Er zijn van die herinneringen waar je als mens nooit van afkomt. Intense gebeurtenissen waaruit je conclusies hebt getrokken over hoe je in het leven wilt staan. Chanan Hertzberger, voorzitter van het CJO, vertelde erover tijdens de Kristallnachtherdenking afgelopen woensdag. Hoe opa hem verhaaltjes op de mouw speldde als ze in de Esnoga zaten, om de vraag van zijn kleinzoon maar te ontwijken waarom er zo weinig mensen waren. Welk incident de nazi’s aangrepen om de Kristallnacht in gang te zetten, leest u deze week in het NIW. Herschel Grynszpan had waarschijnlijk geen idee wat de consequenties van zijn daad zouden zijn, maar voor hem was niets doen geen optie.
Dat was ongetwijfeld ook de basisgedachte toen Ronny Naftaniel en het CIDI besloten een stevig tegengeluid te organiseren tegen de komst van David Icke. En voor de gemeente Amsterdam en het kabinet was niets doen eveneens geen optie. Jazeker, er was kritiek. Waarom de man niet gewoon laten kletsen? Waarom al die aandacht voor zo’n gek? Nou, omdat er al te veel personen achter dit soort rattenvangers van Hamelen aan lopen.
Waartoe zwijgen kan leiden, lezen we ook in deze editie van het NIW. Het is een persoonlijk relaas van Samu de Leeuw die zonder vader opgroeide omdat vader David de Leeuw tijdens de – relatief onbekende – grootste Nederlandse razzia op één locatie, deze week precies tachtig jaar geleden, werd opgepakt, gedeporteerd en vermoord. En verder een beknopte geschiedenis van een kleine economie, die van de Joods-Amsterdamse zuurverkopers, waarvan er na de oorlog zo weinig over waren.
Is de tijd van toen te vergelijken met die van nu? Nee, zeker niet. De overheid en Joodse organisaties, inclusief het NIW, zijn nu veel alerter dan toen. Maar de voedingsbodem voor wijdverbreide haat is terug, merkte Chanan Hertzberger op. Met dezelfde retoriek. Een rijtje: Joden beheersen de media, ze besturen de wereld. Ze zijn schuldig aan corona, de oorlog in Oekraïne, de economische crisis, het vluchtelingenprobleem en ‘de geplande omvolking’ van de westerse wereld. Hertzberger ziet het op sociale media en in de straat, in stadions, op scholen en zelfs in de politiek. Die haat is nu eens open en bloot, dan weer bloemrijk en omfloerst verpakt.
“Wie nu zijn ogen sluit, moet er rekening mee houden dat de wereld heel donker kan zijn als hij ze weer opent,” zei Hertzberger. Vandaar: niets doen is geen optie.