Waar houdt de waarheid op en begint het sprookje? Anno 2016 is dat een vraag die ons meer dan ooit zou moeten bezighouden. Terwijl wij op de redactie met veel plezier dit Poeriemnummer samenstelden, is het een zoektocht naar de waarheid essentieel om vandaag de dag te overleven.
Wij houden ons tijdens deze Poeriemdagen vooral bezig met grappige onzin, maar er wordt meer en meer ernstige onzin verteld die uitermate schadelijk is voor de leefbaarheid van onze samenleving. Zoveel mensen kunnen feiten niet meer van fabel onderscheiden. Feit wordt afgedaan als fictie, fictie wordt gepromoveerd tot feit, vaak gespeend van enige historische kennis. Er zijn zelfs leraren die nu de beschuldiging dat 9/11 een zionistisch complot was, afdoen met antwoorden als: “Jij hebt jouw mening, ik de mijne.” Ik maak geen grapje.
De les die we volgens mij uit de Megilat Ester moeten trekken is dat we, hoe risicovol ook, de moed moeten hebben om pal te blijven staan voor de feiten, ook wanneer die niet populair zijn en met kwaadaardigheid worden verwrongen of ontkend. Er zijn veel Hamans die aan onze poten proberen te zagen. Zelfs in onze eigen kehilla neemt kwaadaardigheid bij sommigen de overhand.
Maar laten we ook de bevrijding door de kolder niet vergeten. De bevrijding die ’m zit in alles even niet al te serieus nemen, in de relativering; de tragiek die kan worden omgezet in een lach, omdat we er ook de humor van kunnen inzien. Dat is een van onze sterkste eigenschappen. Lachen om jezelf, als individu, als gemeenschap of als natie, staat daarbij met stip op nummer één. Het doet denken aan de hofnar, die op Middeleeuwse hoven door middel van een witz vaak meer kon en durfde te zeggen dan de meest vooraanstaande raadgever van edelman of zelfs koning. In slimme onzin kan immers heel veel wijsheid zitten. En de realiteit is soms nog mooier wat voor de één een sprookje is en voor de ander een wonder.
Ook aan u in dit NIW weer de taak om bloedserieuze zin van onzin te onderscheiden. Dat is wat we doen, op totaal tegenovergestelde manieren, tijdens Jom Kipoer en Poeriem. Het bestuur en de redactie wensen u daarom een (on)zinnig jom ha ki-Poeriem.