Het is mijn minhag (gewoonte), en de minhag van velen, om dagelijks een hoofdstuk te lernen uit Jad Hachazaka, het boek dat Maimonides heeft samengesteld en waarin hij alle wetten, die uit het goddelijke systeem van Tora en Traditie zijn af te leiden, geordend heeft. In de Talmoed staan de wetten namelijk door elkaar. Als iemand zeer bedreven is in Talmoed-studie, dan is dat door elkaar staan geen probleem. Maar met het verloop van de generaties en de vele vervolgingen, werd het snel kunnen afleiden van wetten die verspreid over de gehele Talmoed staan, steeds lastiger voor de gemiddelde Jood.
Mijn oog viel op een bericht in de krant dat een man in de USA na 28 jaar gevangenis voor een moord die hij zeker zou hebben gepleegd, zijn vrijheid terug had gekregen. De veroordeling was een foutje!
Op vele zware overtredingen staat in het jodendom de doodstraf, maar in praktijk is de uitvoering van de doodstraf nagenoeg onmogelijk. Net toen ik las over het juridische foutje en een foto zag van de vrije veroordeelde had ik in mijn dagelijkse lern-stukje geleerd, gebaseerd op Exodus 23:7, dat de veroordeling van een misdadiger die een moord zou hebben begaan praktisch bezien nagenoeg onmogelijk is. Ik citeer (vrij) Maimonides: stel dat getuigen hebben gezien dat A achter B aanrent met een mes in zijn hand en luidkeels uitroept dat hij B wil vermoorden. B rent de hoek van de straat om, A erachteraan. Vervolgens zien de getuigen dat B dood op de grond ligt en A triomfantelijk met het bebloede mes boven hem staat. Dan kan A niet veroordeeld worden, omdat de getuigen niet hebben gezien dat A daadwerkelijk de moord heeft gepleegd. Het goddelijke Toraprincipe is van oordeel dat het beter is een schuldige ongestraft te laten dan een onschuldige ten onrechte te veroordelen. Steeds vaker vernemen we dat onschuldigen ten onrechte zijn veroordeeld, gebaseerd op valse getuigenissen. En van hoe velen krijgen we het nooit te horen?
Hierna dwaalden mijn gedachten af naar de discussie in de Knesset in Israël over de onafhankelijkheid van de rechtsspraak. Wie is machtiger? Het parlement of de rechter? Uiteraard komt Israël er weer negatief van af. De indruk wordt gewekt dat de onafhankelijkheid van de rechtspraak in het geding is. De rechter zou het summum van rechtvaardigheid zijn en een parlement staat symbool voor onrechtvaardigheid. Maar zo zwart-wit is het niet. Een flink aantal jaren geleden werd duidelijk dat in de Deventer moordzaak een onschuldige onterecht was veroordeeld en jarenlang had vastgezeten. Zijn de rechters die een fout hadden gemaakt veroordeeld? Vervolgd? Of was het gewoon ‘foutje, jammer dan’?
Wat met juryleden in de VS die zonder duidelijk bewijs gevoelsmatig tot een ‘schuldig’ zijn gekomen met als resultaat de elektrische stoel? Worden zij op de een of ander manier gestraft? En wat met honderden Nederlandse burgemeesters en rechters die enthousiast in de jaren ’40-’45 aan het nazisysteem hebben meegewerkt en na de oorlog gewoon verder konden? Natuurlijk is de regering-Netanyahu er niet op uit de rechtspraak onder controle te krijgen. Maar om een parlement per definitie als partijdig en dus onrechtvaardig te bestempelen en rechters per definitie als neutraal, is iets te kort door de bocht van rechtvaardigheid. Ben ik dus van mening dat zij die protesteren ongelijk hebben en dus Netanyahu gelijk heeft? Mis! Ik bemoei me er niet mee. Mijn stem zal ik laten horen bij de komende Provinciale Statenverkiezingen, gewoon in Nederland. En Israëlische politiek laat ik graag over aan democratisch Israël.
Ben ik dus van mening dat zij die protesteren ongelijk hebben en dus Netanyahu gelijk heeft? Mis! Ik bemoei me er niet mee
Laat de media die zich intensief concentreren op Israël zich even iets minder op de Joodse staat richten en meer aandacht besteden aan landen waar overduidelijk recht krom is en mensen volledig ten onrechte worden veroordeeld. Ook in Gaza. Wat met onze eigen mondkapjeszwendel? Hoe kon dit gebeuren? Waar was de rechtvaardige overheid? En wat met onze toeslagenaffaire? Zijn er veroordelingen van verantwoordelijken uit voorgekomen? Hoeveel gezinnen zijn nog steeds slachtoffer hiervan?
Maar laat ik maar zwijgen, want met het kritisch en genuanceerd bekijken van ongenuanceerde kritiek op al wat er in Israël gebeurt, scoor ik absoluut niet. Israël is een democratie met een rechtsspraak die niemand afhankelijk wil maken. Maar zelfs rechtsspraak is niet zwart-wit en niet alle rechters zijn heiligen, ook niet in ons eigen Nederlandje.
Het bestuur van de Raad van Kerken, onder leiding van hun voorzitter en de scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, bezocht in november 2022 ‘Palestina en Israël’. Op de website van de Raad van Kerken doen zij verslag. Ook de rooms-katholieken waren officieel vertegenwoordigd.
Nog recentelijk was ik op Ben-Gurion Airport: alle godsdiensten ter wereld kwam ik daar tegen! Niemand wordt daar vanwege ras, geaardheid of godsdienst gearresteerd of toegang geweigerd. In Israël wordt tegen de regering geprotesteerd, harde woorden worden gesproken. Dat kan en mag in een democratisch Israël.
Wat mij het meest choqueerde in het reisverslag was de reactie op het bezoek aan Yad Vashem. De systematische industriële moord op zes miljoen Joden vergelijken met … Ongepast, onwaar en niet verwacht van christelijke vrienden die nog vrij recentelijk de opstelling van hun eigen kerk in de oorlog hadden veroordeeld. Gelukkig weet ik dat er ook vele christenen zijn die het niet in hun hoofd halen om de gaskamers van Auschwitz te vergelijken met …
Laat het bestuur van de Raad van Kerken, de PKN en de rooms-katholieken zich concentreren op de leegloop van hun kerken hier in Nederland en proberen secularisatie in hun eigen kring tegen te gaan. Laat ze het opnemen voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire en daar dan een prachtig verslag van maken, Laat ze proberen om haat tegen Joden in miljoenen schoolboekjes, betaald ook met hun belastinggelden, te verwijderen. Laat ze iets doen aan het feit dat ik regelmatig als ik mijn wandelingetje maak wordt uitgescholden. En laat ze bovenal beseffen dat er zeker ook veel in Israël goed gaat, maar dat eenzijdig ogende kritiek op Israël helaas makkelijk leidt tot antisemitisme.
Dit is een persoonlijk dagboek van de opperrabbijn en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.
Abonneer op het NIW
