Conferentie met nasmaak

Gidi Markuszower

De schermutselingen tussen Gidi Markuszower, penningmeester van de Permanente Commissie van het Nederlands Israëlietisch Kerkgenootschap, en Pinchas Goldschmidt, de president van de Conference of European Rabbis, hebben een staartje gekregen. Andere PC-vertegenwoordigers willen naar aanleiding van Markuszowers uitspraken over Goldschmidt nu nóg liever dat hij vertrekt. Markuszower protesteert.

Tijdens het afsluitend diner van de grote rabbijnenconferentie die vorige week in Amsterdam werd gehouden, vond een incident plaats. De voorzitter van de CER, de organisatie verantwoordelijk voor de conferentie, Pinchas Goldschmidt, gaf daar een stemadvies: stem niet op populistische partijen als het Front National en de PVV. Daaraan werd toegevoegd dat ook Hitler destijds democratisch aan de macht is gekomen. Deze opmerking wekte verbazing en schoot bij een aantal aanwezigen in het verkeerde keelgat, want moet een rabbijn stemadvies geven?
Daarnaast was nog een andere zaak gaande: er werd getracht PC-lid Gidi Markuszower, Tweede Kamerlid voor de PVV, van het diner te weren. Ook dat verzoek zou van rabbijn Goldschmidt afkomstig zijn. Maar een orthodoxe krant in Israël meldde dat dit verzoek volgens Goldschmidt niet afkomstig was van hemzelf, maar van de keynote speaker van de avond, Eurocommissaris Frans Timmermans. Het NIW kreeg van Timmermans een schriftelijke reactie. Hij ontkracht het bericht klip en klaar: “Ik ben verbaasd om te lezen/horen dat rabbijn Goldschmidt dit gezegd zou hebben. Hij bevestigde ons dat het de CER was die Gidi Markuszower de toegang wilde ontzeggen, en dat Frans Timmermans daar geheel niets mee te maken had.”
Markuszower kwam uiteindelijk gewoon binnen, ook omdat hij lid is van de PC en hij een afspraak had met de opperrabbijn van Israël, Yisrael Meir Lau, ook aanwezig op de conferentie.

Grote nar
In de NRC verscheen een verslag van de avond, met als kop een opmerking van Markuszower over Goldschmidt: “Dit is geen rabbijn, maar een idioot.” “Dat heb ik hem ook in het gezicht gezegd,” vertelt Markuszower desgevraagd. “Ik wist dat mijn aanwezigheid niet op prijs gesteld werd, en je kent me, dan kom ik juist. Wil je minder Markuszower? Dan krijg je meer. Ik vind dat rabbijnen zich niet moeten bemoeien met politiek, maar met jodendom. Goldschmidt is voor mij een grote nar. Ook omdat hij alle discussies binnen de Joodse wereld terugleidt naar de Tweede Wereldoorlog. Dat is intellectueel lui. Iedereen mag zijn eigen rabbijn uitkiezen en mijn rabbijn is hij niet. Kijk, ik weet dat heel veel CC- en PC-leden mijn mening over Goldschmidt delen, maar zij vinden dat ik het niet in de NRC had mogen zeggen.”

‘Ik wist dat mijn aanwezigheid niet op prijs gesteld werd, en je kent me, dan kom ik juist’

Een bestuurslid van het NIK laat het NIW weten dat de organisatie publiekelijk afstand wil nemen van de uitspraak van Markuszower, omdat ‘het feitelijk onjuist is, Goldschmidt is wel degelijk rabbijn’. De hele affaire speelde zich af vlak voor een belangrijke vergadering van het NIK, waarbij gestemd moet worden over de vervanging van twee leden van de Permanente Commissie. Die stemming wordt gedaan door de Centrale Commissie.
De draad kwijt met zoveel instanties? U bent niet de enige. Vergelijk het met de Nederlandse politiek: de Permanente Commissie van het NIK is zoiets als ‘de regering’, de leden zijn ‘ministers’. De Centrale Commissie is een soort Tweede Kamer, hierin zijn de Amsterdamse NIHS, de ressorten Den Haag, Rotterdam en de Mediene (IPOR) vertegenwoordigd. De Centrale Commissie kiest de leden voor de PC. Gidi Markuszower vertegenwoordigt in de PC het IPOR.

Geschoffeerd
De PC bestaat nu uit Jonathan Soesman (voorzitter), David Goudsmit (vicevoorzitter), Gidi Markuszower (penningmeester), David Pappie, Eldad Santcroos en Avi Ovadia. Traditiegetrouw horen er zeven leden in de PC te zitten. U telt er zes. Dat komt omdat lid Peter Lussac al anderhalf jaar geleden zijn positie ter beschikking heeft gesteld als protest tegen de komst van PVV’er Gidi Markuszower. Een half jaar geleden gaf Markuszower te kennen zijn functie op te willen geven, omdat het niet meer verenigbaar was met zijn andere werkzaamheden. Voor de twee beschikbaar gekomen functies zijn inmiddels nieuwe kandidaten aangetrokken, die afgelopen woensdagavond verkiesbaar waren: Ryan Palecek namens ressort Den Haag en Donald Pagrach namens ressort Rotterdam.
Het NIW kreeg op dinsdagavond een mail van voorzitter Soesman met de volgende tekst: “Het vertrek van Gidi en de aanstaande bestuurswisseling was en is op zijn eigen verzoek, is al maanden geleden aangekondigd en voorbereid, en heeft als aanleiding de veelheid van functies die een PC-lidmaatschap niet meer mogelijk maakte.” Maar Gidi Markuszower heeft nu aangegeven toch nog wat langer te willen blijven als penningmeester: “Als mensen zeggen: Gidi moet eruit, dan blijf ik er dus in. Ja, ik wil op termijn mijn functie overdragen, maar de manier waarop men mij nu buitenspel wil zetten, deugt wat mij betreft niet. Ik verkondig al jaren een belangrijk geluid, dat ook in de Joodse gemeenschap leeft. En zie hoe IPOR-opperrabbijn Jacobs tijdens het afsluitende diner van de conferentie werd geschoffeerd, alle rabbijnen werden welkom geheten, behalve hij. Dat is schandalig. Hij is voor Nederland de meest zichtbare rabbijn. Ik heb me nooit gecommitteerd aan een datum waarop ik zou vertrekken, maar voor nu wil ik mijn plek in de PC nog even niet afstaan. En wat er ook gebeurt, ik blijf lid van de Centrale Commissie en na woensdagavond ben ik nog gewoon lid van de PC. En volgende maand ook nog. Mark my words.”

Pinchas Goldschmidt. Foto Alchetron

Update:

Tijdens de vergadering heeft Gidi Markuszower aangegeven met ingang van 29 juni af te treden als penningmeester van de PC. Wel blijft hij lid van de CC. Over de hele affaire met de CER is tijdens de vergadering niet gesproken. Wel is er een brief uitgegaan naar rabbijn Goldschmidt namens de PC ondertekend door Jonathan Soesman en Ruben Vis waarin wordt gesteld dat Gidi Markuszower al maanden geleden heeft aangegeven uit te treden uit de PC maar wel in de CC te blijven zitten.