In Groningen voorkwam de politie op het laatste moment een studentenfeest dat als thema had: ‘NSB’. Tientallen gele Jodensterren waren al besteld.
Toen Orion Roos twee weken geleden een belletje kreeg van de Groningse studente Soraya (20), of hij op zeer korte termijn veertig buttons kon maken voor een studentenfeest, voorzag hij geen problemen. Met zijn bedrijfje Classic Buttons levert hij al jaren op maat gemaakte buttons aan cafés, verenigingen en winkels. Maar van het ontwerp dat hij even later in zijn mailbox ontving, sloeg hij stijl achterover: een gele Jodenster. De studente schreef in de begeleidende e-mail dat ‘het een beetje een ongebruikelijke button is. Maar even ter verklaring: het is bedoeld voor een themafeest’. „Toen ik die gele vervolgingsster zag, was ik even van de kaart,” vertelt Orion Roos. „Ik heb een Joodse vader en heb hem meteen gebeld. Dat studenten zulke dingen bedenken… Mijn vader heeft vervolgens melding gedaan bij de politie, omdat de hele zaak fout aanvoelde. En ik heb die buttons natuurlijk niet gemaakt.” De gealarmeerde politie nam de zaak uiterst serieus en besloot actie te ondernemen. „Onze speciale studentenagent, die actief is in Groningen, heeft contact gezocht met de groep studenten,” zegt Ernest Zinsmeyer, woordvoerder van de politie Noord-Nederland. „Ze realiseerden zich dat het NSB-thema niet zo grappig en ludiek was als op voorhand gedacht. Ze schaamden zich er diep voor.” Het feest dat op 16 november plaats zou vinden en waarbij bezoekers gele Jodensterren op de borst gespeld zouden krijgen, werd afgelast.
Dachautje spelen
Het feest doet in sommige opzichten denken aan het ‘Dachautje spelen’ in de jaren 60. Bij een ontgroening van het Amsterdams Studenten Corps (ASC) werden tweehonderd feuten ‘ingedikt’ in een afgesloten kamer, terwijl er een speenvarken, volgepropt met laxeermiddel, werd losgelaten. Door gebrek aan zuurstof vielen een aantal jongeren flauw. Het spelletje kreeg de naam ‘Dachautje spelen’. Helemaal pijnlijk was het feit dat vijf jongeren familieleden hadden verloren in Dachau. Bovendien werden er jongeren bij dezelfde vereniging uitgemaakt voor ‘vuile rotjood’. De zaak zorgde voor grote ophef en striktere richtlijnen tijdens ontgroeningen. In een telefonische reactie laat studente Soraya, die communicatie- en informatiewetenschappen en journalistiek in Groningen blijkt te studeren, weten dat het ‘hele gebeuren op een misverstand berust’. „We zouden een verjaarsfeest vieren met een groep van dertig, veertig studenten. Het thema was niet NSB, maar de letters stonden voor nog sneller bezopen. We hebben het feest afgelast, dus er is niks aan de hand.” Op de vraag waarom ze – als het feest niks met de Tweede Wereldoorlog te maken had – veertig gele Jodensterren bestelde, geeft de studente als antwoord: „Op een gegeven dacht iemand: hé NSB, laten we wat sterren bestellen. Als student doe je weleens iets stoms,” aldus Soraya die zegt spijt te hebben van haar actie. „Ook als de politie mij niet gebeld had, was het feest niet doorgegaan.” Saillant detail in deze kwestie is dat de studente communicatie en journalistiek op 17 september een foto van Adolf Hitler op haar Facebookprofiel plaatste met een grappig bedoelde tekst eronder.
Aanzetten tot haat
Volgens een woordvoerder van het Landelijk Expertise Centrum Discriminatie (LECD), onderdeel van het Openbaar Ministerie, kan het organiseren van een feest waarbij sprake is van discriminatie of het aanzetten tot haat strafbaar zijn. Aangezien het NSB-studentenfeest voortijdig is afgelast, acht de woordvoerder de kans echter klein dat er sprake is van een strafbaar feit. Wel benadrukt hij dat het bestellen van voorwerpen waarmee het nazigedachtengoed verspreid wordt – gele Jodensterren uit de Tweede Wereldoorlog – strafbaar kan zijn. „Als er aangifte wordt gedaan, zal er per geval bekeken worden wat de vervolgstappen zijn.
Abonneer op het NIW
