiologie maar ik vergelijk deze uitbraak met de pest of de pokken in de middeleeuwen. Het is als dominostenen, er is in die honderden jaren wat dat aangaat niet veel veranderd. Het is een influenza-achtig virus, ook aan griep overlijden jaarlijks nogal wat mensen. Daar heb ik in mijn werkzame leven ook regelmatig mee te maken gehad, maar dit is echt gevaarlijker.”
Matsetekort?
Intussen moet de Nederlands-Joodse gemeenschap zich voorbereiden op een Pesach die anders zal zijn dan andere jaren. Normaliter vertrekken honderden Nederlandse Joden voor de feestdagen naar Israël, maar dat zal dit jaar nihil zijn, met als gevolg dat er wellicht meer vraag zal zijn naar matses en andere ingrediënten die gedurende de acht dagen worden gebruikt. Zelfs voor een tekort aan matses werd gevreesd, maar uit navraag blijkt dat bijvoorbeeld Mouwes, de koosjere delicatessenzaak in Amsterdam-Buitenveldert, zich daarover voorlopig geen zorgen maakt. De sjoels zullen waarschijnlijk voller zitten dan vorig jaar omstreeks deze periode. Dat maakt de kans op verspreiding onder Joodse Nederlanders wel groter.
Voorlopig lijken Israëli’s veiliger voor de epidemie dan Joden in de diaspora. In New York werd bij 29 studenten van een Joodse school besmetting met het coronavirus vastgesteld. Gouverneur Andrew Cuomo heeft een ‘indammingszone’ van een mijl (1,6 kilometer) rond de Young Israelsynagoge ingesteld. De sjoel ligt in het hart van New Rochelle, een voorstad van New York met meer dan 75.000 inwoners. De Young Israël-synagoge is inmiddels gesloten en alle gelovigen die haar de afgelopen maand hebben bezocht, moeten zichzelf twee weken in quarantaine houden. De uitbraak in New Rochelle is zo ernstig dat Cuomo reservisten van de National Guard naar de stad heeft gestuurd om het openbare leven op de been te houden.
De redactie van het NIW heeft inmiddels een plan opgesteld voor ‘Noord-Italiaanse’ situaties in ons land. De Italiaanse regio is zo ernstig getroffen dat het openbare leven er totaal tot stilstand is gekomen. Meer dan tienduizend besmettingen zijn daar geconstateerd en woensdagochtend 11 maart vielen daar al 631 dodelijke slachtoffers te betreuren. Mocht ook de Nederlandse overheid radicale maatregelen treffen, dan kan de hele redactie van het NIW ook vanaf de verschillende woonadressen uw wekelijkse magazine produceren en bereikbaar blijven.
Foto’s: Flash90
Abonneer op het NIW
