Na het hedonisme

Wat het zo moeilijk maakt om een partij te kiezen, is dat wij allemaal prinsen en prinsessen zijn geworden.

Of koningen en koninginnen. En niet alleen met Poeriem. Dat heeft te maken met wat ik sinds een paar jaar ‘de democratisering van de hedonistische leefwijze van de aristocratie’ noem. Het is een hele mond vol, dat geef ik toe.

Wat bedoel ik?
Vroeger hadden alleen de leden van de aristocratie elke dag een andere jurk of een ander pak aan. Nu wij allemaal. Vroeger hadden alleen aristocratische dames en heren bij iedere outfit andere schoenen en andere accessoires. Nu wij allemaal. Vroeger had alleen de aristocratie goede gezondheidszorg. Nu wij allemaal. Vroeger had alleen de aristocratie een paard of een koets. Nu hebben wij allemaal een fiets, scooter, motor en/of auto. Bovendien maken we gebruik van bus, tram, trein en vliegtuig. Vroeger werd alleen voor de aristocratie het voedsel bereid. Nu voor ons allemaal: overal is klaargemaakt voedsel te koop, in onafzienbare hoeveelheden. Vroeger genoot alleen de aristocratie van kunst en cultuur. Nu is muziek en entertainment overal, en zijn de musea voor een habbekrats toegankelijk voor ons allemaal. Vroeger had alleen de aristocratie vrije tijd, nu wij allemaal. Vroeger deed alleen de aristocratie aan sport. Nu wij allemaal. De hedonistische leefwijze van de aristocratie is onze leefwijze geworden. En het zijn de sterren uit film, muziek en sport die als koningen en koninginnen leven en het geld stukslaan.

Al meer dan een eeuw beloven partijen dat iedereen recht heeft op een leven als prins, prinses, koning of koningin

Dat zou allemaal niet zo erg zijn als we niet ook de schaduwkant van dit alles zouden hebben overgenomen. Vroeger leefde de aristocratie van de uitbuiting van hun huispersoneel, arbeiders en pachters. Nu wordt ons ‘aristocratische’ leven mogelijk gemaakt door dezelfde uitbuiting, maar dan van arbeiders en boeren ver weg. Plus, net als de aristocratie vroeger, onze levenswijze wordt gefinancierd door het maken van schulden. Individueel en collectief (de staat). Sterker nog, als die schulden niet zouden worden gemaakt, zou de economie in elkaar storten. De crisis van 2008 heeft ons een glimp laten zien van wat er zou kunnen gebeuren als die totale ineenstorting er inderdaad zou komen. Al meer dan een eeuw beloven partijen dat iedereen recht heeft op het leven als prins, prinses, koning of koningin. Wie het meest overtuigend is, krijgt onze stem.
Maar er is een veel fundamentelere discussie nodig dan het geëmmer over procenten en herverdeling. En er is een veel afstandelijker blik nodig dan het verhitte smijten met beelden en beloften. Maar daarvoor is pas na de verkiezingen weer plaats.