Caspar Veldkamp was van augustus 2011 tot afgelopen zomer de Nederlandse ambassadeur in Israël. Inmiddels is zijn post overgenomen door de heer Gilles Beschoor Plug en heeft hij zelf een nieuwe residentie: Griekenland. NIW kijkt met Veldkamp terug op vier bewogen jaren.
Beantwoordde Israël aan het beeld dat u vooraf van het land had?
“Ik was voor mijn aanstelling wel al eerder in Israel geweest, omdat Nederland Israël vertegenwoordigt bij het Internationaal Monetair Fonds. In die hoedanigheid had ik het bezocht, maar ik had toen nog geen beeld van de Israëlische samenleving. Dat heb ik inmiddels wel gekregen. Wat mij is opgevallen is dat het land zo veel diverser is dan in de Nederlandse media naar voren komt, misschien met uitzondering van het NIW. Ik wist dat het een boeiend land was, maar verwachtte vooraf een grotere uitgestrektheid, terwijl het natuurlijk een relatief klein land is, waarin die diversiteit enorm is geconcentreerd.”
‘Ik heb moeten constateren dat het op dit moment ontbreekt aan politiek leiderschap om compromissen te sluiten’
“Hoe hebben het politieke landschap en het vredesproces zich tijdens uw periode ontwikkeld en hoe ziet u in dat opzicht de toekomst?
Ik heb afgelopen jaren veel boeiende ontmoetingen gehad met zowel Israëli’s als Palestijnen. Mijn beeld is ambivalent. Ik ben nog steeds optimistisch, omdat alle ingrediënten voor een doorbraak bekend blijken, maar ook heb ik moeten constateren dat het op dit moment ontbreekt aan politiek leiderschap om compromissen te sluiten die kunnen zorgen voor een stap vooruit. Beide partijen lijken nu niet bij machte om die stappen aan hun achterban te verkopen.”
Wat was voor u de moeilijkste tijd tijdens uw Israëlische periode?
“Voor een ambassadeur is dat altijd de beginperiode, waarin je jouw hele netwerk nog moet opbouwen, nieuwe namen moet onthouden en letterlijk en figuurlijk de weg moet vinden, zowel zakelijk als privé. Dat gold voor mij nog eens extra, omdat ik van huis uit geen Midden-Oosten-expert ben. Voordeel was dat ik met een frisse blik tegen het land en de uitdagingen kon aankijken. Pittig was het wel.”
Hoe was het voor u en uw gezin om in dit land, nog altijd in staat van oorlog, te wonen?
“We hebben twee Gaza-oorlogen meegemaakt, met vier tieners. En ja, dan zit je wel eens in de schuilkelder, worden kennissen opgeroepen als reservist of worden hun kinderen Gaza ingestuurd. In Herzlia, waar we woonden, was het relatief rustig hoewel raketten ook in die regio terechtkwamen. We hebben ook vaak Nederlanders bezocht die in het zuiden leefden en veel meer last van aanvallen hadden. En nu zijn er die steekpartijen, daar sta je als mens dan wel even extra bij stil.”
Met dj Armin van Buuren op Jom Ha’atsmaoet
Aan de start van de fietsmarathon in Tel Aviv
Op welk wapenfeit kijkt u met het grootste plezier terug?
“Er zijn veel hoogtepunten waar we als ambassadeteam aan hebben meegewerkt, van het bezoek van Shimon Peres aan Nederland tot Armin van Buuren, die in Israël een optreden gaf voor Jom Ha’atsmaoet. Dat hoort allemaal bij je rol als ambassade. Naast de politieke vraagstukken waren er ook taken waar we extra aandacht aan hebben besteed, zoals de zorgplicht die ik voelde voor de Nederlanders in Israël, zoals bijvoorbeeld in Beth Juliana en Beth Joles, voor de bijzondere mensen met een aangrijpend Sjoa-verleden. Die aandacht voor hun welzijn en hun belangen heb ik met veel plezier gedaan. Daarnaast zijn er veel bezoeken geweest, vooral ook op het gebied van hightech, en innovatie, zoals onlangs een bezoek van minister Henk Kamp en startup-gezant mevrouw Neelie Kroes. Wat betreft samenwerking op dat gebied hebben we extra stappen kunnen maken.”
‘Van de nationale veiligheidsadviseur kreeg ik te horen: “Van Nederland krijg je altijd eerlijk advies”’
Heeft u een speciale band opgebouwd met het land, en met wie of welke instanties in het bijzonder?
“Ja, en dat merk ik nu hier in Griekenland, waar ik nu, met Israëlische contacten, meer kan doen aangaande startups. Er zijn de afgelopen weken diverse Israëli’s hier geweest die een presentatie hebben gegeven. En waar ik met tevredenheid op terugkijk is dat ik met Israëlische regeringsfunctionarissen felle, open, eerlijke discussies heb kunnen voeren. Van de nationale veiligheidsadviseur kreeg ik te horen: ‘Van Nederland krijg je altijd eerlijk advies.’”
Met Shimon Peres
Met Neelie Kroes, Henk Kamp en Kajsa Ollongren
Denkt u ooit nog terug te komen en het land privé of in functie te bezoeken?
“Kijk, je kunt Israël wel verlaten maar Israël verlaat jou nooit. Ook onze kinderen hebben er vriendschappen opgebouwd. We zitten nu in Athene en Tel Aviv is niet ver weg. De kinderen hebben de eerste tickets naar Tel Aviv al geboekt, ook omdat het een vrijzinnige stad is, heerlijk voor jonge mensen. Wat betreft mijn functie ligt het niet voor de hand, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in de Verenigde Staten worden Nederlandse ambassadeurs zelden een tweede keer op dezelfde locatie benoemd. Maar ik ben ervan overtuigd dat ik op de een of andere manier wel weer met Israël te maken krijg. En Israël is een land dat je raakt, met alle kracht en tekortkomingen. Het is als boek gesloten en in de kast gezet, maar ik zal dat boek zeker niet weggooien; eerder koesteren, af en toe uit de kast pakken en erop naslaan. Ik heb er gewoond, mijn kinderen zijn er voor een deel opgegroeid en ik heb er heel intensief gewerkt. Een boeiende tijd was het zeker.”
Abonneer op het NIW
