In New York zijn tientallen landen bijeengekomen om onder leiding van Frankrijk en Saoedi-Arabië ‘Palestina’ te erkennen als staat. Israël en de VS wijzen erop dat zo’n onvoorwaardelijke erkenning de kans op vrede juist ondermijnt.
De erkenning van een Palestijnse staat door onder meer Groot-Brittannië, Frankrijk, Canada en Australië wordt in Washington en Jeruzalem, maar ook door de oppositie in die vier landen, gezien als beloning voor de Hamasterreur van 7 oktober 2023. Bovendien wijzen critici van die omstreden beslissing erop dat de erkenning zonder voorwaarden gebeurt.
Volgens de Oslo-akkoorden zou Palestina alleen als staat erkend moeten worden als eindpunt van een vredesproces. De VS en Israël zeggen dat nu die erkenning los van zo’n proces plaatsvindt, de Palestijnen geen enkele reden meer hebben te onderhandelen. Datzelfde geldt ook voor de Joodse staat, die nu geen wisselgeld meer heeft om antiterreurmaatregelen te eisen van de Palestijnse Autoriteit in Ramallah. Vandaar dat de Israëlische regering duidelijk maakt dat er niets zal veranderen in de praktijk.
Critici wijzen erop dat Europese leiders die de Palestijnse staat erkennen, dat niet doen uit principiële overwegingen, maar om binnenlandse politieke redenen
Die is dat ‘Palestina’ geen erkende grenzen heeft, geen eigen munt, geen hoofdstad en geen levensvatbare economie. Daarnaast is het territorium van die hypothetische staat in tweeën gesplitst: de Westelijke Jordaanoever die deels door de Palestijnse Autoriteit wordt bestuurd, en Gaza, waar de jihadistische terreurbeweging Hamas in een steeds verder krimpend deel de scepter zwaait.
Ook wijzen critici erop dat veel Europese leiders die de Palestijnse staat erkennen, dat niet doen uit principiële overwegingen, maar om binnenlandse politieke redenen. De drie belangrijkste – de Franse president Emmanuel Macron, de Britse premier Keir Starmer en de Spaanse regeringsleider Pedro Sánchez – zijn ongekend impopulair onder hun eigen bevolking en staan op enorme verliezen in opiniepeilingen. Zij zouden het voorbeeld volgen van Arabische staatshoofden die al decennia het Israëlisch-Palestijnse conflicten gebruiken om van problemen in hun eigen landen af te leiden.
Verschillende Amerikaanse politici en diplomaten hebben al gekscherend voorgesteld dat Frankrijk maar territorium in het zuiden van dat land beschikbaar moet stellen als het zo graag een Palestijnse staat wil opdringen. De Israëlische VN-ambassadeur Danny Dayon omschreef de conferentie in New York als een ‘circus’ en vindt het ‘treurig dat serieuze politici’ aan deze symboolpolitiek meewerken.
De Palestijnen zelf hebben het meest te lijden van een boycot van Israëlische producten die op de Westoever gemaakt worden, zoals minister van Buitenlandse Zaken Van Weel die wil
Benjamin Netanyahu heeft aangekondigd dat hij na zijn bezoek aan Washington van volgende week zal komen met concrete tegenmaatregelen. De premier liet wel al weten dat er ‘geen Palestijnse staat westelijk van de Jordaan komt’. Verwacht wordt dat Israël het groene licht zal geven voor de bouw van meer Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever om zo de levensvatbaarheid van zo’n staat te ondergraven. Ook staat Netanyahu onder druk van zijn nationalistische coalitiepartners en de rechtervleugel van zijn eigen Likoed-partij om de Westoever – Judea en Samaria in het Israëlische taalgebruik – te annexeren.
De Amerikaanse regering zou Jeruzalem geen beperkingen opgelegd hebben in de reactie op de erkenning van ‘Palestina’. “Een unilaterale erkenning mag leiden tot unilaterale Israëlische tegenmaatregelen,” zou de gedachtegang in Washington luiden, volgens verschillende media. Hierdoor zouden de Palestijnen zelf uiteindelijk slechter af zijn door de erkenning van hun ‘staat’, zoals ook zij zijn die het meest te lijden hebben van boycotmaatregelen van Israëlische producten die op de Westoever gemaakt worden. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken David van Weel (VVD) wil zo’n boycot.
