Hoewel politiek gezien Israëli’s en Palestijnen op steeds gespannener voet staan, gebeuren er buiten het zicht van de camera’s en notitieblokken, kleine wondertjes. Joanne Nihom, Onze journaliste in Israël, volgde Buma Inbar, die iedereen die hulp nodig heeft, helpt. Er zijn veel Joodse, Arabische en Palestijnse stichtingen en organisaties die zich inzetten voor onderlinge samenwerking en hulp in Israël, de West Bank en Gaza. Daarnaast zijn er ook vele privé-initiatieven van mensen die liever anoniem willen blijven. Hun daden blijven onbekend, maar ze verrichten in bescheidenheid belangrijk en gewaardeerd werk. Buma Inbar is zo iemand. In een auto die van ouderdom bijna door de hoeven zakt, rijdt hij soms honderden kilometers op een dag. Voor vele doodzieke kinderen uit Gaza en de West Bank is hij de reddende engel met een eeuwig gebrek aan tijd. Hij vertelt: „Ik kom net terug van een dorp op de West Bank, daar waren problemen met water. Vandaag moet ik nog een visum regelen voor een oude Palestijnse man uit Gaza, die morgen via Tel Aviv naar Zuid-Amerika vliegt voor een operatie. Hij heeft nog geen toestemming. Gisteren heb ik een ernstig zieke Palestijnse baby van acht maanden kunnen onderbrengen in een ziekenhuis in Jeruzalem, over twee dagen is er een excursie voor Palestijnse kankerpatiëntjes die in Israëlische ziekenhuizen liggen en dan heb ik deze week nog een bijeenkomst om contact te leggen tussen Israëlische en Palestijnse weeshuizen voor een aantal gezamenlijke projecten.”
Brief voor Rabin
Buma heeft zijn roeping gevonden na een persoonlijk drama. In 1995 kwam zijn oudste zoon Yotam om tijdens gevechten in Libanon. Drie weken later, op 4 november, was Buma samen met zijn dochter bij de grote vredesdemonstratie op het plein in Tel Aviv. „Ik had een brief in mijn broekzak die ik aan Yitschak Rabin wilde geven, een verklaring dat ik hoopte dat mijn zoon de laatste gesneuvelde soldaat zou zijn en dat ik geloofde in zijn vrede. Terwijl we naar Rabin toeliepen om de brief te overhandigen zag ik mensen rennen. Het was al snel duidelijk dat er iets helemaal mis was. We moesten doorlopen. Het was het moment dat Rabin werd vermoord en toen ik dat later hoorde, heb ik de brief verscheurd. Maar de boodschap in die brief is mijn leidraad geworden. Vrede bereik je door samen te werken. Zoals het cliché zegt: regeringen sluiten overeenkomsten, maar mensen maken de vrede.” Snel en efficiënt Na het verlies van Yotam nam zijn leven een wending: „Mijn werk als vertegenwoordiger gaf mij geen goed gevoel meer, ik wilde iets nuttigs met mijn leven doen.” Hij gooide het roer om, zet zich nu al jaren in voor de vrede en werkt onafhankelijk van welke organisatie dan ook. „Donaties die ik krijg gaan naar de juiste bestemming. Geen overheadkosten, geen urenlange vergaderingen en besprekingen. Als ik geld nodig heb bel ik een van mijn vele contacten. Ze weten dat ik betrouwbaar ben en dat hun geld goed wordt besteed. Deze manier van werken is snel en efficiënt. Verder heb ik een grote groep vrijwilligers waar ik op kan vertrouwen, ik kan ze dag en nacht oproepen,” aldus Buma. Zijn activiteiten zijn omvangrijk. „Op de West Bank en in Gaza wordt nog vaak binnen de familie getrouwd. Daardoor worden veel kinderen geboren met erfelijke ziektes zoals hartafwijkingen en verschillende soorten kanker. De medische zorg in die gebieden houdt te wensen over. Ik haal de kinderen naar Israël, help bij het aanvragen van visa en begeleid de families bij de checkpoints. Liggen de kinderen eenmaal hier in een ziekenhuis, dan hou ik contact met hen en de familie, maar ook als ze weer thuis zijn omdat dan vaak medicatie nodig is of ze op en neer moeten reizen voor controles of nieuwe operaties.”
Distributie
Maar er komt meer bij kijken. Ieder kind wordt begeleid door een familielid dat dag en nacht bij het kind blijft. Vaak hebben ze niets bij zich als ze het ziekenhuis in komen. Buma: „Onze groep vrijwilligers zorgt ervoor dat het ze aan niets ontbreekt. Zo regelen we een keer per dag een warme maaltijd. We hebben afspraken met een aantal feestlocaties die na afloop van zo’n feest vaak met een gigantisch overschot aan eten zitten, dat distribueren wij onder de begeleiders van de kinderen in de diverse ziekenhuizen. En soms wil je wat schoons aan, dus zorgen wij ervoor dat kleding wordt gewassen en dat er voldoende afleiding is. Regelmatig organiseren we excursies, zoals deze week naar het Safaripark: allemaal aangeboden door particulieren en bedrijven.”
Even bellen
Tijdens ons gesprek moet Buma even langs bij Nur. Nur is zeventien jaar, komt uit Gaza, wordt behandeld voor kanker en ligt al een jaar in het ziekenhuis. „Even kijken of ze nog iets nodig heeft.” Bij binnenkomst wil de vader van Nur Buma spreken. Het blijkt dat zijn schoonvader plotseling ziek is geworden en hij wil op en neer naar Gaza om hem te bezoeken. Buma regelt ter plekke de reis. Hij belt met de betreffende instanties en er worden visa geregeld. Terwijl Buma nog langs wat andere kinderen gaat, geeft hij Nur zijn telefoon. „Bel maar even met je moeder en je vriendinnen.” Ze maakt er dankbaar gebruik van. Buma: „De meeste families die hier komen hebben amper geld om van te leven, geld voor een telefoontje naar familie is er al helemaal niet.”
Bemiddeling
De kinderen zijn slechts een deel van Buma’s activiteiten. Op het gebied van landbouw, water, riolering en infrastructuur bemiddelt hij in diverse Palestijnse dorpen. Maar hij organiseert bijvoorbeeld ook verzending van tweedehandskleding. „Onlangs hebben we een computertent in een dorp in de buurt van Hebron geplaatst. Door gebrek aan elektriciteit hebben de kinderen daar geen enkele ervaring met computers. In de tent krijgen ze nu les.” Een ander project bestaat uit het planten van olijfbomen door zowel Israëli’s als Palestijnen. „Afgelopen jaar deden we dat in de omgeving van Nablus. Dat is altijd één groot feest. Samen nieuwe bomen planten zorgt voor een gevoel van hoop en blijdschap.” En er is nog meer. „We hebben een voetbalclub opgericht voor Palestijnse en Israëlische jeugd in samenwerking met Hapoel Tel Aviv, waarbij de jongens niet tegen elkaar spelen, maar in gemengde teams. Dit project ‘Leer je buurman kennen’ is recentelijk uitgezonden op CNN en kreeg ook een onderscheiding van de VN.”
Onbegrip
Maar het werkterrein van Buma is nog breder. Vier jaar geleden organiseerde hij voor het eerst een alternatieve Jom Hazikaronherdenking (de herdenking van de gevallenen tijdens de diverse oorlogen en terreuraanslagen in Israël), waarbij ruimte is voor het herdenken van verlies aan beide kanten: „Niet iedereen waardeert dit soort activiteiten, maar het is belangrijk, als we samen willen leven zullen we ook elkaars verdriet moeten erkennen.” Onbegrip komt hij overigens wel vaker tegen. Sommige vrienden maken hem weleens het verwijt dat hij meer gevoel heeft voor de mensen die zijn zoon hebben vermoord dan voor zijn eigen volk: „Ik begrijp dat er zo wordt gedacht, maar het klopt mijns inziens niet. Iedere actie die ik onderneem brengt Israëliërs en Palestijnen dichter bij elkaar. Of het nou gaat om een Israëlische verpleger die een Palestijns kind verzorgt in een ziekenhuis in Tel Aviv of een Israëlische gids die een groep Palestijnse kinderen rondleidt in het Safaripark. Ik vraag mij weleens af wat Yotam zou denken als hij me nu zo zou zien. Ik hoop dat hij trots is dat er iets positiefs is voortgekomen uit zijn dood. De wereld denkt misschien dat het hier alleen maar haat en nijd is, maar de dagelijkse realiteit is toch echt anders.”
Voor informatie: buma.inbar@gmail.com