Slimmeriken

Soms heb ik even zin in niets en dan maak ik weleens de fout om te koekeloeren naar De Slimste Mens, de kennisquiz waar een bepaald segment van beroemd Nederland toont dat ze nog iets anders kunnen dan toneelteksten uit hun hoofd leren of een programmaatje presenteren.

Zo ook op een avond kortgeleden. Gasten: acteur George van Houts, oud-langebaanschaatser Ben van der Burg en zangeres/actrice Coosje Smid. Ik begrijp natuurlijk dat het voor de kijker leuk is om een min of meer herkenbaar hoofd neer te zetten; alles voor de kijkcijfers, nietwaar? Historicus en beroepsbromsnor Maarten van Rossem mag als jurylid zo nu en dan zorgen voor de cabareteske noot.

Deze aflevering had vragen met een hoog intellectueel gehalte. Zo moesten de deelnemers hun licht laten schijnen over verschillende soorten lampen. U weet wel: spaarlamp, neonlamp, spotjes. Daar moet je erg slim voor zijn, je wordt niet zo maar De Slimste Mens. Vervolgens was er een aardig fragment over Gretta Duisenberg. Wat wisten de deelnemers over haar? Natuurlijk had Van Rossem een aardig commentaartje: inderdaad, Duisenberg was de laatste jaren wat minder in beeld en ja, (mompelend) ze werd van antisemitisme beschuldigd, maar, nu duidelijker, de Palestijnse zaak verdiende wel degelijk aandacht. En hij herhaalde die opmerking nog maar eens, opdat alle kijkbuiskindertjes het goed in hun oren konden knopen.

Van Rossem is nooit te beroerd om als Amerikaexpert blijk te geven dat hij van alle geopolitieke vraagstukken ‘verstand’ heeft. Het liefst schreeuwt hij zijn ‘kennis’ van het Midden-Oosten van de daken, zoals tijdens een jubileumuitzending van OVT (‘Onvoltooid Verleden Tijd’) op Radio 1, waarin hij doodleuk beweerde dat alle ellende in het Midden-Oosten voorbij zou zijn als het Westen maar zou stoppen Israël de hand boven het hoofd te houden. Reactie van de rest van de aanwezige gasten? Nul.

Bon, eigenlijk had ik slim weg moeten zappen, want dit programma heeft natuurlijk niets met een slimste mens te maken en van Van Rossems onderhuidse propaganda heb ik al langer zijn buik vol. Maar ik deed het niet. En toen de Grande Finale. Vraag van Freriks: “Wat weet je van Himmler?” Coosje: “Himmler. Dat was een schrijver, een filosoof?”

Arme Coosje, geen licht. En arm Nederland en het geschiedenisonderwijs. Misschien zou historicus Van Rossem zich daar eens druk over kunnen maken?

Esther Voet, hoofdredacteur

Twitter: @Esther_Voet