Bitterzoet

Hoe vaak je ook in Israël komt, elke keer is het land weer anders. Van noord tot zuid rijdend kunnen de vergezichten me nog steeds roeren, net als de behulpzaamheid van Israëli’s die, als ze zich eenmaal realiseren dat je ‘goed volk’ bent, hun arrogante houding op slag veranderen en hemel en aarde bewegen om een probleem op te lossen. Ik merkte dat opnieuw toen collega Schut en ik ondanks de moderne technieken een adres in Eilat niet konden vinden. Een receptio­niste stelde alles in het werk om achter de goede locatie te komen, zodat wij na anderhalf uur dwalen door de stad uitgeput neer konden ploffen in stijlvol ingerichte kamers van een verscholen B&B. 

In datzelfde Eilat liepen we na de sjabbat tegen een groep demonstranten aan die tegen het huidige regeringsbeleid protesteerden. We hebben er twintig minuten tussen gestaan. Ook dat roerde mij. En om de jongen die langs de groep liep en ‘Bibi, Bibi’ riep, moest ik glimlachen. Want dat is Israël. 

Tegelijkertijd zie ik een andere ontwikkeling. Een waartegen de enige echte vriendin van Anne Frank, de vorig jaar overleden Hannah Goslar, al jaren geleden waarschuwde. Ze maakte zich zorgen over de talenkennis van de gemiddelde Israëli. Steeds minder ingezetenen spraken Engels, merkte ze op. Toen begreep ik haar niet echt, maar haar gelijk werd pijnlijk duidelijk toen wij wilden inchecken in het Orchid Hotel in Eilat, waar ik al jaren kom. Voor het eerst sprak slechts een van de vier receptionisten Engels. Probeer dan maar met je drie woorden Ivriet duidelijk te maken dat je al weken geleden hebt geboekt en je erop staat twee kamers te krijgen, ook al is het hotel ‘volgeboekt’. Uiteindelijk werd het met handen en voeten opgelost en kregen we betere kamers dan we hadden gereserveerd, maar toch. 

Ik begrijp het best: er zijn de laatste jaren veel Oekraïners en Russen het land binnengekomen en Engelstalige tv-programma’s worden zowel in het Ivriet en Arabisch als in het Russisch ondertiteld, maar de angst bekruipt me dat het buiten de grote steden als westerse niet-Israëli steeds moeilijker wordt te communiceren. 

Het heeft ons werk niet belemmerd. Collega Schut en ik zijn teruggekomen met een lijst van tien artikelen die we gaan publiceren. Het eerste deze week al, over de Horens van Hattin. Nog nooit van gehoord? Lees hoe een veldslag op die plek de geschiedenis van het Midden-Oosten veranderde. En als je de geschiedenis van het land kent, wordt Israël alleen maar boeiender.