De kogel is door de synagoge: Ronny Naftaniel, éminence grise van de strijd tegen Jodenhaat in ons land, wordt regeringscoördinator tegen antisemitisme. De creatie van deze nieuwe overheidspositie is het gevolg van een begin 2019 goedgekeurde Tweede Kamermotie van de leden Dilan Yesilgöz-Zegerius (VVD) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie). In zijn nieuwe rol zal Naftaniel het groeiende antisemitisme in ons land inventariseren en met voorstellen komen ter bestrijding ervan.
Het gonsde in politiek Den Haag al maanden van de geruchten wie deze prestigieuze nieuwe functie zou gaan vervullen. Dat de coördinator van Joodse komaf moest zijn, stond eigenlijk van begin af aan vast. Verschillende politieke partijen schoven kandidaten naar voren met het door hen gewenste politieke profiel. De VVD zag de functie graag vervuld door CIDI-voorzitter Ronnie Eisenmann of NIW-hoofdredacteur Esther Voet.
Maar, zo melden goed geïnformeerde bronnen in het Haagse, Eisenmann werd door velen als te conservatief-religieus beschouwd en Voet viel af nadat bekend werd dat zij vorig jaar het VVD-lidmaatschap had opgezegd.
Het CDA zou in NIK-secretaris Ruben Vis zijn ideale kandidaat hebben gezien, maar de Benoemingsadviescommissie Coördinator Antisemitismebestrijding (BACCA) zou Vis gewogen en te licht bevonden hebben. PVV’er Gidi Markuszower zou nauwelijks serieus overwogen zijn vanwege zijn wel erg rechtse profiel en het feit dat de functie niet te combineren was met zijn Kamerlidmaatschap. “We wilden geen dubbele keppels,” grapte een BACCA-lid – op voorwaarde van anonimiteit – tegen het NIW.
‘Jammer‘
Ook D66 en GroenLinks gingen in eigen gelederen op zoek naar kandidaten, maar deze twee partijen kwamen er al snel achter dat zij te weinig Joodse aanhang hadden om een serieuze kanshebber te kunnen leveren. “Dat is jammer,” liet D66- Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma via een woordvoerder weten: “Misschien valt hier een les uit te leren en moeten we toch proberen het antizionisme binnen de partij wat in te dammen. Iedereen moet zich welkom voelen bij onze partij.” Voor zover bekend konden ook de SP en Denk geen Joden binnen hun ledenbestand vinden om als kandidaat naar voren te schuiven.
‘Hij is een beetje als een tsunami: je kunt wel van hem wegrennen, but you can’t hide’
Al snel bleek dat de PvdA de beste kansen had het coördinatorschap in de wacht te slepen. Maar wie zou het worden? Naast Naftaniel waren ook CIDI-directeur Hanna Luden en CJO-voorzitter Eddo Verdoner in de race. Boze tongen beweren dat Ludens gebrekkige beheersing van het Nederlands een obstakel vormde en onze anonieme BACCA-bron meldt dat ook Verdoner afviel: “Eddo is gewoon een te aardige vent voor de Haagse slangenkuil.”
‘Oerkracht’
Zo viel de keuze uiteindelijk op de inmiddels 71-jarige Naftaniel, op dit moment vicevoorzitter van het CJO, waarin hij het Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom vertegenwoordigt. Misschien een tegenvaller voor wie op verjonging binnen bestuurlijk Joods Nederland had gehoopt, maar volgens insiders was de keuze voor de oud-CIDI-directeur ‘nauwelijks te vermijden’. “Ronny is nu eenmaal een oerkracht in Joods Nederland,” reageert NIW-hoofdredacteur Esther Voet, tevens Naftaniels opvolger bij het CIDI, “Hij is een beetje als een tsunami: je kunt wel van hem wegrennen, but you can’t hide.”
Naftaniel zou zelf stevig gelobbyd hebben voor de functie. In een reactie aan het NIW zegt hij: “Ik zou niet weten wie het anders zou moeten doen. Binyomin Jacobs? Ruben Troostwijk? Bovendien is mijn vertrek bij het CIDI alweer bijna zeven jaar geleden. Ik heb lang genoeg aan de zijlijn gestaan.” Zijn leeftijd ziet hij niet als een bezwaar. Dat beaamt ook onze BACCA-bron: “Je bent zo jong als je je voelt en Naftaniel geeft al jaren een extra dimensie aan dat gezegde. Bovendien is Ronny als een haai: als hij niet beweegt, zinkt hij naar de bodem.” Overigens gaat de benoeming pas over een jaar in, het is de bedoeling dat de Landelijk Coördinator Antisemitismebestrijding per 25 februari 2021 aantreedt.