Mijn hele muzikale loopbaan staat in het teken van de verbindende kracht van muziek. Juist daarom is het bijna komisch dat de directeur van een prominente concertzaal, onder het voorwendsel dat een door mij geleid concert niet past binnen hun missie om mensen ‘door muziek te verbinden’, de huurovereenkomst met de organiserende stichting eenzijdig heeft opgezegd. De ironie druipt ervan af: een zaal die zegt te willen verbinden, doet dat door deuren te sluiten.
Het optreden van chazan Shai Abramson – die nota bene twee jaar geleden nog probleemloos in diezelfde zaal mocht zingen – wordt nu geweigerd vanwege zijn ‘prominente rol bij de IDF’. Er zijn talloze argumenten tegen deze beslissing te bedenken, die ik nu niet wil aandragen. Heeft een zanger die als freelancer in ziekenhuizen en bij begrafenissen optreedt werkelijk een ‘prominente militaire rol’? En is het uitsluiten van iemand die ooit voor de IDF werkte niet gewoon een vermomde Israëlboycot, aangezien vrijwel iedere Israëli zijn of haar dienstplicht vervult?
Ook de juridische kant laat ik maar even voor wat die is. Dat is niet mijn expertise, maar het lijkt mij een lastige boodschap: een commerciële onderneming die een reservist uit het leger van een bevriende natie weigert, en dat verkoopt als moreel leiderschap. En dat het afwijzen van een religieuze bijeenkomst – waarin kaarsen worden aangestoken en gebeden worden uitgesproken – op gespannen voet staat met de grondwet? Ach, laten we dat onderwerp vooral niet te veel belasten.
Artistieke vrijheid
Wat hier op het spel staat, is iets fundamentelers: een flagrante schending van artikel 1 van de Grondwet binnen de wereld van de kunst – en, nog dieper, een aanval op de artistieke vrijheid zelf. Juist in theaters en concertzalen, waar mensen door schoonheid, verbazing en ontregeling met elkaar verbonden kunnen raken, zou vrijheid heilig moeten zijn. Cabaretiers overschrijden met genoegen de grenzen van het betamelijke, premières veroorzaken schandalen – en terecht. Om met Femke Halsema te spreken: kunst mag schuren.
Kennelijk niet overal.
Artistieke vrijheid is een ongemakkelijk, maar kostbaar goed. Ze vraagt van programmeurs en zaalverhuurders vooral bescheidenheid, het vermogen om het podium niet te gebruiken als moreel wapen. Ja, dat schuurt soms. In het Concertgebouw staan dirigenten die veroordeeld zijn voor seksuele intimidatie of zijn ontslagen wegens grensoverschrijdend gedrag. Bob Vylan mag in Paradiso ongestoord zijn gal spuwen. Rappers mogen teksten roepen die elke fatsoensnorm tarten. Dat doet pijn, maar het hoort erbij. Het is de prijs – en de kracht – van vrijheid van expressie.
Verlengstuk
Die vrijheid bestaat bij de gratie van één principe: dat kunst geen verlengstuk is van beleid of politiek. Gelukkig hoef ik me nooit af te vragen of de Turkse violist in mijn orkest ooit in het leger van zijn vaderland heeft gediend of dat de Chinese pianiste die ik uitnodig wellicht een beurs van haar regering heeft gehad. Dat is precies de essentie van artistieke vrijheid: op het podium zijn we verbonden. Sterker nog, ik heb ooit een briljante musicus als gastsolist uitgenodigd die openlijk verklaarde antisemitisch te zijn. Het concert was – hoe wrang ook – adem-benemend mooi.
Om met Femke Halsema te spreken: kunst mag schuren. Kennelijk niet overal
Nu het woord toch gevallen is, kun je je afvragen of deze annulering voortkomt uit antisemitisme. In die val trap ik niet. Over de definitie van het begrip is een rookgordijn opgetrokken waarachter vooral verwarring en gemakzucht schuilgaan.
Onlangs noemde een politica het weglopen van een zanger bij een Joods sportevenement ‘pure Jodenhaat’ en werd daarvoor onmiddellijk in de media terechtgewezen. Misschien was het slimmer geweest om het over domheid te hebben dan over Jodenhaat – al blijft de vraag wat erger is.
Terug nu naar deze zaak, of het nu domheid of Jodenhaat betreft: het is abject en zeer schandalig.
–––––––––––––––
Jules van Hessen is dirigent. Hij leidt onder meer het jaarlijkse chanoekaconcert in het Concertgebouw
20 reacties
Jules van Hessen verwoord zo goed wat je hier in Nederland steeds meer ziet gebeuren. Juist waar muziek en kunst zouden moeten verbinden, wordt hier de scheidslijn getrokken wie daar wel of niet aan mee mogen doen. Hieruit blijkt dat het Concertgebouw met zijn foute verleden hiervan niets heeft geleerd! Mij zien ze niet meer in het concertgebouw!
Goed stuk van Jules van Hessen.
Weer een locatie waar prachtige concerten worden gegeven bezoedeld. Onbegrijpelijk.Er valt zo steeds meer af waar je met een goed geweten naar toe kan.
Maar meer huisconcerten organiseren waar ook Joodse mensen graag geziene gasten zijn.
Uitstekend stuk.
De lafheid, de lafheid mensen…. het is niet te doen.
mooi geschreven.
wat mij zorgen baart is dat er naar agressie en bedreiging wordt geluisterd en ervoor wordt gezwicht. Klopt dat wel met de morgen en waarden van het Concertgebouw?
Ziet men nog wel waar het echt over gaat?
Ik zie het simpel gezegd als goed tegen kwaad.
Moge het goede overwinnen zoals bij Chanoeka hoort.
Na bijna 40 jaar ben ik bewust weer terug in Mokum waar ik geboren ben.
Goed en sterk verwoorde reactie.
Met plezier en trots ging ik naar de voorstellingen in het Concertgebouw.
Dit gevoel is nu abrupt verdwenen.
Besluit van een domme en laffe directeur is al moeilijk te bevatten,maar de stilte van de Raad van Bestuur en “ onze “ burgemeester is onbegrijpelijk.
Georganiseerd protest hiertegen is nu nodig. Dit moet teruggedraaid worden.
Knap verwoord meneer Jules van Hessen. Dit zou niet nodig moeten zijn, omdat het te schandelijk is voor woorden.
Alleen ik zet geen stap in dat prachtige concertgebouw in Amsterdam nu niet en nooit meer.
Verbinden?, Verbinding?
Dat zijn toch de woorden, die Koning Willem-Alexander regelmatig gebruikt in zijn toespraken,
o.a. tijdens een 4-mei herdenking in Amsterdam?
Enkele jaren geleden, op de 4 mei- herdenking refereerde de Koning aan het feit, dat zelfs zijn overgrootmoeder Koningin Wilhelmina, de Joodse gemeenschap in Nederland tijdens WO2, weinig of zelfs helemaal geen aandacht gaf, in die verschrikkelijke periode van razzia’s enz. toen zij in Canada verbleef. Het sierde hem, dat hij excuses hiervoor aan heeft geboden.
In het Zeeuwse nieuws vernam ik vanochtend, dat de actiegroep Opstaan tegen Antisemitisme
in een brief koning Willem-Alexander heeft gevraagd zich uit te spreken voor het Chanoekaconcert. Volgens de groep is de annulering een bestuurlijke fout en een moreel dieptepunt. Geke van der Sloot van deze actiegroep zegt dat de woede en het verdriet binnen de Joodse gemeenschap in Nederland en ook in Israel-groot zijn.
Het Concertgebouw heeft een verkeerde afslag genomen.
Maar dat was hun niet vreemd!!
Ik ben ontzettend benieuwd hoe onze Koning hier op in zal gaan.
Correctie: Canada moet Londen zijn.
Nou ik denk dat prins pils helemaal niet gaat reageren , want hij is moslimvriend !!
De vraag is meer, of er in de raadgevers rondom de Koning mensen aanwezig zijn die hun verstand nog in het juiste formaat hebben zitten. Een Koning MOET BOVEN ALLE PARTIJEN STAAN – dat zal hij ook doen; hij heeft geen keus. Dat houdt in dat zijn reactie de haarscherpe lijn tussen ethiek en propaganda moet zien te benoemen. Pas dan kan zichtbaar worden dat de Koning zich aan geen enkele partij verbindt, maar wel de normen en waarden van de ethiek zodanig weet te verwoorden dan iedereen weer even weet wat ècht ‘NORMAAL’ in Nederland is – en was. En altijd zal moeten blijven in onze Westerse maatschappij.
Helemaal eens met Jules van Hessen.
Voor mij heeft het concertgebouw voorgoed afgedaan.
Een brief naar de koning is onderweg.
Ik schaam me steeds meer voor dit land!
Uitstekend stuk, duidelijk, precies wat gezegd moet worden! Dank hiervoor beste en zeer gewaardeerde Maestro
Jules! Hartelijke groeten uit Jeruzalem,
marion k.
Wat hebben we hier te filosoferen ? Elke gelegenheid wordt aangegrepen om Joden het leven zuur te maken en uit de samenleving te verbannen.
Voor wie het nog stééds niet in de gaten heeft: Nederland is een falende staat geworden. Politici kunnen lullen over een “fatsoenlijk Nederland”,maar met goedkoop populistisch lullen kom je er niet en er is ook nog geen enkele falende staat geweest die op een normale manier uit deze toestand is gekomen. Het is nu party-time voor het schuim van de samenleving, niemand weet waar dit stopt en WIE KAN MOET EMIGREREN.
Nou Gerda, dat kan ik jou voorspellen: de RVD zal Willem-Alexander adviseren (lees verbieden) om hierop te reageren om niet zijn vingers te branden aan een politieke heet hangijzer……maar vooral om de onmetelijke kudde aan linkse meelopers en moslim hamas knuffelaars tevreden te stellen.
Ja Ruud, je zegt het en ik dacht het.
Zojuist hadden, mij echtgenoot en ik het over Maxima en Alexander, die het deze dagen wel “erg druk” zullen hebben om aan hun mooie villa, die ze voor zo’n slordige 14 miljoen euro hebben aangeschaft in de peperdure buitenwijk in Athene, te denken en zich daarover te verheugen.
Trouwens, het is mij ook bekend hoe graag zij naar hun moslimvrienden gaan. Bijvoorbeeld: dikke vriendschap met Koning Abdullah en Queen Rania van Jordanië e.a.
Je riep alle NIW-lezers op om actie te ondernemen.
Geke uit Urk is toch al behoorlijk actief geweest. Ik vind het mooi van haar.
Ruud, op Urk heb je in elk geval wel medestanders, voor actie.
Maar het beste is om weg te gaan naar Israel, want het lijkt hier in Nederland te gaan naar de schande van ‘ 40-’45.
Er is een boek “Verdwenen stad”, hoe de Joodse bevolking met de tram uit Amsterdam werd
gehaald. Ongeveer 50.000 Joden.
Zo worden de Joden ook nu stapsgewijs uitgeleverd/uitgebannen.
Wat een Sores!! Dit schandaal heeft ook de US gehaald
ik denk det de verbinding momenteel behoorlijk hapert
misschien is de verbinding wel niet meer aanwezig .
ik vind trouwens dat die vreselijke vylan niet mag roepen wat hij wil in een openbare ruimte laat hij met al zijn lelijkheid in zijn eigen badkamer zijn gekte gaan uiten of op de bank van een psychiater.
het concertgebouw net als amsterdam is altijd al laf en antisemitisch .sorry maar zo zie ik dat
amsterdam heeft na de oorlog niets gedaan om joden te redden
sommige individuen daargelaten en na de oorlog bleef het stil en was er weinig mededogen
met die paar overgebleven joden
van mij mag amsterdam door zijn palen zakken en het concertbestuur mag meezakken
he he dat is eruit
Precies, goed verwoord!!
“Om met Femke Halsema te spreken: kunst mag schuren. Kennelijk niet overal”
Ik neem aan dat mevrouw Halsema het over antisemiet Bob Vylan heeft? Wat beschaafde kunst betreft, vind ik het nogal een verschil🤔 Vylan of Shy Abramson….
Maar goed, we zullen maar denken dat Halsema er verstand van heeft😎
Directie en bestuur van het Concertgebouw buigen voor een kleine groep anonieme activisten.
Geen concertbezoek meer, laat staan een legaat.
Niet te geloven dat het concertgebouw de directie het besluit genomen het Chanoeka concert niet door te laten gaan. Niets van de geschiedenis geleerd. Hoop dat er in Amsterdam een goede locatie gevonden kan worden . Het concertgebouw is dan niet nodig meer.