Dilan Yeşilgöz-Zegerius is ongetwijfeld de opvallendste benoeming waar koning Willem-Alexander zich op kan verheugen. De politieke carrière van de in Ankara geboren nieuwe minister van Justitie en Veiligheid verliep stormachtig. In 1984, Dilan was toen zeven jaar, kreeg het Turks-Koerdische gezin Yeşilgöz asiel in Nederland. Van 1997 tot 2003 studeerde zij Cultuur, organisatie en management aan de Vrije Universiteit. In 2014 werd zij namens de VVD gekozen in de gemeenteraad van Amsterdam en slechts drie jaar later in de Tweede Kamer. Daar vormde Yeşilgöz een power couple met ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers. Het tweetal zette zich onvermoeibaar in voor de strijd tegen Jodenhaat in ons land. Zo werd de functie van coördinator antisemitismebestrijding, inmiddels ingevuld door Eddo Verdoner, op hun initiatief in het leven geroepen.
In mei 2021 nam Yeşilgöz, getrouwd met de Joodse René Zegerius, het staatssecretarisschap van Economische Zaken en Milieu op zich en nog geen jaar later wordt zij minister van Justitie. Een pleitbezorgster van de Joodse gemeenschap op zo’n cruciale post mag gekoesterd worden. In haar interview in het NIW van 5 maart 2021 toonde Yeşilgöz zich een vriendin van de Joodse staat: “De kritiek op Israël is onevenredig, volledig scheef en moeilijk uit te leggen. Waar ik invloed kan uitoefenen, doe ik dat.” Dat belooft stevige botsingen in de ministerraad met de nieuwe minister van Financiën Sigrid Kaag.
Nieuwkomer
Nu die naam toch is gevallen: Kaag keert ondanks haar aftreden na het Afghanistanfiasco gewoon terug in de regering. Dat dit niet als minister van Buitenlandse Zaken is, zal bij veel vrienden van Israël tot een zucht van verlichting hebben geleid. Kaag maakte zich onder hen niet bepaald populair door als minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking ondanks waarschuwingen vanuit Jeruzalem, geld over te maken aan Palestijnse organisaties die sterke banden met de terreurbeweging PFLP hebben. En tijdens het Gazaconflict mei vorig jaar botste Kaag met Mark Rutte omdat zij de lijn van de premier te pro-Israëlisch vond.
Hoewel Kaag als minister van Financiën de schatkist beheert, zal zij niet langer het subsidiebeleid voor het Midden-Oosten bepalen. Die taak valt toe aan Liesje Schreinemacher, de nieuwe minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Schreinemacher is een relatieve nieuwkomer op het hoogste politieke niveau. Sinds 2019 zat zij in het Europees parlement, voor die tijd werkte zij als adviseur van minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert. We weten weinig over haar opstelling in het Israëlisch-Palestijnse conflict, maar aangenomen mag worden dat zij als VVD’er minder gauw geneigd zal zijn grote sommen geld aan ngo’s over te maken, dat vervolgens in de zakken van terroristen terechtkomt.
Wopke Hoekstra (CDA) volgt verrassend Sigrid Kaag op als minister van Buitenlandse Zaken. Ondanks zijn gebrek aan ervaring op het gebied van internationale politiek, zal dit tot de nodige opluchting hebben geleid in Joodse kringen, zeker nadat de naam van D66’er Sjoerd Sjoerdsma – bekend om zijn zeer kritische houding ten opzichte van Israël – in de wandelgangen was rondgegaan.
Hoekstra wordt onder meer verantwoordelijk voor het Nederlandse stemgedrag bij de VN. Dat is al jaren een doorn in het oog van velen, gezien de halfslachtige opstelling van onze diplomaten tegenover de ongezonde obsessie met de Joodse staat van het wereldforum.
Bestaat het gevaar dat Hoekstra, net als eerder Stef Blok, als buitenstaander niet serieus genomen zal worden op Buitenlandse Zaken, een ministerie dat berucht is om zijn anti-Israëlische ambtenaren? Gehoopt mag worden van niet. Tijdens een lezing voor het Joods Humanitair Fonds in 2018 waarschuwde Hoekstra tegen het groeiende antisemitisme in onze samenleving. Geen betere plek om dat te bestrijden dan op zijn nieuwe ministerie en in de Nederlandse VN-delegatie in New York. Hoekstra vertelde in diezelfde lezing over de beslissing van zijn grootouders tijdens de bezetting Joodse onderduikers in huis te nemen.
Burgemeester
Erik van der Burg neemt als staatssecretaris de zware portefeuille Asiel en Immigratie voor zijn rekening. De Amsterdamse oud-VVD-wethouder heeft twee Joodse kinderen met zijn ex-vrouw. Van der Burg werd de afgelopen week alvast flink onder vuur genomen vanwege een interview met Het Parool in 2017, waarin hij ‘hoe meer, hoe beter’ over asielzoekers zei. Dat die uitspraak in zijn juiste context een stuk genuanceerder lag, weerhield Geert Wilders er niet van Van der Burgs aanstaande benoeming als ‘verraad’ te bestempelen.
Een eervolle vermelding verdient nog Franc Weerwind. Hij wordt minister van Rechtsbescherming en is de eerste Surinaamse minister sinds Abraham George Ellis (van Joodse komaf) van 1903 tot 1905 minister van Marine was. Als burgemeester van Almere besteedde Weerwind in december nog aandacht aan het chanoekafeest. Daaraan kan zijn nieuwe baas een voorbeeld nemen; premier Mark Rutte weigert al jaren de Joodse gemeenschap een fijn lichtjesfeest te wensen.