Gedachtepolitie

In 1993 brachten Hans Polak en ik een cd uit met songs die een duidelijke boodschap tegen discriminatie uitdroegen. We zijn meer dan 25 jaar verder. Zijn we in die jaren iets opgeschoten? Het debat is alleen maar verhard en verder gepolariseerd. Tijdens een uitstekend initiatief als de demonstratie op de Dam in Amsterdam berokkende rapper Akwasi de goede zaak enorme schade toen hij verklaarde dat hij de eerst volgende Zwarte Piet die hij tegenkwam in het gezicht zou schoppen. Ik begrijp nog steeds niet waarom de vredelievende demonstranten zo goedkeurend met hem mee joelden. De Amerikaanse verharding waait over naar ons land, waar wel degelijk nog steeds racisme heerst, maar waar de situatie toch anders ligt dan in de VS. Daar zit een president op het rode pluche in het Witte Huis die geen gelegenheid lijkt te missen olie op het vuur te gooien.

Racisme, discriminatie en uitsluiting beginnen met vooroordelen. Ik ben nog geen mens tegengekomen die ze niet heeft. Ikzelf ook. Zo voelde ik van tevoren angst toen ik me eens op Radio1 lang liet interviewen door een van oorsprong Palestijnse presentator. Die angst bleek totaal ongegrond. En als ik jochies van begin twintig in een spiksplinternieuwe Mercedes over de grachten zie scheuren, denk ik meteen: drugsdealertje. Dat zo’n jongen een geniale IT’er kan zijn, komt pas bij me op als ik mijn brein terugfluit. Mensen die zeggen geen vooroordelen te hebben, wantrouw ik. De kunst is die ideeën te herkennen en vervolgens anders dan naar je eerste impuls te handelen. Dat geldt voor iedereen en alle bevolkingsgroepen.

En dat is best moeilijk, zeker als je leest dat een Amerikaanse studentenvereniging vindt dat er te veel Joden op hun universiteit zitten. Het is de uitdaging een open vizier te houden wanneer we geconfronteerd worden met demonstranten die Joden onderdeel maken van #whiteprivelege. Zouden ze weten dat het juist Joden waren die solidair waren met Martin Luther King? Ik heb al snel de neiging om die reden de hele #blacklivesmatter-beweging op één hoop te gooien. Dan moet ik mijn eigen gedachtepolitie inzetten en teruggaan naar de basis: racisme en discriminatie horen geen plek te hebben, nergens. Er is geen excuus voor en de echte bestrijders moeten op onze solidariteit kunnen rekenen.