Slaafs

U verwacht wellicht dat ik hier iets ga schrijven over het Verzetsmuseum, dat verzetsstrijders geen helden meer wil noemen, want er waren ook daders. Dat is al dom, maar in de diabolische driehoek van verzet en daders wordt de derde partij genegeerd: die der slachtoffers. 

Dat onderwerp laat ik aan columnisten die elders om een riedel verlegen zitten. Over anderhalve week gaat premier Rutte, althans de regering, synchroon op acht locaties – in Suriname en op de eilanden ten noorden daarvan  – excuses aanbieden voor het slavernijverleden. Dat is al vreemd, want Nederland hield, behalve die 48 duizend in Suriname, slaven op tal van andere koloniale locaties. In Surinames buurland Guyana alleen al 38 duizend, Nederlands-Brazilië 30 duizend, Zuid-Afrika zo’n 84 duizend en in heel Azië 66 duizend. Maar ja, dan ben je zo door je ministers heen.

Rekening

Vreemder is nog dat de regering slaafs haar excuses aanbiedt voor het slavenhandelverleden van een privéonderneming als de WIC, een vroege multinational. Weliswaar bezaten veel Amsterdamse bestuurders daarin aandelen, maar het was geen puur verlengstuk van de toenmalige regering. Die ging niet over de handel van de WIC, wel over het werkgebied. Dus: excuses voor een privébedrijf? Als je trouwens bij die excuses geen herstelbetalingen aanbiedt, blijven het obligate praatjes voor de vaak. Vandaar dat Surinaamse organisaties dezer dagen steevast een rekening presenteren, compleet met salarisloos gewerkte uren, kinderbijslag en rente. 

Voor je het weet hebben de Joden het weer gedaan. Dat gebeurde immers ook met de slavernij

Nou was die slavenhandel zo weinig lucratief dat de WIC tweemaal failliet ging en vrijwel vanaf het begin met extra geld overeind gehouden moest. Maar wat kan een regering nog compenseren bij een voormalig privébedrijf, behalve politiek correcte excuses? Je kunt Shell bijvoorbeeld aanspreken op de uitbuiting in voormalig Nederlands-Indië, en grootaandeelhouders als de Oranjes laten betalen. Maar moet de regering dan ook de WO  II–slavernij-arbeid door Philips in Kamp Vught compenseren? Of, waar het wel regeringsbeleid was, Duitsland de nazaten van de stenensjouwers in Mauthausen? Japan de bouwers van de Birmaspoorweg? Rusland de stalinistische slachtoffers? China die van de Culturele Revolutie?

Voor je het weet hebben wij Joden het dan weer gedaan. Dat gebeurt immers ook met de slavernij: Joden worden tot op heden door nogal wat nazaten van slaven ervan beschuldigd de slavenhandel te hebben uitgevonden, uitgevoerd en verbeterd. Terwijl uit elk historisch onderzoek blijkt dat het Joodse aandeel te verwaarlozen was, zeker in vergelijking met het grote ‘witte’ geheel. Niettemin leidt die mythe een hardnekkig bestaan. Niet alleen in de VS, bij antisemitische moslimclubs als Nation of Islam en de Black Panthers, maar ook in Nederland, voor wie zijn oor te luisteren legt in bijvoorbeeld Amsterdam-Zuidoost. Zo lieten demonstranten tegen Zwarte Piet zich begeleiden door Bijlmerbewoners die geheel in Black-Pantheroutfit waren gestoken, compleet met baret. Volgens de organisatie, met name aanhangers van Denk en BIJ1, betrof het hier enkel de ‘ordedienst’. Ja hoor. Zoals Sportclub Wodan van Koot en Bies Tegenpartij ook niet verwees naar de SA. 

Sylvana

Joden beschuldigen heeft een duidelijk doel: verhullen dat de Arabische slavenhandel de ‘witte’ Europese trans-Atlantische slavenhandel in aantallen tienvoudig overtrof. Nog los ervan dat lokale Afrikaanse koningen, zoals de voorouders van de nu bekende antislavernijactivist Jerry King Luther Afriyie, schathemeltjerijk zijn geworden van de verkoop van ándere zwarten. Onze Michiel de Ruyter bestreed om ‘witte’ slaven vrij te krijgen krachtig de Berberpiraten. Of Marokkanen, zoals we nu zouden zeggen.

Maar dat besef is nog niet doorgedrongen bij Denk of BIJ1, partijen die in naam aansporen tot een diverse en inclusieve toekomst, maar dan liever Joodloos. Of Israëlloos. Soms neemt BIJ1 daar al een voorschot op, zoals die keer dat Sylvana Simons bij de opsomming van WO II-slachtoffers gemakshalve de Joodse oversloeg. Nee, het wordt hoog tijd dat zij daarvoor haar excuses aanbiedt. Uiteraard op acht locaties tegelijk. 

En als ze dan toch in Suriname is, meteen ook even namens zowel de Nederlandse als Surinaamse regering excuses voor de behandeling van Anton de Kom. Nederland arresteerde en transporteerde deze Surinamer hierheen, op weg naar een zekere dood in Neuengamme. Suriname eert hem slechts in namen en straatnaambordjes. Hij kreeg hier recent een eresteen in de Nieuwe Kerk, maar zijn daarop afgebeelde huis in Paramaribo is inmiddels ingestort. 

De Kom verzette zich tegen racisme, kapitalisme, slavernij, kolonialisme, de Nederlandse regering en de Duitse bezetter. Hoe zou het Verzetsmuseum zo iemand noemen?