Met al het verontrustende nieuws uit Gaza en de westelijke Jordaanoever is het gemakkelijk het goede uit de regio uit het oog te verliezen. Israëls oorlog tegen Hezbollah, eind vorig jaar, was kort (nog geen twee maanden) en niet bijzonder bloedig: van de geschatte drieduizend doden was het overgrote merendeel Hezbollahterroristen. ‘Slechts’ zestig IDF-soldaten en een opvallend klein aantal Libanese burgers kwamen om het leven.
Daarnaast slaagde Israël erin het gevreesde raketarsenaal van Hezbollah hevig te raken, 80 procent ervan zou verwoest zijn. Daardoor kon de terreurbeweging haar broodheer in Teheran niet bijstaan toen het de beurt was aan Iran: zes maanden later kregen de ayatollahs een militaire oorwassing van Israël. De commandostructuur van de ‘Partij van God’ werd een zware slag toegebracht door de roemruchte ‘pieper-operatie’ van de Mossad en chirurgische bombardementen en droneaanvallen door de IDF op basis van informatie van diezelfde inlichtingendienst.
Het is geen toeval dat de naam van Hezbollahleider Hassan Nasrallah een internationaal begrip was voordat hij op 27 september 2024 vroegtijdig aan zijn einde kwam na een luchtaanval op zijn bunker in Beiroet. Weinigen zullen de naam van Nasrallahs opvolger paraat hebben: Naim Mohammed Qassem. Het geeft aan hoezeer het aanzien van Hezbollah in de wereld is afgenomen.
Molensteen
Dat geldt niet alleen voor de wereld, maar vooral voor Libanon zelf. Hoezeer de politieke invloed van Hezbollah daar is afgebrokkeld, bleek begin dit jaar toen binnen één maand tijd de christen Joseph Aoun tot president en de soennitische moslim Nawaf Salam tot premier werd gekozen. Beiden tegen de wil van Hezbollah, iets wat voor de Oktober-novemberoorlog tegen Israël ondenkbaar was geweest. Voeg daaraan toe het afgenomen internationale prestige van de ayatollahs in Teheran en de tijd lijkt rijp voor structurele veranderingen in Libanon, dat door sektarisch geweld geteisterd blijft.
In Libanon groeit de politieke macht uit de loop van een geweer
De regering in Beiroet hoopt hiervan gebruik te kunnen maken om zich te ontdoen van de molensteen om de nek die Hezbollah de afgelopen decennia is gebleken. De enige manier dit te doen is de terreurbeweging te ontwapenen. Want hoewel de sjiieten het parlement – het Majlis an-Nuwwab – stevig in hun greep houden met dertig zetels voor Hezbollah en de verwante Amal-beweging, groeit de ware politieke macht uit de loop van een geweer, zoals Mao al wist. Nergens telt dit adagium sterker dan in Libanon, waar de militaire arm van Hezbollah als sterker dan het nationale leger wordt beschouwd.
Burgeroorlog
Daaraan moet nu een einde komen, als het aan president Aoun en premier Salam ligt. De twee gingen deze maand akkoord met een Amerikaans voorstel Hezbollah nog voor het einde van het jaar te ontwapenen. Israël heeft zich bereid verklaard Libanon daarin te steunen, onder andere door stapsgewijs zijn militaire voetafdruk in het land te verkleinen. Volgens de wapenstilstandsovereenkomst van eind november moet Hezbollah zijn wapens inleveren en Israël Libanees grondgebied verlaten. De terreurbeweging weigert dat tot nu toe te doen en de IDF bezet daarom nog vijf stellingen over de grens.
Natuurlijk had volgens de VN-Veiligheidsraadresolutie 1701 Hezbollah twintig jaar geleden al ontwapend moeten zijn, dus is er naast hoop ook nu reden tot scepsis. Zonder het pro-Iraanse Assadregime in buurland Syrië is het een stuk moeilijker voor de jihadisten zich te herbewapenen, maar de vraag is of zij zich opeens zonder slag of stoot laten ontwapenen door het Libanese leger. Doen zij dat niet, dreigt een nieuwe burgeroorlog in het land.
Het is de vraag of de regering in Beiroet het zover durft te laten komen. Nog los van het feit dat Hezbollah de afgelopen decennia het leger heeft geïnfiltreerd met sjiitische officieren in hoge posities. Naast ontwapening van de terroristen zal ook dat probleem opgelost moeten worden, wil Libanon zich weer een soevereine staat kunnen noemen.
