Natuurlijk vertel ik niets nieuws als ik zeg dat er altijd bedreigingen voor ons volk zijn geweest. Die komen van buitenaf – lees bijvoorbeeld het artikel over de huidige stand van zaken in de republiek Ierland in dit nummer – en ook wel degelijk van binnenuit. Interne ruzies en vetes over religieuze en politieke ideologieën zijn niet alleen in onze eigen kleine gemeenschap, maar ook in Israël aan de orde van de dag. Wie ons onder de neus wrijft dat het nooit anders is geweest, is Amotz Asa-El, een begenadigd verteller met vier masters op zijn naam, voormalig hoofdredacteur en momenteel senior commentator van de Jerusalem Post.
Hij besloot de Tenach eens niet vanuit religieus oogpunt te lezen, maar met een maatschappelijke, seculiere blik. Waar mogelijk, staafde hij zijn bevindingen met archeologisch bewijsmateriaal. Hij kwam tot opmerkelijke conclusies. Allereerst laat hij zien dat onder de twaalf stammen van Israël maar liefst tweehonderd jaar lang een burgeroorlog woedde. Geen enkel land zou zoveel interne strijd overleven, en dat deden ook het Bijbelse Juda en Israël niet. Als een van de oorzaken wijst hij onder meer op de zich ‘anarchistisch’ opstellende profeten tegenover het wereldlijke gezag van de koningen.
Interessant: koningen als Achab, die in de Tenach behoorlijk slechte pers krijgt, krijgt van Asa-El heel wat betere cijfers. Onder meer omdat hij tien legers wist te verenigen om samen op te trekken tegen de vijand.
Amots schreef het allemaal in het vuistdikke boek The Jewish march of folly, a revolutionary history of the Jewish people’s leadership from antiquity to modernity. Helaas, hoewel deze Engelse titel anders doet vermoeden, is dit uitermate interessante werk alleen verkrijgbaar in het Ivriet. In Israel was het binnen vier weken een bestseller. Heel jammer dat het nog altijd niet – de eerste uitgave is uit 2013 – is vertaald. Behalve dan het eerste hoofdstuk, in het Nederlands nog wel. U vindt het in vier delen terug op de website van Crescas, de educatieve organisatie die dit jaar focust op het fenomeen leiderschap. Na het lezen van dat hoofdstuk smaakt het beslist naar meer.
Na een interview met de schrijver, dat dinsdag bij de organisatie werd uitgezonden, geeft Asa-El op 8 november ook een lezing. Een aanrader dus. Zeker een tip voor degenen die op leidinggevende posities in Joods Nederland zitten.