Sinds zorgorganisatie Cordaan begin dit jaar de thuiszorg van Joods Maatschappelijk Werk overnam, rommelt het binnen de organisatie. Meerdere thuiszorgmedewerkers werden ontslagen of stapten zelf op. Wat ging er mis?
Door: Micky Cornelissen
Directeur van Joods Maatschappelijk Werk (JMW) Judith Meijer liet vorige maand weten zeer verheugd te zijn over de overname van de thuiszorg door zorgorganisatie Cordaan. “In samenwerking met Cordaan zijn we in staat de kwaliteit van zorg met een Joods karakter op een gezonde wijze voort te zetten. Dat is goed voor onze cliënten en voor onze medewerkers.” Meijer bevestigt tegenover het NIW dat er door de reorganisatie die samenging met de fusie acht mensen zijn ontslagen. “Met deze betrokken medewerkers maken we individuele afspraken over de wijze waarop zij afscheid nemen van JMW. Daarbij streven we naar maximale zorgvuldigheid.” Ook bevestigt Meijer dat zeven medewerkers er zelf voor hebben gekozen JMW te verlaten. “De meesten hadden daarvoor persoonlijke redenen, zoals een verhuizing of de keuze met vervroegd pensioen te gaan.”
Nieuwe regels
Volgens medewerkers van JMW Thuiszorg zit de vork anders in de steel. Het NIW sprak met vier personen die bij JMW werken of dat tot voor kort deden. Zij willen anoniem blijven, hun namen zijn bij de redactie bekend. Een van de medewerkers die nog steeds voor JMW werkt, zegt dat voor de mensen die zijn opgestapt de overname de druppel was. “Ze zagen het gewoon niet meer zitten. Ze vinden dat JMW er de afgelopen jaren een puinhoop van heeft gemaakt en wilden de overstap naar Cordaan niet maken.” Het nieuwe beleid wordt omschreven als ‘enorm strak’, wat volgens de verzorgers voor extra stress zorgt en ten koste gaat van de ouderenzorg. Volgens hen zouden problemen zijn ontstaan toen eind 2015 bestuurders Philip Rubens en Jolan Toff met pensioen gingen. “JMW is toen de afgrond ingestort.” Dat begon volgens de medewerkers met nieuwe regels, zoals de verplichting avonddiensten te draaien. Ook kregen zij steeds minder tijd om de ouderen in Amstelveen en Buitenveldert te verzorgen. “Voor elke cliënt werd een zorgindicatie gemaakt. Daarin werd bepaald hoeveel tijd men op een dag nodig achtte om die cliënt zo goed mogelijk te helpen. Die tijd werd dramatisch ingekort, zo krijgt iemand die voorheen recht had op een uur zorg per dag, nu meestal nog maar twintig minuten.”
Afgeschaft
Veel ouderen die thuiszorg van JMW ontvangen, wonen nog zelfstandig. De afstand tussen die cliënten wordt door de verzorgers vaak met de fiets overbrugd. “Die fietstijd werd altijd vergoed, maar onder Cordaan is dat afgeschaft. Daardoor merk je toch dat je als verzorger je bezoeken sneller gaat afhandelen, om niet onbetaald te hoeven werken.” Alle vier de medewerkers uiten deze klacht, die Cordaan ontkent. Wolter Knijff, woordvoerder van Cordaan, laat weten dat de organisatie de fietsvergoeding niet heeft afgeschaft. “Integendeel, er wordt zelfs gekeken naar investering in elektrische fietsen.”
Nog een klacht: onbetaald werken is volgens de verzorgers eerder regel dan uitzondering. “Sommige mensen werken 46 uur, maar krijgen uiteindelijk maar 36 uur betaald.”
Communicatie
Daarbij zou de communicatie binnen JMW stroef verlopen. “Ik stond eens bij een cliënte voor de deur die niet opendeed, terwijl ik haar zou komen verzorgen. Omdat ik bang was dat er iets ergs aan de hand was, wilde ik 112 bellen. Toen ik het JMW-kantoor belde om dit te melden, werd doodleuk geantwoord dat mevrouw een controle- afspraak in het ziekenhuis had en dat ze waren vergeten dat door te geven. Toen ik daar boos over werd, werd dat afgedaan als overdreven.” Uiteindelijk startte een aantal thuiszorgers zelf een WhatsApp-groep om elkaar over de cliënten op de hoogte te houden.
“We werkten met hart en ziel voor de ouderen, het waren ook allemaal hele lieve, dankbare mensen. JMW mag in zijn handjes knijpen met zulke betrokken werknemers, we namen de organisatie heel veel uit handen. Ik weet zeker dat de boel al veel eerder was geklapt als wij ons niet zo uit de naad hadden gewerkt,” zegt een werknemer die besloot om met vervroegd pensioen te gaan.
Werkdruk
Ook de roosters blijken een groot knelpunt. Zo worden thuiszorgers regelmatig van donderdag tot en met maandag op de avonddienst gezet, iets wat voor de nieuwe organisatie niet onderhandelbaar was. Ook zou de organisatie stelselmatig te weinig mensen inzetten om de ouderen te verzorgen. “Sommige ouderen worden een dag overgeslagen, omdat er geen tijd is.”
Directeur Meijer beaamt dat de werkdruk erg hoog is. “Dit is aan de orde inde gehele zorgbranche en niet het gevolg van de overgang van de afdeling Thuiszorg van JMW naar Cordaan.” Ze benadrukt dat een grote organisatie als Cordaan juist de mogelijkheid biedt om meer mensen in te zetten en zo de werkdruk te verlichten. “JMW Thuiszorg is druk bezig om deze zo goed mogelijk in te zetten ten behoeve van de Joodse cliënten.” Ook het probleem met de uitbetaalde uren zal Cordaan aanpakken, volgens Meijer. “Voor alle medewerkers die in dienst van Cordaan zijn gekomen is het bestaande contract met afspraken over de werkuren overgenomen. JMW houdt hierover ook contact met Cordaan. Wij hebben van Cordaan begrepen dat er over deze en andere klachten van medewerkers op 31 januari bij Cordaan een plenaire vergadering geweest is met alle zorgmedewerkers. Hierin is de grootste onvrede weggenomen en zijn waar mogelijk oplossingen aangedragen. Er is ook een vervolgafspraak gemaakt met de medewerkers.”
De J van JMW
Zorgen over de Joodse identiteit van JMW zijn volgens de medewerkers die wij spraken gegrond. Nieuwe medewerkers binnen de organisatie zouden minder binding met en minder kennis van het jodendom hebben. “We hebben bijvoorbeeld een nieuwe medewerker gehad die, met alle goede bedoelingen, de sjabbattafel van een ouder echtpaar dekte met een talliet. Ze vond het een mooi kleedje en nam aan dat het op tafel hoorde.” Vanuit de organisatie zou er ook te weinig worden gedaan voor de Joodse ouderen. “Er wordt tijdens de feestdagen wel het een en ander georganiseerd, maar de bewoners moeten hier altijd voor bijbetalen. Veel ouderen hebben dat extra geld niet en vissen daarom constant achter het net. Bijvoorbeeld, een feestmaaltijd kost tussen de vijftien en achttien euro, dat hebben sommigen gewoon echt niet.”
In reactie hierop zegt Cordaan-woordvoerder Knijff dat het zorgbedrijf veel waarde hecht en zorg besteedt aan de Joodse identiteit. “Cordaan doet zijn uiterste best nieuwe instroom van personeel te realiseren en medewerkers intern op te leiden. We hebben met JMW de afspraak gemaakt dat nieuwe medewerkers die ingezet worden voor JMW Thuiszorg eerst een training Joodse identiteit volgen. De teamleider van JMW Thuiszorg is een wijkverpleegkundige met een Joodse achtergrond.”
Judith Meijer benadrukt dat het nog te vroeg is voor harde conclusies over de fusie met Cordaan. “De samenwerking is net een maand oud, dus het vergt nog tijd en aandacht om deze goed te laten landen. We kunnen nu de vraag nog niet beantwoorden of we de beoogde voordelen realiseren. Daar gaan we wel van uit. Verder gaat JMW zelfstandig door met het uitvoeren van haar doelstelling, het bieden van sociaal maatschappelijke zorg aan de Joodse gemeenschap.”
Abonneer op het NIW
