Al jaren droomt Adviesgroep 2G van een betaalbare woongroep voor Joodse senioren. Nu er naast de LJG Amsterdam een gloednieuw woonblok verrijst, zou die droom weleens uit kunnen komen. De naam van het project klinkt veelbelovend: Villa Mazzelsteijn.
door Jaron Beekes
Het is nog maar een droom,” zegt Wanya Kruyer, coördinator van de werkgroep Villa Mazzelsteijn. „Een droom om het ouder worden met vertrouwen tegemoet te zien. Villa Mazzelsteijn is een concept dat uitgaat van het idee dat sommige Joodse senioren in een Joodse omgeving willen wonen, of behoefte hebben aan Joodse voorzieningen in de buurt. Mazzelsteijn staat voor een manier van wonen waarbij privacy samengaat met gemeenschappelijke voorzieningen, in nabijheid van elkaar.” De werkgroep is onderdeel van Adviesgroep Tweede Generatie (2G), een onafhankelijke groep Joden van de tweede generatie die de noden en wensen van deze groep onder de aandacht wil brengen.
Jiddisjkait
Kruyer: „Beth Shalom en het Mr. L.E. Visserhuis in Den Haag bestaan niet voor niets: er is behoefte aan een Joodse sfeer, een ‘niet hoeven uitleggen’, een beetje jiddisjkait of gewoon wat ‘ons soort mensen’ om je heen. En niet alleen voor de draagkrachtigen onder ons, wat helaas wel vanzelfsprekend lijkt. Zo opende het Mr. Vissershuis onlangs luxe serviceflats, vanaf 1700 euro per maand, en Beth Shalom heeft niet alleen lange wachtlijsten voor de aanleunappartementen, maar denkt ook in de richting van nieuwe luxe serviceflats. Villa Mazzelsteijn moet er ook zijn voor hen die geen gouden handdruk kregen of een superpensioen konden opbouwen.” De beoogde doelgroep zijn gezonde mensen van vijftig plus, de babyboomgeneratie. „Het is gericht op mensen die voor zichzelf kunnen zorgen en het fijn vinden aanspraak aan elkaar te hebben. Voorzieningen en een beetje luxe, waarbij het ‘kind dat alles goed moest maken’ niets hoeft, maar veel kan.” Met dit ideaal klopte de werkgroep jarenlang bij Joodse zorginstellingen aan maar kreeg naar eigen zeggen steeds nul op rekest.
Zelfbouw
Toch ziet de werkgroep een mogelijkheid: pal naast het gebouw van de Liberaal Joodse Gemeente (LJG) Amsterdam zal binnenkort een heel nieuw woonblok verrijzen. Op de kavel aan de Zuidelijke Wandelweg staat nu nog een leeg ROC-gebouw. Een Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO), genaamd Kop van Zuidas, heeft een optie op twee ‘zelfbouwkavels’ en wil er 48 woningen bouwen. Het gaat om koopwoningen met een relatief lage vierkantemeterprijs omdat het zelfbouw is, dus zonder projectontwikkelaar. De Stichting Mazzelsteijn streeft ernaar in dit pand een aantal huurwoningen te realiseren, mits er voldoende belangstelling voor is. Kruyer: „Seniorenwoningen op nog geen vijftig meter van de LJG, dat zou voor ons perfect zijn.” Een deel van de woningen is al verkocht. De rest zal, als er een investeerder wordt gevonden, via de Stichting Mazzelsteijn worden bestemd voor een CPO van senioren met een Joodse achtergrond. Er komen collectieve voorzieningen in het gebouw, zoals een conciërge, een parkeergarage, een koffiecorner en een ruim dakterras. Vooralsnog zijn er geen specifiek Joodse voorzieningen gepland. „Als er bijvoorbeeld kosjer gekookt zou worden, zou dat van een particulier initiatief moeten komen.”
Toekomstmuziek
Aangezien het geplande woonblok op een steenworp afstand van de LJG komt, ligt een samenwerking met de liberale gemeente voor de hand. LJG-directeur Madelon Bino: „Het is nog een beetje toekomstmuziek, hoor. En in feite zijn wij niet officieel betrokken bij het project. Maar als een dergelijke woongroep naast ons zou neerstrijken is dat een win-winsituatie. Voor de ouderen is het natuurlijk prettig om een Joodse instelling zo dichtbij te hebben. Voor ons is het fijn als de bewoners naar culturele activiteiten, sjoeldiensten en maaltijden komen. Ook hopen we natuurlijk dat vrijwilligers uit deze appartementen zich bij ons zullen melden.” Architect Carin ter Beek zal op maandag 25 februari in het gebouw van de LJG een toelichting geven op het bouwproject. De architect, die overigens behalve verschillende architectuurprijzen ook als roeister olympisch zilver won, zal ingaan op de exacte bouwlocatie, de gemeenschappelijke voorzieningen, de mogelijkheden tot koop en eventueel huur, planning en oplevering. Er zal ruim gelegenheid zijn de plannen in te zien en vragen te stellen.
Idealen
Oplevering van de eerste fase (28 woningen) staat gepland voor 2015. „Maar ja,” verzucht Kruyer „de bouwmarkt zit nog steeds op slot, dus niets is zeker. Misschien dat het volgend jaar beter gaat.” Ze denkt dat het belangrijk is dat het project slaagt. „Want helaas, er is armoede onder de generatie babyboomers, vaak verborgen armoede. En er is verborgen angst. Mensen denken ‘help, wat moet ik doen als er weer wat gebeurt?’ In combinatie met het feit dat er vaak weinig of geen familie is, lijkt me dat voor deze groep extra aandacht nodig is,” zegt Kruyer. „Als er een stuk of vijf huurwoningen worden gerealiseerd in deze moeilijke bouw- en woontijden zou dat al fantastisch zijn. Maar er heeft zich nog geen investeerder gemeld, dus wellicht blijft Mazzelsteijn een droom. Maar wel een mooie droom in de traditie van de Joodse regenten van weleer: we zorgen voor elkaar – het liefst zonder dat de nooddruftigen dat merken.”
Abonneer op het NIW
