Onzindelijk

Indrukwekkende Kristallnachtherdenking in de snoge. Maar waarom minister Kajsa ‘nepnieuws’ Ollongren uitnodigen bij nazaten van hen die indertijd nogal last hadden van nepnieuws? Of vervanger Grapperhaus namens het kabinet-Geheugenverlies? Waarom sowieso politici laten spreken bij die pogromherdenking? Was die Rijkspogromnacht (de nu in Duitsland gehanteerde, veel betere benaming) dan geen door de ‘politiek’ georganiseerde Jodenhaat?

Wie de huidige politiek bij die herdenking betrekt, maakt dezelfde fout als sinds jaar en dag het ultralinkse comité voor de ‘alternatieve’ Kristallnachtherdenking. Die kompanen van de vreselijke René Danen verwerkten elk jaar álle wereldleed in hun herdenking, en vermeden zo veel mogelijk de in 1938 vermoorde Joden – behalve als vergelijkingsmateriaal.

Ik verwachtte dezer dagen wel weer hun ‘alternatieve Kristalmanifestatie’, over vluchtelingen, Palestijnen of Syriëstrijders die met baby en bloed aan hun handen buiten moeten blijven. Of over boreale Baudet, Wilders die wéér geweerd moet, de windmolenstrijd van Sylvana of de puberteitsproblemen van Greta Thunberg. En vergeet niet het leed van Zwarte Piet. Maar nee, niks gezien, dus hopelijk is dat comité kasjeweine. G*dzijdank, na jarenlang Joden te hebben geschoffeerd door daarvan dode familieleden te lenen als legitimatie voor wat lichter hedendaags leed. Immers: elke actualisering van de Shoa is uiteindelijk usurpatie omdat die fabrieksmatige massamoord uniek is.

Banale boodschap
De eerste keer, in 1992, werd de Kristallnacht gebruikt voor boosheid over een aangevallen Duits asielzoekerscentrum. Schandelijk, maar niet enkel qua slachtoffers (nul) onvergelijkbaar. Bij de Rijkspogromnacht in 1938 werden zo’n honderd Joden meteen gelyncht en tienduizenden anderen naar een zekere dood in Buchenwald, Dachau en Sachsenhausen afgevoerd. Elke poging die pogrom te vergelijken met de huidige asielproblematiek is onzindelijk. De Kristallnacht markeert het moment dat Jodenmoord openlijk staatsbeleid werd. Wie momenteel die moord wegmoffelt met actualiteit, heult alsnog met de moffen.

Jarenlang liftte het ‘alternatieve Kristalcomité’ niettemin mee op andermans leed. In 1993 ging hun Kristallnachtherdenking over ‘opkomend racisme en Fort Europa’. In ’95 over ‘vluchtelingen’, in ’96 over ‘racistisch geweld’, in ’97 over ‘extreemrechtse partijen’, in ’98 over ‘vluchtelingen toen en nu’, en een jaar later over ‘racisme rond asielzoekerscentra.’ Steeds was de banale boodschap: asielzoekers zijn de Joden van nu. In 2001, na 9/11, was het thema: ‘de gevolgen van de aanslagen op 11 september.’ Let wel: de gevolgen. Niet de terreurdaad door antisemitische moslims, nee, dat moslims daar maar mee zaten. Dat idiote standpunt isoleerde het Kristalcomité, tot vanaf 2009 weer teruggegrepen werd op ‘groeiend racisme’, ‘islamofobie’ en het vertrouwde ‘extreemrechts en racistisch geweld’. Maar mist u niks in deze opsomming? Bijvoorbeeld de woorden ‘Joden’, ‘moord’, ‘pogrom’ of ‘Shoa’? Klopt. In 2015 protesteerde men in Meppel tegen Zwarte Piet. Op dezelfde dag werden in het Bataclantheater in Parijs 89 mensen vermoord omdat de vorige eigenaar Joods was. Bij ál die ‘alternatieve’ herdenkingen wapperde dapper de Palestijnse vlag, net zoals altijd bij Een Ander Joods Geluid en Van Agts The Rights Forum. Dat heeft niet geholpen: EAJG ligt inmiddels vrijwel plat, Van Agts club idem dito na de (overigens betreurenswaardige) beroerte van de voorman, en zoals gezegd lijkt ook het ‘alternatieve Kristallnachtcomité’ compleet kasjeweine.

Dat is niet overal in de mediene doorgedrongen. Bij de recente Kristallnachtherdenking in Groningen draafde de gekleurde actrice Anousha Nzume op, die vroeger liever Anna Steijn genoemd wilde worden, maar dat is nu geen verdienmodel meer in diversiteitsland. In haar boek Hallo witte mensen beveelt ze de lezer schaamte aan over ‘witte privileges’. Nou, over privileges had de Weense Jodin Julia Piskaty niet te klagen bij die Rijkspogromnacht: haar man afgevoerd naar Dachau, haar bankrekeningen leeggeroofd, haar huis afgenomen en de deur verzegeld. Daar stond ze dan, zonder geld op straat, blank en bevoorrecht te wezen, met haar achtjarige dochtertje, die ondanks haar privileges geen hulp zocht bij Zwarte Piet. Niettemin stelde de Groninger stadsdichteres Renée Luth tijdens dezelfde pogromherdenking dat ‘de onverdraagzaamheid van die tijd nu weer groeit. En daar zit hetzelfde gevaar in.’

Nee, mevrouw Luth. Er is hier nooit één moslim of vluchteling vermoord omdát die moslim of vluchteling was. Elke vergelijking van nu met de Rijkspogromnacht stinkt, omdat het neerkomt op annexeren van andermans ellende, andermans échte pijn. De Duitse denker Nietzsche, wiens verdraaiing van zijn nalatenschap door zijn Jodenhatende zuster Elisabeth hem onterecht het odium ‘antisemiet’ opleverde, zei eind negentiende eeuw: ‘Enkel wat niet ophoudt pijn te doen, blijft in de herinnering.’ Hij wist niet half hoezeer hij gelijk zou krijgen.