Voorlopig geen alia

Het is een confronterende overpeinzing die ik met enige schroom met u deel: de laatste maanden heb ik me meer dan eens afgevraagd of ik in Europa zou blijven als hier dezelfde antiliberale en antirechtstatelijke maatregelen zouden worden overwogen en genomen als nu in Israël het geval is.

Stel u voor dat in Nederland na democratische verkiezingen een extreemrechtse regering aan de macht zou komen met Thierry Baudet als minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier, zijn kompaan Gideon van Meijeren als minister van Justitie en Sylvana Simons op Onderwijs. Stel u voor dat die regering voornemens zou zijn artikel 1 van de Grondwet te schrappen en discriminatie, op welke grond dan ook, zou legaliseren. De sjechita en briet mila zouden verboden worden, keppels en menora’s zouden in de openbare ruimte strafbaar zijn. En dit alles met als legitimatie: dit is de wil van het volk, dat via democratische verkiezingen hiervoor heeft gekozen. Stel u voor dat onder die regering ambtenaren zich bezig zouden houden met het aanleggen van zwarte lijsten van homo’s en beroepsverboden zouden opleggen. Zou ik dan niet mijn biezen pakken?

Recidivist
Het antwoord is niet eenduidig te geven. Zeker is wel dat ik op zijn minst met de gedachte zou spelen. Maar tussen gedachte en uitvoering ligt doorgaans een grijs gebied.

Vrienden zouden zeggen dat de soep niet zo heet wordt gegeten. Ja, het zijn beangstigende geluiden die alom klinken, maar ze moeten nog wel worden uitgevoerd. Dus, zouden zij adviseren, neem geen overhaaste beslissingen, maar hou de vinger aan de pols. De voortekenen zijn inderdaad onheilspellend en beangstigend.

Projecteer het geschetste dilemma nu op de situatie in Israël en vraag u af of u daar zou blijven als op basis van de verkiezingsuitslag de rechtsstaat zou worden ontmanteld. De leiders van Shas hebben de oorlog verklaard aan de Hoge Raad, die van oordeel is dat een criminele recidivist als Aryeh Deri geen minister en vicepremier mag zijn. Netanyahu zei in een eerste reactie dat hij maling aan het arrest heeft. Het volk had afgelopen november eveneens een vonnis uitgesproken en 400 duizend Israëli’s hadden op Shas gestemd. Weg met de Hoge Raad, alle macht aan het volk! Later nam Bibi weer wat gas terug, maar inmiddels hadden zijn woorden hun werk gedaan.

Shas initieerde na het arrest zelfs een anti-Asjkenazische hetze. Die opperrechters waren immers allen verfoeilijke linkse Asjkenazi’s? Hoe kon je van dat elitaire tuig een faire uitspraak verwachten? Die rechters hadden volgens Shas en Bibi maling aan de democratie. Het volk had in november gesproken en de uitspraak van de Hoge Raad was alleen bedoeld om de verkiezingsuitslag ongedaan te maken.

Ik heb het vaker betoogd: het fenomeen ‘democratische rechtsstaat’ is onder de Israëli’s niet diepgeworteld. Het overgrote deel van de bevolking is a” omstig uit dictaturen. Democratie betekent voor de meeste inwoners dat de helft plus één beslist en het laatste woord heeft. Van de scheiding der machten heeft men nooit gehoord. De dictatuur van de meerderheid wordt abusievelijk voor democratie gehouden. Maar in de samenleving bevinden zich minderheden die bescherming verdienen tegen wat de Duitsers ooit gesundes Volksempfinden noemden.

Strafbladen
Terug naar Nederland en Europa. Het is uitsluitend de liberale rechtsstaat die ons Joden in de diaspora beschermt tegen de tirannie van de meerderheid. Uit opiniepeilingen blijkt bijvoorbeeld telkens dat een overweldigende meerderheid voor een verbod op onverdoofd slachten is en evenzeer de besnijdenis wil verbieden. Ook voor de invoering van de doodstraf blijkt een meerderheid van onze landgenoten te pleiten. Dat al die wensen tot dusverre niet werden uitgevoerd, danken wij aan de bescherming die we als minderheid aan de rechtsstaat ontlenen.

Het is precies dat beschermingsmechanisme dat men in Israël bij het grofvuil wenst te zetten door het rechtssysteem te hervormen. Weg met de Hoge Raad, weg met de rechtsstaat, weg met de checks-and-balances als schild tegen populisme, primitivisme en willekeur. Alle macht aan het volk en de rabbijnen, ook al hebben die soms strafbladen van hier tot Tokio. De regering als criminele organisatie.

Ik wil met dit alles niet beweren dat westerse oliem het land zouden moeten verlaten. Dat moet eenieder voor zichzelf beslissen. Maar ik zou zeker niemand aanraden onder de huidige omstandigheden alia zelfs maar te overwegen.