Wanneer bekent Israël kleur?

“De heetste plekken in de hel zijn gereserveerd voor hen die in tijden van grote morele crises hun neutraliteit behouden,” schreef Dante. De Zuid-Afrikaanse bisschop Desmond Tutu gaf zijn eigen draai aan dezelfde gedachte: “Als een olifant met zijn poot op de staart van een muis staat en jij zegt neutraal te blijven, zal die muis je neutraliteit niet waarderen.” Nu is internationale waardering sowieso niet iets waar Israël in ruime mate over beschikt, maar de opstelling van het land in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne begint steeds meer westerse regeringen en media een doorn in het oog te worden.

De strijd is ongelijk: groot tegen klein, dictatuur versus democratie, agressie tegenover verdediging, oorlogsmisdaden in plaats van mensenrechten. En dat ongelijke gevecht neemt steeds meer de vorm van een genocide, naarmate de positie van Poetins manschappen op het slagveld penibeler wordt. Bij gebrek aan militaire successen heeft zijn leger de nadruk gelegd op het terroriseren van de Oekraïense bevolking door bombardementen op burgerdoelen en niet-militaire infrastructuur.

Iron Dome is gemaakt voor de soort bombardementen die Oekraïne te verduren krijgt

De regen van kamikazedrones, kruis- en ballistische raketten op Kiev, Charkov en Odessa schreeuwt om de levering van geavanceerde defensieve wapens. En laat nu juist geen land ter wereld betere hebben dan Israël. President Zelenski, zijn regering, zijn leger en zijn volk zouden er alles voor over hebben Iron Dome te bezitten, het Israëlische raketafweersysteem dat is gemaakt voor precies de soort terreurbombardementen die de Oekraïense bevolking te verduren krijgt. Dus is het niet verwonderlijk dat Kiev steeds dringender vraagt om levering van Israëlische luchtafweertechnologie, een geluid dat inmiddels ook in Amerikaanse regeringskringen te horen is.

Diamanthandel

Israël weigert tot nu toe alle verzoeken om militaire steun aan de wanhopige Oekraïners. Die houding begint te wringen bij de bondgenoten. Net als het feit dat Israël als een van de weinige westerse landen niet meedoet aan sancties tegen Rusland. Sterker nog, de Joodse staat is inmiddels een favoriete financiële sluiproute van Poetin-getrouwe oligarchen, met name die van Joodse afkomst. Haaretz beschreef begin deze maand hoe de Israëlische diamanthandel Poetins oorlogsmachine meefinanciert. Het is niet bepaald het imago dat Israël wil uitstralen, maar toch blijft Jeruzalem hardnekkig weigeren partij te kiezen in het conflict.

De reden daarvoor is tweeledig. Ten eerste maakt Jeruzalem zich zorgen over de situatie van tussen 150 en 200 duizend Joden in Rusland. Israëlische wapenleveranties aan Oekraïne zou hun positie in gevaar kunnen brengen. Maar is dat wel zo? Rusland is verworden tot een dictatuur waarin de mensenrechten geen rol van belang meer spelen. Wie zijn mond houdt, is redelijk veilig, Joods of niet. Dat merkte Pinchas Goldschmidt, de opperrabbijn van Moskou die inmiddels is verbannen. Niet omdat hij Joods is, maar omdat hij kritiek uitte op Poetin. Er is vooralsnog geen reden aan te nemen dat de Joodse gemeenschap in Rusland gevaar loopt vanwege haar identiteit. Kan dat veranderen? In theorie misschien, maar daarvoor zijn geen concrete aanwijzingen. Sowieso zou Israël er goed aan doen zich voor te bereiden op een nieuwe Russische exodus. Niet omdat Jeruzalem partij zou kiezen, maar vanwege een ineenstortende economie en een te verwachten massale vlucht van mannen bij verdere mobilisatie voor het Russische leger.

De tweede reden waarom Israël angstvallig vasthoudt aan neutraliteit is concreter. Rusland knijpt nadrukkelijk een oogje toe bij de niet-aflatende Israëlische luchtaanvallen op Iraanse en Hezbollah–doelwitten in buurland Syrië. In Jeruzalem wordt gevreesd dat geavanceerde Russische luchtafweer in Syrië gebruikt zal worden als Israël wapens aan Oekraïne levert. Ook hier is de vraag of die vrees terecht is. Los van de in de praktijk twijfelachtige Russische militaire slagkracht in Syrië, zouden de Israëli’s in dat scenario gedwongen worden Russische radar- en raketsystemen in dat land uit te schakelen. Dat is niet bepaald in Russisch belang en dus is het goed denkbaar dat Moskou de Israëli’s hun gang laten gaan in Syrië.

Oorlogsmisdaden

Los van morele redenen zijn er politiek-praktische overwegingen voor Israël de knoop door te hakken en Oekraïne te helpen bij het opzetten van zijn eigen Iron Dome. Ten eerste kan de Joodse staat moeilijk hulp blijven vragen van zijn bondgenoten, maar zelf niet thuis geven wanneer een beroep op Israël wordt gedaan. Vergeet niet dat een groot deel van Iron Dome, om nog maar te zwijgen van de rest van de Israëlische defensie, door Washington gefinancierd wordt. Het zijn de Amerikanen die na elke serieuze raketaanval vanuit Gaza de munitiedepots van de ‘stalen koepel’ aanvullen. 

Zelenski beschreef de Israëlische hulp aan zijn land als ‘niets, nul’

Zullen zij daartoe bereid blijven als Israël verzoeken om steun blijft afwijzen? Kan Israël een beroep op het Westen blijven doen zijn burgers te helpen beschermen wanneer het niet bereid is hetzelfde te doen in het geval van Oekraïense burgers? De Israëlische neutraliteit berust niet op principes. Het land levert wapens aan een groot aantal landen, ook die met een twijfelachtige reputatie op het gebied van democratie en mensenrechten. Israëlische drones waren van doorslaggevend belang in de recente strijd tussen Azerbeidzjan en Armenië. De Azeri’s, gesteund door Israël, wonnen die bliksemoorlog om vervolgens etnische zuiveringen uit te voeren en andere oorlogsmisdaden te begaan. De Joodse staat leverde in het verleden zelfs dronetechnologie aan Rusland, die op dit moment in Oekraïne wordt ingezet.

Maar de misschien wel belangrijkste reden voor Israël om Oekraïne bij te staan, is Iran. De Russische terreurbombardementen worden in toenemende mate uitgevoerd met Iraanse zelfmoorddrones, zoals de Shahed-136. Dat woord betekent in het Perzisch ‘martelaar’, reden voor de Russen de drone om te dopen tot Geran (‘geranium’). Nu Iran zo openlijk partij heeft gekozen voor Moskou, zou het een logische stap zijn als Israël hetzelfde doet aan de andere kant. Te meer daar Iron Dome een honderd procent defensief wapen is, dat op geen enkele wijze gebruikt kan worden Russisch grondgebied, laat staan Russische burgers te raken. Tegengeluiden in Israël wijzen op de mogelijkheid dat Israëlische technologie bij inzet tegen de Russen in Iraanse handen zou kunnen vallen.

Levensreddend

Maar het zou publicitair geweldig voor Israël zijn Oekraïne bij te staan tegen Iraanse terreur. Vroeg of laat zal het tot een gewapend treffen tussen de Joodse staat en de Islamitische Republiek komen – bijvoorbeeld om het Iraanse kernwapenprogramma uit te schakelen – en dan heeft Israël alle internationale steun nodig die het maar krijgen kan. Defensieve bijstand aan de verdedigende partij in een moreel weinig ambigu conflict als dat tussen Rusland en Oekraïne zal daar zeker aan bijdragen. Zeker als de vijand nu dezelfde is als in de toekomst. Het sturen van wat medische specialisten, helmen en kogelwerende vesten is wel heel mager. Volodimir Zelenski beschreef de Israëlische hulp aan zijn land als ‘niets, nul’. Ook stelt de Israëlische regering zich bloot aan het verwijt van hypocrisie met haar roep om sancties tegen Iran, zolang zij zelf weigert mee te doen aan economische strafmaatregelen tegen Moskou. 

Er is een laatste praktische reden waarom Israël zijn neutraliteit zou kunnen – of zou moeten  –- heroverwegen. De kans is groot dat de Iraanse drones die nu door Rusland tegen de Oekraïense steden worden ingezet, ook aan Hamas, Hezbollah of Syrië geleverd worden. Of dat Iran zelf besluit Israël aan te vallen. In Oekraïne opgedane ervaring met hoe Iron Dome tegen Iraanse wapens functioneert, zal dan van levensreddend belang bij de verdediging van Tel Aviv, Haifa of Jeruzalem. Als de Israëlische regering niet van plan was Oekraïners te verdedigen, laat het dat dan doen om de eigen burgers te beschermen.