Hij is moeilijk opzij te leggen, die prachtige Gids van joods erfgoed van Stoutenbeek en Vigeveno. Aan de ene kant toont het hoe Joods leven voor de oorlog volledig geïntegreerd was in de Nederlandse samenleving, aan de andere kant laat het ook zien hoe leeg het in de kleinere en grotere killes in de mediene is geworden. Dat stemt weemoedig.
Tegelijkertijd staat onze hele samenleving onder druk en begint Europa zich langzaam aan te realiseren dat terrorisme niet een, twee, drie is uit te bannen. Reden voor Telegraaf-columnist Rob Hoogland om op Twitter te verzuchten: “Vroeger had je het nog weleens over de dag van de aanslag. Nu spreek je van de aanslag van de dag.”
Omdat Israël al jarenlang met terreur te maken heeft, begint ons werelddeel nu langzaam maar zeker te beseffen dat het wellicht nog wat van dat land kan leren. Ik zou zeggen: hoe sneller, hoe beter, want het is duidelijk dat iedereen, zelfs een priester tijdens een mis, nu doelwit kan zijn.
Ook is gebleken hoe hele volksstammen die zich toch allereerst Nederlander zouden moeten voelen, kruipen voor een dictatoriale, antisemitische sultan in Ankara en krijgen types als terroristenvriendje Abou Jahjah ruim podium in NRC Handelsblad, waar hij in steenkolen-Nederlands uiteraard vrij kan uithalen naar Israël. En we moeten nog zien wat er zondag gaat gebeuren bij VPRO’s Zomergasten. Of liever sla ik deze aflevering even over. Geen wonder dat steeds meer Joodse Nederlanders zich zorgen beginnen te maken over de toekomst. Maar om nu te dreigen met juridische stappen naar een omroep (zie de Varia) lijkt me contraproductief. Dat zal niets uithalen.
Vrolijk van de huidige ontwikkelingen in en rondom Joods Nederland kunnen we niet worden. Zo verklaart Rachel Levy op pagina 29 dat opdoeken van Joodse les opdoeken van de Joodse toekomst inhoudt.
Is er dan helemaal geen lichtpuntje? Jazeker wel. We mogen ons gelukkig prijzen dat ons sinds de moord op Theo van Gogh grote, religieus geïnspireerde aanslagen zoals in Frankrijk, België en Duitsland bespaard zijn gebleven. Maar zullen we dat kunnen blijven? En wat zal zo’n ramp betekenen voor onze samenleving?
Abonneer op het NIW
