Bandeloos

Terwijl autoriteiten veelal te schijterig zijn om bij de minste tegenstand hun rug recht te houden, tonen twee individuen dat heldenmoed nog altijd bestaat. Hun namen zijn Ricardo Moniz en Vivianne Miedema. Moniz is trainer van een provinciale club in Hongarije, een land waar zwarte spelers al jarenlang worden uitgescholden en een antihomowet op brede steun kan rekenen. Mede daarom droeg de nu helaas geblesseerde Giorginio Wijnaldum als aanvoerder van het Nederlands elftal de zogeheten OneLove-aanvoerdersband in de achtste finale van het EK in 2021 in Boedapest. Daarmee benadrukte hij namens alle Oranje-internationals ook in Hongarije dat zij collectief staan voor exclusiviteit en verbinding en zich blijven uitspreken tegen uitsluiting en discriminatie. 

Ruim een jaar later ziet trainer Moniz zich in datzelfde Hongarije genoodzaakt de spelers van zijn club Zalaegerszegi TE van het veld te halen, omdat hij de apengeluiden tegen zijn zwarte spelers uit het vak van de bezoekende Honved-fans niet langer kan aanhoren. De grens is wat hem betreft bereikt. En wat doet de Hongaarse voetbalbond? Die schorst Moniz voor vier wedstrijden. De wereld op zijn kop, zoals de trainer het zelf uitdrukt. Je zou massale adhesie uit de hele voetbalwereld en omstreken verwachten voor zijn moedige optreden tegen walgelijk racisme, maar Moniz moet het vooralsnog doen met stille diplomatie en incidentele steun. 

Antenne

Al jarenlang worden spelers uitgescholden en racistisch bejegend door supporters, maar zelden tot nooit staakt een scheidsrechter de wedstrijd of zegt een trainer dat het genoeg is. Veel te vaak heb ook ik in mijn omgeving op tribunes keurige heren in kostuum vrolijk met hun kinderen horen meezingen dat ‘wie niet springt een Jood’ is. Bestuurders horen het niet, of willen het niet horen. In elk geval ontbreekt bij hen de antenne die ‘wij’ wel bezitten, die ook Ricardo Moniz bezit. 

Zoals wellicht bekend, begonnen spelers enige jaren geleden na al te grove uitingen van racisme in stadions te knielen voor de wedstrijd, als protest. De regenboogarmband werd wereldwijd het symbool van protest tegen elke vorm van discriminatie in de sport. Sommigen vonden die band te ver gaan, waarna de KNVB twee jaar geleden een typisch Hollands en op het oog aanvaardbaar compromis introduceerde tijdens het EK van 2021: de OneLove-band. Alle aanvoerders in het betaald voetbal zouden in het eerste weekeinde van oktober en november de band dragen. We weten inmiddels hoe die vreedzame actie tegen discriminatie is geëindigd: de aanvoerders van Feyenoord en Excelsior weigerden vorige maand solidair te zijn met hun collega’s en besloten de OneLove-band niet te dragen. 

Trots

Hoe reageerde mijn eigen KNVB? Die besloot de al aangekondigde, tweede vervolgactie af te blazen. De bond liet daarmee honderden gediscrimineerde en actievoerende sporters lelijk in de kou staan, zoals een van de beste voetbalsters ter wereld, Vivianne Miedema, het mooi verwoordde in haar column in het AD. Miedema heeft een relatie met een vrouw en weet dat zo’n relatie ‘nog steeds niet overal zonder knipperen met de ogen wordt geaccepteerd’. Dus vindt zij het van groot belang ‘dat de hele voetbalwereld aandacht blijft vragen dat iedereen mag zijn wie hij of zij is, ongeacht geaardheid, geloof of ras’, precies waar de OneLove-campagne voor was bedoeld.

Trainer Moniz moet het doen met stille diplomatie en incidentele steun

De speelster van Arsenal is dan ook teleurgesteld dat aanvoerder Orkun Kökçü van haar favoriete club Feyenoord die speciale OneLove-band niet wilde dragen: “Ik snap dat het voor hem, gezien zijn islamitische achtergrond, best een lastige situatie was. Maar hij had de grotere boodschap kunnen omarmen. Hij mag er trots op zijn dat hij als Turkse Nederlander aanvoerder is van Feyenoord, een club met zoveel impact. Hij is ook niet je standaard Nederlandse buurjongen en toch wordt hij, terecht, gewaardeerd om wat hij doet. OneLove zou daarom juist dicht bij zijn hart moeten liggen.” Miedema vindt het daarom ‘jammer dat de KNVB na de ophef de volgende actie heeft geschrapt’, waarmee de columniste zich heel netjes uitdrukt.

Een lichtpuntje: deze week maakte de KNVB bekend dat Oranje-aanvoerder Virgil van Dijk in Qatar het OneLove-bandje zal dragen. Eventuele boetes neemt de bond op de koop toe.